Ο Τσίπρας, οι αλήθειες για ΔΝΤ – Σόιμπλε και η ώρα της κρίσης

Η ομιλία του Αλέξη Τσίπρα στην Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ συνέπεσε σε μια κρίσιμη χρονικά συγκυρία για την Ελλάδα. Και όλοι όσοι αγωνιούν για την τύχη της χώρας ανέμεναν την ομιλία του πρωθυπουργού γα να διαπιστώσουν πού βρίσκεται η διαπραγμάτευση, ποιοι ευθύνονται για τις καθυστερήσεις και πόσο εύκολο είναι να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση χωρίς την επιβολή νέων μέτρων εδώ και τώρα.

Οι «κεραυνοί» Τσίπρα και η παράλληλη πολιτική διαπραγμάτευση  

Και πράγματι ο Αλέξης Τσίπρας δεν μάσησε τα λόγια του. Μίλησε για όλους και για όλα. Και αυτό που φάνηκε ξεκάθαρα είναι πως και σε αυτή την δύσκολη φάση, ο πρωθυπουργός έχει πάρει πάνω του την πολιτική διαπραγμάτευση. Και ακριβώς γ’ αυτό το λόγο εμφανίστηκε αισιόδοξος για επιτυχή ολοκλήρωση της αξιολόγησης.

Και καθόλου τυχαίο δεν θα πρέπει να θεωρείται πως ο πρωθυπουργός έριξε τα βέλη του στο γερμανό υπουργό Οικονομικών, καλώντας την Άνγκελα Μέρκελ να τον μαζέψει. Βεβαίως ο πρωθυπουργός το είπε κομψά: να «αποθαρρύνει» η Μέρκελ τον Σόιμπλε από επιθέσεις και αφορισμούς στην Ελλάδα.

Και δεν θα το έκανε αυτό ο Αλέξης Τσίπρας εάν δεν είχε ξεκάθαρο μήνυμα για τη στάση της γερμανίδας καγκελαρίου απέναντι στο ελληνικό ζήτημα. Γιατί και στο ραντεβού που είχε πρόσφατα μαζί της ο πρωθυπουργός αλλά και στις συνομιλίες του με ανώτατους ευρωπαίους αξιωματούχους το βασικό συμπέρασμα είναι ένα: Πώς κανένας στην Ευρώπη –πλην του εμμονικού κ. Σόιμπλε- δεν θέλει αναζωπύρωση της ελληνικής κρίσης.

Σε πανικό ο Σόιμπλε

Την ίδια στιγμή η επίθεση του γερμανού υπουργού Οικονομικών στον Μάρτιν Σουλτς, τον οποίο χαρακτήρισε ως τον Ντόναλντ Τραμπ της Ευρώπης, δείχνει τον πανικό στον οποίο βρίσκεται ο Σόιμπλε. Με τον Σουλτς να προηγείται στις δημοσκοπήσεις και να αυξάνονται οι πιθανότητες να μην είναι μετά τις γερμανικές εκλογές στο υπουργείο Οικονομικών, ο Σόιμπλε βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο. Και το μόνο που του έχει απομείνει είναι να τα βάζει με την Ελλάδα.  

Το ΔΝΤ και οι αλλεπάλληλες αποτυχίες

Σε ό,τι αφορά στην κριτική που άσκησε ο Αλέξης Τσίπρας στο ΔΝΤ, όσοι γνωρίζουν οικονομική ιστορία θα συμφωνήσουν πως οι αποτυχίες του είναι πολλές. Από την αρχή της κρίσης, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο χορήγησε δάνεια σε χώρες οι οποίες αντιμετώπιζαν μικρά ή μεγάλα δημοσιονομικά προβλήματα. Από το 2008 μέχρι και σήμερα, έχουν προσφύγει η Αρμενία, η Γεωργία, το Ελ Σαλβαδόρ, η Ζάμπια, η Ισλανδία, η Κένυα, η Λετονία, η Λευκορωσία, το Μαλάουι, το Μεξικό, η Ουγγαρία, η Ουκρανία, το Πακιστάν, η Πολωνία, η Ρουμανία, η Ρωσία, η Σερβία, οι Σεϋχέλλες και η Σρι Λάνκα. Οι επικριτές του ΔΝΤ έχουν σύρει τα εξ αμάξης στο Ταμείο για τις πρακτικές που χρησιμοποιεί που δεν αξιολογούν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε οικονομίας και που τα βάζουν όλους στο ίδιο… τσουβάλι . Αποτέλεσμα; Από όπου πέρασε το ΔΝΤ, κατέρρευσε ο κοινωνικός ιστός, στις οικονομίες επικράτησαν συνθήκες ασφυξίας και την ίδια στιγμή παρατηρήθηκε έξαρση στον τζόγο, τα ναρκωτικά και τα «μαύρο» χρήμα.

Και επιμένει στη λάθος συνταγή το ΔΝΤ και ορθώς ο πρωθυπουργός τόνισε πως το Ταμείο αρκείται να παίζει ένα παιχνίδι «μουτζούρη», για να μεταθέσει αλλού τις ευθύνες. Αμφισβήτησε ευθέως την επιστημονική επάρκεια μετά από το σερί αποτυχημένων προβλέψεων και άφησε αιχμές για προσωπικές στρατηγικές εντός του Ταμείου, φωτογραφίζοντας τον Π. Τόμσεν.

Θα υπήρξε δίκαιη συμφωνία;

Το ερώτημα που τίθεται μετά από όλα αυτά είναι ποια είναι τα περιθώρια ελιγμών της ελληνικής κυβέρνησης και εάν μπορεί να αποφευχθεί η άμεση επιβολή νέων μέτρων. Γιατί πια είναι σχεδόν βέβαιο πώς κάποια μέτρα θα παρθούν, αλλά θα έχουν ρήτρα ακύρωσης και θα ενεργοποιηθούν μετά το 2018 και εφόσον δεν πιαστούν οι δημοσιονομικοί στόχοι.  

Το μείζον θέμα είναι να μην ασκηθεί πίεση για μέτρα εδώ και τώρα. Η αισιοδοξία που εξέφρασε σήμερα ο πρωθυπουργός δημιουργεί ελπίδες για ένα δίκαιο ντιλ με τους δανειστές. 

Σίγουρα ο Αλέξης Τσίπρας δεν άνοιξε όλα τα χαρτιά του. Ας γίνει αντιληπτό ότι παράλληλα με τις διαβουλεύσεις που βλέπουν το φως της δημοσιότητας βρίσκεται σε εξέλιξη μια πολιτική διαπραγμάτευση, της οποίας την ευθύνη έχει ο πρωθυπουργός. Και θα φανεί σύντομα το αποτέλεσμά της και τότε θα είναι η ώρα της κρίσης για την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό. Μέχρι τότε καλό θα ήταν να σταματήσουν συγκεκριμένοι κύκλοι να αναπαράγουν καταστροφολογικά σενάρια, τύπου επιστροφής στη δραχμής και κουρέματος των καταθέσεων.

• Αλέξης Τσίπρας
• Βόλφγκανγκ Σόιμπλε
• ΣΥΡIZA