current views are: 10

22 Μαρτίου 2015
Δημοσίευση07:31

Το bullying στην Ελλάδα- Τα στοιχεία και οι ιστορίες πίσω από τον Βαγγέλη

Πριν από έναν, περίπου, χρόνο, στις 28 Ιανουαρίου 2014, ο τότε υπουργός Παιδείας Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος διαβίβασε έναν φάκελο στη Βουλή.
Περιείχε μια έρευνα που διενεργήθηκε σε όλα τα σχολεία της Επικράτειας.

Δημοσίευση 07:31’
αρθρο-newpost

Πριν από έναν, περίπου, χρόνο, στις 28 Ιανουαρίου 2014, ο τότε υπουργός Παιδείας Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος διαβίβασε έναν φάκελο στη Βουλή.
Περιείχε μια έρευνα που διενεργήθηκε σε όλα τα σχολεία της Επικράτειας.

Γράφουν οι Ντίνα Καραμάνου & Αναστασία Γαλάνη
 
Πριν από έναν, περίπου, χρόνο, στις 28 Ιανουαρίου 2014, ο τότε υπουργός Παιδείας Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος διαβίβασε έναν φάκελο στη Βουλή.
Περιείχε μια έρευνα που διενεργήθηκε σε όλα τα σχολεία της Επικράτειας.
 
Τα ποσοστά έπρεπε από τότε να έχουν «χτυπήσει» το καμπανάκι:
Ποσοστό 10% του συνόλου των μαθητών είχαν δηλώσει ότι έχουν πέσει θύματα επιθετικής παρενόχλησης από συνομηλίκους τους ή παιδιά διαφορετικών ηλικιών.
 
Μια άλλη έρευνα, πραγματοποιήθηκε από τη Μονάδα Εφηβικής Υγείας της Β’ Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών του Νοσοκομείου Παίδων «Π.& Α. Κυριακού». Σε αντιπροσωπευτικό δείγμα εφήβων 15-16 ετών από επτά ευρωπαϊκές χώρες, διαπιστώθηκε ότι 12,7% εμφανίζουν «οριακή διαδικτυακή συμπεριφορά», ενώ 1,2% εμφανίστηκαν να παρουσιάζουν «συμπεριφορές εξάρτησης».
 
Όπως λέει στο newpost ο ιδιωτικός ερευνητής Γιώργος Τσούκαλης «είμαστε η δεύτερη χώρα στην Ευρώπη σε bullying. Είναι πολλά τα περιστατικά που δεν τα έχουμε υπόψη μας, όμως υπάρχουν έρευνες που μας φέρνουν λίγο πιο κάτω από την κορυφή».
 

Τι είναι το bullying – Η… ευχαρίστηση του θύτη

 
«Το bullying μεταφράζεται ως σχολικός εκφοβισμός και αφορά ανηλίκους», λέει στο newpost ο παιδοψυχολόγος Άκης Διαμάντης και διευκρινίζει πως «για να ορίσεις μια σειρά πράξεων ως bullying,ενέχει και την παράμετρο της ευχαρίστησης από την πλευρά του θύτη ή των θυτών».  Και ξεκαθαρίζει πως, κατά τη γνώμη του, «στην περίπτωση του Γιακουμάκη μιλάμε για ξεκάθαρο βασανισμό, αφού πρόκειται για ενήλικες. Αλλά το λέμε bullying γιατί τα περιστατικά έγιναν σε ένα σπουδαστικό περιβάλλον».
 
«Το bullying ισχύει και στα σχολεία, και στα πανεπιστήμια και στον στρατό και στους χώρους εργασίας», απαντά ο Γιώργος Τσούκαλης και κάνει έκκληση: «να ξεκινήσει μια μεγάλη εκστρατεία ενημέρωσης αλλά και να αναζητήσουμε τα αίτια του φαινομένου για να το σταματήσουμε».
 

Ο Άλεξ από τη Βέροια – Ο Βαγγέλης από το Ρέθυμνο

 
Τα πιο γνωστά περιστατικά bullying στην Ελλάδα είναι εκείνα που κατέληξαν στο θάνατο του θύματος: του Άλεξ Μεσχισβίλι από τη Βέροια και του Βαγγέλη Γιακουμάκη από το Ρέθυμνο.
 
Και στις δύο περιπτώσεις, η για πολλές μέρες εξαφάνιση του θύματος-πριν αποκαλυφθεί ο θάνατός του-συγκλόνισε το πανελλήνιο. Και με τις δύο είχε ασχοληθεί ο Γιώργος Τσούκαλης.
 
Η ομοιότητα που βρίσκει σε αυτές, είναι ότι τα θύματα-το καθένα με το δικό του τρόπο-κατάφεραν να ξεχωρίσουν.
Ο Άλεξ, ένας μικρός αλλοδαπός, διέπρεπε ως μαθητής, προκαλώντας τα παιδιά της κοινωνίας της Βέροιας που δυσκολεύονταν να ακολουθήσουν τις επιδόσεις του.
 
Ο Βαγγέλης, ένας νεαρός Κρητικός, ξεχώριζε για την ευγένεια και τους τρόπους του, ξενίζοντας τους αψείς συμπατριώτες του.
«Η διαφορετικότητα πρέπει να ψαλιδίζεται. Συνήθως βία υφίστανται τα παιδιά που υπολείπονται σε κάτι-έχουν κάποιο νόσημα ή δεν έχουν επιδόσεις σε αθλήματα», λέει ο Άκης Διαμάντης, αναγνωρίζοντας πως οι δύο παραπάνω περιπτώσεις είναι πραγματικά ξεχωριστές.
 
Και, αναζητώντας τις αιτίες, εξηγεί:
«Ζούμε μια κοινωνική παρακμή, όπου προεξάρχει ένα διαστροφικό στοιχείο που υπάρχει ακόμα και στα παιδιά. Το bullying είναι μια έκφραση σαδισμού. Όσο βιώνουμε μια κοινωνική έκπτωση, όσο η ανέχεια καταλαμβάνει την οικογένεια, όλο και περισσότερο ξεπηδούν στοιχεία συμπεριφοράς -ακόμη και τα παιδιά- ακατέργαστα και πρωτόγονα. Σε αυτές τις μορφές βίας έχουμε κάποιον που το ξεκινάει και κάποιους που ακολουθούν- η ομάδα των θυτών διέπεται από μια ιδιότυπη ταύτιση. Αυτό το βλέπουμε και σε πολιτικές ομάδες-φασιστικές-όπου υπάρχει ένας αρχηγός και οι υπόλοιποι ταυτίζονται ασκώντας βία».
 

Τα ποσοστά της… ντροπής- Παίρνει μετάλλιο η Ελλάδα στον σχολικό εκφοβισμό

 
Αυξητικές τάσεις καταγράφουν σε ολόκληρη τη χώρα, και στην περιοχή μας, τα μέχρι τώρα στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους οι Αστυνομικές Αρχές σύμφωνα με έρευνες, όσον αφορά στην αύξηση του σχολικού εκφοβισμού και του εκφοβισμού μέσα από το διαδίκτυο. Περίπου ένα ποσοστό 10 – 15% των μαθητών πέφτει θύμα σχολικού εκφοβισμού από συμμαθητές τους ίδιας ή μεγαλύτερης ηλικίας. Η χώρα μας καταλαμβάνει την 4η θέση ανάμεσα σε 41 χώρες σε περιστατικά ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού, ενώ όσον αφορά τη νέα μορφή εκφοβισμού που αναπτύσσεται μέσω των κινητών τηλεφώνων αλλά κυρίως μέσω του διαδικτύου, το cyber bullying, η Ελλάδα είναι στη δεύτερη θέση μετά από την Ρουμανία.
 

Ο νόμος που… έλειπε

 
Ποινή φυλάκισης 6 μηνών για σχολικό εκφοβισμό με νέα νομοθετική ρύθμιση Ειδική διάταξη με την οποία θα τιμωρείται με ποινή τουλάχιστον 6 μηνών όποιος διαπράττει bullying (εκτός κι αν η πράξη τιμωρείται με βαρύτερη ποινή) εισαγάγει προς ψήφιση στο νομοσχέδιο για την κατάργηση των φυλακών υψίστης Ασφαλείας, ο υπουργός Δικαιοσύνης, κ. Παρασκευόπουλος. Η διάταξη αυτή έρχεται να καλύψει ένα νομικό κενό που όπως επισημάνθηκε υφίσταται. Με την ίδια ποινή πέραν των δραστών θα τιμωρείται και όπως κακόβουλα παραμέλησε τα καθήκοντά του και δεν απέτρεψε, ως όφειλε το συμβάν.
 
Η διάταξη αναφέρει επι λέξει: Το άρθρο 312 του Ποινικού Κώδικα και ο τίτλος του αντικαθίσταται ως εξής: «Άρθρο 312. Πρόκληση βλάβης με συνεχή σκληρή συμπεριφορά. Αν δεν συντρέχει περίπτωση βαρύτερης αξιόποινης πράξης, τιμωρείται με φυλάκιση όποιος με συνεχή σκληρή συμπεριφορά προξενεί σε τρίτον σωματική κάκωση ή άλλη βλάβη της σωματικής ή ψυχικής υγείας. Αν το θύμα δεν συμπλήρωσε ακόμη το δέκατο όγδοο έτος της ηλικίας του ή δεν μπορεί να υπερασπίσει τον εαυτό του και ο δράστης το έχει στην επιμέλεια ή στην προστασία του ή ανήκει στο σπίτι του δράστη ή έχει μαζί του σχέση εργασίας ή υπηρεσίας ή που του το έχει αφήσει στην εξουσία του ο υπόχρεος για την επιμέλειά του επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον έξι μηνών. Με την ίδια ποινή τιμωρείται όποιος με κακόβουλη παραμέληση των υποχρεώσεών του προς τα προαναφερόμενα πρόσωπα γίνεται αιτία να πάθουν σωματική κάκωση ή βλάβη της σωματικής ή ψυχικής τους υγείας».
 

Η Αστυνομία επί τω έργω

 
Μετά την τραγική υπόθεση του Βαγγέλη Γιακουμάκη, συγκροτείται ειδική επιτροπή, που θα μελετήσει τον ρόλο της Αστυνομίας στην αντιμετώπιση και εξάλειψη της ενδοσχολικής βίας
 
Στη «μάχη» για την εξάλειψη της ενδοσχολικής βίας θα μπει η Αστυνομία, με απόφαση του αναπληρωτή υπουργού Προστασίας του Πολίτη, Γιάννη Πανούση.
Ειδικότερα, μετά την τραγική υπόθεση του 20χρονου σπουδαστή Βαγγέλη Γιακουμάκη, συγκροτείται ειδική επιτροπή, που θα μελετήσει τον ρόλο της Αστυνομίας στην αντιμετώπιση και εξάλειψη της ενδοσχολικής βίας.
Στην επιτροπή θα συμμετέχουν καθηγητές πανεπιστημίων, αλλά και εκπρόσωποι όλων των φορέων που υπάγονται στα συναρμόδια υπουργεία.
 
Ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη, κ. Πανούσης, ο οποίος έχει ασχοληθεί σε βάθος με το φαινόμενο της ενδοσχολικής βίας, ως καθηγητής εγκληματολογίας, είχε προτείνει τη σύσταση της επιτροπής πριν από τα τραγικά γεγονότα στα Γιάννενα, αλλά τώρα, ως αναπληρωτής υπουργός επισπεύδει τη διαδικασία, σχετικά με τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Αστυνομία στον τομέα αυτό.
 
Ωστόσο εδώ και χρόνια η Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος ασχολείται ενεργά με το κομμάτι του σχολικού εκφοβισμού στο… internet που λαμβάνει ανοδικά ποσοστά χρόνο με τον χρόνο.
 
 

Σχεδόν… καθημερινές ιστορίες στο διαδίκτυο

Τέσσερα σχολεία και δύο πόλεις έχει αλλάξει μια 13χρονη, αφότου 14χρονος ανάρτησε στο youtube ένα ερωτικό βίντεο με εκείνην. Μία 16χρονη – η καλύτερη μαθήτρια στην τάξη της – αποπειράθηκε τρεις φορές να αυτοκτονήσει, καθώς φωτογραφία που η ίδια είχε αναρτήσει στο facebook, χρησιμοποιήθηκε από κάποιον για να την «τοποθετήσει» πρωταγωνίστρια σε ερωτικό βίντεο.
 
Η διαλεύκανση της υπόθεσης αποκάλυψε ως υπαίτιο συμμαθητή της κοπέλας, που την ανταγωνιζόταν στις σχολικές επιδόσεις. Εντεκάχρονος ένιωσε τον τρόμο όταν συμμαθητές του, του υπέκλεψαν τους κωδικούς στο instagram και έκαναν εξ ονόματός του υβριστικές αναρτήσεις, διαλύοντας την κοινωνική του ζωή. Οι παραπάνω περιπτώσεις που αντιμετώπισε η Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος μόνο στο τέλος του 2014 είναι και πραγματικές αλλά και ενδεικτικές της κατάστασης.
 
«Τα παιδιά να είναι προσεκτικά ώστε να μη γίνουν τα αυριανά θύματα κυβερνοεκφοβισμού (cyber-bullying), αλλά ούτε και οι θύτες καθώς η καζούρα έχει όρια όταν προκαλεί τρόμο και ταραχή στο παιδί. Οι γονείς και τα παιδιά δεν πρέπει να διστάζουν να καταγγέλλουν τα φαινόμενα στην ΕΛ.ΑΣ.» λέει ο υπεύθυνος της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, Μανώλης Σφακιανάκης.
 
Την ίδια ώρα συνεχίζονται οι ενημερωτικές ημερίδες και εκδηλώσεις ανά την Ελλάδα, όπου οι πολίτες είχαν τη δυνατότητα να ενημερωθούν σχετικά  με την ασφαλή περιήγησή τους στο διαδίκτυο και την προστασία τους από τις απειλές ηλεκτρονικής φύσεως. 
 
Δύο φορές την εβδομάδα, εξειδικευμένοι Αξιωματικοί της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος συνδέονται μέσω Διαδικτύου με δεκάδες σχολεία σε όλη την Ελλάδα και πραγματοποιούν ενημέρωση δίωρης διάρκειας στους μαθητές.
 

Το προφίλ των θυμάτων

 
Τα περισσότερα θύματα είναι παιδιά ευαίσθητα, χωρίς φίλους, ανασφαλή, με χαμηλή αυτοεκτίμηση, συχνά σωματικά πιο αδύναμα από τους συνομηλίκους τους. Αντίθετα, οι θύτες εμφανίζονται επιθετικοί ακόμα και στους δασκάλους τους, έχουν εξουσιαστικές τάσεις απέναντι στους συμμαθητές τους, είναι ευερέθιστοι, ενώ δε φαίνεται να έχουν ιδιαίτερο πρόβλημα αυτοπεποίθησης.
 
Μια τρίτη κατηγορία αποτελούν τα παιδιά που γίνονται και θύτες και θύματα, τα οποία τείνουν να είναι υπερδραστήρια, ανασφαλή, με αντικοινωνικές δραστηριότητες, αντιπαθή από τους συμμαθητές τους, αλλά και από τους δασκάλους τους. Αυτά τα παιδιά παρουσιάζουν χαμηλή αυτοεκτίμηση και προσπαθούν να αντιδράσουν στη βία που δέχονται, αλλά όχι πάντα αποτελεσματικά, σύμφωνα με το Εuropean Antibulling Network, EAN.

σχετικα αρθρα