Guardian: Από τα 100 ευρώ που πήρε η Ελλάδα για κάθε πρόσφυγα τα 70 είναι άγνωστο που ξοδεύτηκαν

Δύο χρόνια μετά το κλείσιμο του Βαλκανικού διαδρόμου και τον εγκλωβισμό 57.000 προσφύγων στην Ελλάδα, η βρετανική εφημερίδα Guardian σε δημοσίευμα – κόλαφο, διερωτάται «που πήγαν τα χρήματα της ακριβότερης ανθρωπιστικής βοήθειας που δόθηκε ποτέ στην ιστορία».

Ο Guardian στο εκτενές δημοσίευμά του αναφέρεται της προσφυγικής κρίσης που αφύπνισαν τη διεθνή κοινότητα: Από τους χιλιάδες πρόσφυγες που άρχισαν να καταφτάνουν στη χώρα από τον Ιούνιο του 2015, έως τη φωτογραφία του μικρού Αϊλάν Κουρντί. Το αποτέλεσμα, όπως σχολιάζει το βρετανικό έντυπο ήταν η πλήρης ανατροπή της δομής της ανθρωπιστικής βοήθειας, καθώς πόροι που αφαιρέθηκαν από αναπτυσσόμενες χώρες κατευθύνθηκαν προς την ΕΕ και τελικά την Ελλάδα.

Ένας πρωτοφανής αριθμός εθελοντών από διεθνείς ανθρωπιστικές οργανώσεις έφτασε στην Ελλάδα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες να κηρύσσει κατάσταση έκτακτης ανάγκης εντός της ΕΕ. Η Ένωση με τη σειρά της ανέπτυξε την δική της μονάδα αντιμετώπισης ανθρωπιστικών κρίσεων για πρώτη φορά εντός των ευρωπαϊκών συνόρων.

Όπως αναφέρει ο Guardian η διαδικασία αυτή εξελίχθηκε στην πιο ακριβή ανθρωπιστική βοήθεια στην ιστορία με βάση το κόστος ανά δικαιούχο: Πόση δηλαδή βοήθεια αντιστοιχεί σε κάθε πρόσφυγα-μετανάστη.  Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζουν οι ειδικοί που επικαλείται το ρεπορτάζ.

Το πόσα ακριβώς χρήματα έχουν δαπανηθεί στην Ελλάδα από την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι κάτι στο οποίο πολλοί έχουν αναφερθεί, όμως έχει γίνει ελάχιστα κατανοητό.  Η διαδικτυακή πλατφόρμα ενημέρωσης Refugees Deeply έχει υπολογίσει ότι από το 2015 έως σήμερα έχουν διοχετευτεί στην Ελλάδα 803 εκατ. δολάρια, ποσό που περιλαμβάνει όλα τα κεφάλαια που χορηγήθηκαν πραγματικά ή δαπανήθηκαν, καθώς και τις ιδιωτικές δωρεές.

Τα μεγαλύτερα ποσά προέρχονται από την Κομισιόν η οποία επιβλέπει το Ταμείο Ασύλου Μετανάστευσης  και Ένταξης (AMIF) καθώς το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας (ISF).  Οι δύο υπηρεσίες χρηματοδότησαν με 541 εκατ δολάρια το κόστος των συνοριακών ελέγχων στην Ελλάδα, το άσυλο και την προστασία των προσφύγων. Ωστόσο, με δεδομένο ότι δεν κατάφερε να ολοκληρώσει το εκτεταμένο στρατηγικό σχεδιασμό που απαιτείται, η ελληνική κυβέρνηση δεν έλαβε σημαντικά ποσά αυτών των κονδυλίων.

Την σύγχυση σχετικά με το πραγματικό ύψος των ευρωπαϊκών δαπανών επέτειναν οι δηλώσεις του Ευρωπαίου Επιτρόπου για τη μετανάστευση, Δημήτρη Αβραμόπουλου, ο οποίος είχε αναφερθεί σε χρηματοδότηση άνω του 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων, ποσό που  αφορά προφανώς όλα τα διαθέσιμα και εν δυνάμει κεφάλαια και όχι αυτά που έχουν πραγματικά διατεθεί ή δαπανηθεί.

Ανώτερος αξιωματούχος που επικαλείται ο Guardian εκτιμά ότι τα 70 από τα 100 δολάρια που απευθύνονταν για κάθε πρόσφυγα είναι άγνωστο πού δαπανήθηκαν.

Τα 803 εκατ. δολάρια επρόκειτο να δαπανηθούν για να καλυφθούν οι ανάγκες όλων των 1.030.000 ανθρώπων που έχουν εισέλθει στην Ελλάδα από το 2015. Με βάση αυτό, το κόστος ανά δικαιούχο έπρεπε να είναι 780 δολάρια ανά πρόσφυγα. Ωστόσο, το μεγαλύτερο μέρος αυτών των κεφαλαίων χρησιμοποιήθηκε για την αντιμετώπιση των αναγκών των τουλάχιστον 57.000 ανθρώπων που παραμένουν εγκλωβισμένοι εντός της Ελλάδας. Σε αυτή τη βάση, το κόστος για κάθε δικαιούχο έπρεπε να είναι 14.088 δολάρια!

Παρά την χρηματοδότηση οι δομές λειτούργησαν με προβλήματα και άλλες έμειναν ανενεργές.  Ανάμεσα στα παραδείγματα που αναφέρει ο Guardian είναι το κέντρο υποδοχής προσφύγων στο Απάνεμο της Λέσβου, μια δομή ενός εκατομμυρίου δολαρίων που στήθηκε από τον Ερυθρό Σταυρό και χρηματοδοτήθηκε από ιδιωτικά κεφάλαια και το Radcliffe Foundation, η οποία υπολειτούργησε για κάποιο διάστημα και πλέον παραμένει ανενεργή. Είχε σχεδιαστεί ώστε να μπορεί να δέχεται 2000 αφίξεις προσφύγων την ημέρα σε περιόδους αιχμής.

Βαρβιτσιώτης: Ο Μουζάλας βλάπτει σοβαρά την εικόνα της Ελλάδας

Το δημοσίευμα προκάλεσε την έντονη αντίδραση του Τομεάρχη Μεταναστευτικής Πολιτικής της Νέας Δημοκρατίας Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη​, ο οποίος επεσήμανε πως «τα μέχρι τώρα “έργα και ημέρες” του κ. Μουζάλα συνεχίζουν να προσβάλλουν και να εκθέτουν τη χώρα μας διεθνώς» ενώ πρόσθεσε:

Αυτή τη φορά, είναι η βρετανική εφημερίδα ”The Guardian” που με εκτενές σημερινό της δημοσίευμα αφήνει σαφείς αιχμές για αδιαφάνεια στον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται η Κυβέρνηση τα εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ που έλαβε για το Μεταναστευτικό. Αποτυπώνει με στοιχεία την θλιβερή πραγματικότητα και αναδεικνύει με αριθμούς το εύρος της κακοδιαχείρισης του Υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής. Καταγγέλλει ότι ”για κάθε 100 δολάρια που ξοδεύονται για την Ελλάδα, τα 70 χάνονται”. Και περιγράφει, με σκληρά λόγια, την εικόνα μιας Ελλάδας που δεν μας αξίζει.

«Για μία ακόμα φορά, επιβεβαιώνονται αυτά που επισημαίνουμε εδώ και καιρό: Ότι διαχειρίστηκαν ως λάφυρο τα εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και ότι τόσο ο ίδιος όσο και η ανίκανη Κυβέρνησή του, συνεχίζουν να βλάπτουν σοβαρά την εικόνα της χώρας μας στο εξωτερικό» καταλήγει ο κ. Βαρβιτσιώτης. 

• Guardian
• ανθρωπιστική βοήθεια
• Γιάννης Μουζάλας
• Ευρωπαϊκή Ένωση
• Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης
• προσφυγικό
• Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ