Αντιδράσεις ακαδημαϊκών από την παρέμβαση Ρεπούση για τα Αρχαία

Ρεπορτάζ : Ντίνα Καραμάνου

Τα κατάφερε για άλλη μια φορά και έστρεψε εναντίον της την πλειοψηφία των εκπροσώπων της Ακαδημαϊκής κοινότητας, η βουλευτής ΔΗΜΑΡ Μαρία Ρεπούση.

Η πρότασή της να διδάσκονται κατα λιγότερες ώρες και μόνο από τη μετάφραση τα αρχαία ελληνικά σε όσους μαθητές δεν επιλέγουν θεωρητική κατεύθυνση, άνοιξε τη συζήτηση για το αν μιλάμε για μια «νεκρή γλώσσα» – όπως η ίδια τη χαρακτήρισε- αλλά και για το αν έχουν θέση στα έδρανα της Βουλής συζητήσεις που θα έπρεπε να γίνονται στα πανεπιστημιακά αμφιθέατρα.

«Θετικό το ότι πυροδοτεί μια συζήτηση – Ελέγχεται ο τρόπος που επιλέγει»

«Ένα τέτοιο θέμα είναι πολύ ευρύ και επιστημονικό. Δεν μπορεί να γίνει προσέγγιση μέσα σε λίγα λεπτά. Τα θέματα που κατά καιρούς «ανοίγει» η κ. Ρεπούση απασχολούν την πανεπιστημιακή κοινότητα εδώ και δεκαετίες. Ένα θετικό είναι ότι πυροδοτεί τη συζήτηση γύρω από αυτά τα ζητήμα. Το πώς και γιατί είναι άλλο θέμα» λέει στο newpost ο αναπλ. καθηγητής Ιστορίας Ιταλικής Λογοτεχνίας και Ευρωπαϊκού Πολιτισμού Ιωάννης Τσόλκας.

Είναι όμως τα αρχαία ελληνικά «νεκρή» γλώσσα;

«Τα αρχαία ελληνικά, όντως, δεν ομιλούνται σήμερα. Όμως η ελληνική γλώσσα τελεί σε συνέχεια. Ο μεγαλύτερος Ιταλός ποιητής – φιλόσοφος του 19ου αι., ο Λεοπάρντι, έκανε ένα τεράστιο πόνημα για τις γλώσσες στο οποίο συμπέρανε πως το πόσο ζωντανή κα δυνατή είναι η αρχαία ελληνική γλώσσα αποδεικνύεται από τη χρήση της από τους Διαφωτιστές,. Όλοι οι νέοι όροι που προστέθηκαν στο επιστημονικό λεξιλόγιο, προέρχονταν από την αρχαία ελληνική γλώσσα», λέει ο κ. Τσόλκας και συνεχίζει:

«Αν μία γλώσσα έχει δυναμική και συνεχίζουν να υπάρχουν στοιχεία της στη σύγχρονη γλώσσα, τότε θεωρείται “ζωντανή”. Οι ώρες που τη διδάσκονται στη μέση εκπαίδευση τα παιδιά, δεν είναι θέμα ποσότητας αλλά ποιότητας.

Το πρώτιστο και βασικότερο είναι πως όλοι οι μαθητές, από την πρώτη γυμνασίου θα πρέπει να διδάσκονται αρχαία ελληνική γραμματεία, από τη μετάφραση, για να έρθουν κοντά και να μάθουν τον πλούτο της αρχαίας ελληνικής σκέψης.

Σε αυτό συμφωνώ με την κ. Ρεπούση, γιατί όταν τα παιδιά διδάσκονται το πρωτότυπο, αναλίσκονται στις τεχνικές λεπτομέρειες, χάνοντας την ουσία της αρχαίας ελληνικής σκέψης. Εγώ πιστεύω ότι αυτό εννοούσε. Καλύτερα να μάθουν τα παιδιά τί μας είπαν ο Πλάτωνας, ο Αριστοτέλης ή ο Σωκράτης και όχι πώς το είπαν, δηλαδή το συντακτικό ή τη γραμματική της γλώσσας που χρησιμοποίησαν».

«Αρχαία και νέα ελληνικά δεν είναι δυο γλώσσες»

Τη συνέχεια της γλώσσας υπερμάχεται και ο Αντώνης Μποτίνης, καθηγητής Γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών:

«Κάνει μεγάλο λάθος η κυρία Ρεπούση. Και τα λατινικά και τα αρχαία ελληνικά είναι “ζωντανές” γλώσσες. Αυτές τις γλώσσες τις θεωρήσανε “νεκρές” οι Αγλοσάξωνες και εμείς -κακώς- το υιοθετήσαμε. Κάθε γλώσσα είναι ζωντανός οργανισμός που εξελίσσεται. Στην προκειμένη περίπτωση, οι αλλαγές που έχουν γίνει από τα αρχαία προς τα νέα ελληνικά, έχουν γίνει με πολύ συγκεκριμένους κανόνες. Τα αρχαία και τα νέα ελληνικά δεν είναι δυο διαφορετικές γλώσσες, είναι η ίδια γλώσσα σε δύο διαφορετικές χρονικές περιόδους».

«Κάθε φιλόλογος λέει τα δικά του. Είναι υποκειμενική η άποψη», λέει στο newpost ο  Ομότιμος Καθηγητής Θεολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Μάριος Μπέγζος. «Τη γλώσσα δεν την μαθαίνουμε μόνο για να επικοινωνούμε αλλά και για να σκεφτούμε διαφορετικά. Έχει μια τοποθέτηση η κ. Ρεπούση την οποία τη θεωρώ αφελή και μονοσήμαντη, όχι βέβαια καταστροφική. Ειναι αστείες οι απόψεις της, δεν έχουν σοβαρότητα. Είναι σαν να ζητούμε να μειωθούν οι ώρες διδασκαλίας των μαθηματικών, που είναι η βάση όλης της τεχνολογίας. Τα αρχαία ελληνικά, όπως και τα μαθηματικά, αφορούν στον τρόπο σκέψης των ανθρώπων, όχι σε νούμερα ούτε σε λέξεις».

Πιο αιχμηρός, ο ιστορικός – συγγραφέας Σαράντος Ι. Καργάκος: «Διαισθάνομαι ότι με τις προτάσεις της θα διαλύσει το κόμμα στο οποίο μετέχει. Όλα μπορούμε, πλέον, να τα περιμένουμε από την εν λόγω κυρία. Φοβάμαι ότι η επόμενη πρότασή της θα είναι η κατεδάφιση του Παρθενώνος για να μην έχουμε περιττά έξοδα για τη συντήρησή του». 

• ΔΗΜΑΡ
• Μαρία Ρεπούση