Αμφίπολη: Το κεφάλι της Σφίγγας πυροδοτεί νέα σενάρια

Νέο κύμα θαυμασμού και ενθουσιασμού αλλά και σεναρίων περί σύλησης του τύμβου προκάλεσε το κεφάλι της Σφίγγας που βρήκαν οι αρχαιολόγοι το απόγευμα της Τρίτης στην Αμφίπολη.

Την ώρα μάλιστα που το νέο εύρημα κάνει τον γύρο του κόσμου, πολλοί ενίσχυσαν την συνομωσιολογία για τον τάφο που έχει συληθεί. 

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το γεγονός ότι οι Σφίγγες του πρώτου διαφραγματικού τοίχου δεν ήταν αντικρυστές, αλλά κοίταζαν με φορά προς τα έξω προιωνίζοντας την είσοδο στο μνημείο είναι αινιγματικό.

Το δεδομένο αυτό ότι δηλαδή οι Σφίγγες δεν κοίταζαν η μία την άλλη και η έκφραση του καθαρά ανθρωπόμορφου προσώπου τους δίνει περιθώρεια σε κάθε ερμηνεία. Ωστόσο, το σημείο που εντοπίστηκε τελικά το κεφάλι της Σφίγγας είναι πιθανό ότι μεταφέρθηκε σε δεύτερο χρόνο και πιθανόν έπειτα από καταστροφές στο εσωτερικό του τάφου, είτε από φυσικά φαινόμενα είτε από… τυμβορύχους.

Επιπλέον το κεφάλι αφέθηκε μπροστά στο κατώφλι του ταφικού θαλάμου, αφού προηγουμένως ο συγκεκριμένος χώρος είχε επιχωθεί. Πάντως οι Σφίγγες βρίσκονται σε απόλυτη συμμετρία με τις Καρυάτιδες του δεύτερου διαφραγματικού τοίχου. Με τον ένθετο καλαθίσκο υποδύονταν το ρόλο των Καρυατίδων κατά κάποιο τρόπο, εφόσον και αυτές στήριζαν την καμάρα της οροφής.

Το ερώτημα όμως παραμένει: Πώς βρέθηκε το μαρμάρινο κεφάλι της Σφίγγας, που ζυγίζει περίπου 100 κιλά, στο εσωτερικό του τάφου και σε απόσταση 12 μέτρων από την είσοδο; Η καθηγήτρια Κλασικής Αρχαιολογίας στο ΑΠΘ Θεοδοσία Στεφανίδου-Τιβερίου, μιλώντας στο «Βήμα», προσδιορίζει το κεφάλι της Σφίγγας στο δεύτερο μισό του 4ου αιώνα π.Χ., και συγκεκριμένα μετά το 330 και λεως το 320 π.Χ.  «Είναι ένα μυστήριο. Προφανώς μετακινήθηκε από ανθρώπινο χέρι» εξηγεί.  «Δεν ήταν εύκολο να πεταχτεί από μόνο του τόσο βαθιά στο εσωτερικό του τάφου. Μόνο σε σεισμούς μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο, αλλά τότε καταρρέουν τοίχοι και υπάρχουν άλλες φθορές, ενώ εδώ υπάρχουν κλειστοί χώροι», εξηγεί.  Και προσθέτει: «Είναι αξιοσημείωτο ότι δεν έχει σημαντική φθορά το κεφάλι της Σφίγγας. Μόνο η μύτη και τα χείλη είναι σπασμένα, συνήθη σημεία που φθείρονται με την πτώση των κεφαλών στο έδαφος».

Σε κάθε περίπτωση είναι δύσκολο μέχρι στιγμής να γίνει μια «αναπαράσταση» των ενεργειών, τόσο των εισβολέων που ενδεχομένως αποκεφάλισαν τα αγάλματα της εισόδου, όσο και εκείνων που προσπάθησαν να περισώσουν ό,τι μπορούσαν.

Ομάδα του theamphipolistomb.com αναρτώντας και τη σχετική φωτογραφία στο Facebook επιχείρησε να κάνει την αναπαράσταση της Σφίγγας.

• Αμφίπολη