Έργα Παρθένη, Εγγονόπουλου, Τσαρούχη στο Ίδρυμα Γουλανδρή στην Άνδρο

Το «σημάδι» της τέχνης του Βυζαντίου στη νεότερη τέχνη εξετάζει η έκθεση που φιλοξενεί φέτος το καλοκαίρι το Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή. 

Η έκθεση «Ιστορώντας την υπέρβαση. Από την παράδοση του Βυζαντίου στη νεώτερη τέχνη» αποτελεί ένα αφιέρωμα σε διακεκριμένους Νεοέλληνες ζωγράφους, οι οποίοι παράλληλα με την κοσμική ζωγραφική ζωγράφισαν και έργα με θρησκευτική θεματολογία, όπως ο Παρθένης, ο Κόντογλου, ο Παπαλουκάς, ο Ρέγκος, ο Εγγονόπουλος και ο Τσαρούχης.

Πολλοί διακεκριμένοι Έλληνες ζωγράφοι αναζήτησαν στο Βυζάντιο εικονιστικά πρότυπα και επιρροές, όχι για να επαναλάβουν γνωστά στερεότυπα, αλλά για να τα εμβολιάσουν συμπρακτικά με το πνεύμα και τα τεχνοτροπικά δεδομένα των νεότερων κινημάτων, τα οποία γνώρισε η τέχνη καθ’ όλη τη διάρκεια του περασμένου αιώνα.

Σκοπός του αφιερώματος είναι να αναζητηθούν οι ιστορικές, αισθητικές και τεχνοτροπικές επιρροές και να αναδειχθεί ο τρόπος με τον οποίο οι Νεοέλληνες ζωγράφοι τις ενέταξαν στους εικαστικούς τους προβληματισμούς επιτυγχάνοντας με τον τρόπο αυτό την αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για τον βυζαντινό πολιτισμό.

Την επιμέλεια του αφιερώματος έχει ο Νίκος Ζίας, καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Το αφιέρωμα θα συγκροτείται με έργα των εξής ζωγράφων: Κωνσταντίνος Παρθένης, Φώτης Κόντογλου, Σπύρος Παπαλουκάς, Σπύρος Βασιλείου, Πολύκλειτος Ρέγκος, Νίκος Εγγονόπουλος, Γιάννης Τσαρούχης, Κωνσταντίνος Αρτέμης, Δημήτριος Πελεκάσης, Αγήνωρ Αστεριάδης, Πολυχρόνης Λεμπέσης, Δημήτρης Μπισκίνης, Στέφανος Αλμαλιώτης, Αναστάσιος Λουκίδης, Νίκος Νικολάου, Ράλλης Κοψίδης και οι χαράκτες Δημήτριος Γαλάνης, Λυκούργος Κογεβίνας, Ευθύμιος Παπαδημητρίου, Αλεβίζος-Αναστάσιος Τάσσος, Γιώργος Σικελιώτης, Βάσω Κατράκη.

Τα 130 και πλέον έργα προέρχονται από Κρατικά και Εκκλησιαστικά Μουσεία, Ιδρύματα, Ιερούς Ναούς και Ιδιωτικές Συλλογές.

Μάλιστα, τρία από τα έργα του Κωνσταντίνου Παρθένη που αποκαλύφθηκαν στο ναό του Αγίου Αλεξάνδρου στο Παλαιό Φάληρο θα μεταφερθούν στην Άνδρο. 

Πρόκειται την Παναγία Μυρτιδιώτισσα και τα δύο έργα που συνθέτουν την παράσταση του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, δηλαδή τον Άγγελο Ευαγγελιστή και την Παναγία του Ευαγγελισμού.

Για το δανεισμό των έργων γνωμοδότησε θετικά με ομόφωνη απόφασή του την Πέμπτη το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων.

Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Απρίλιο τα έργα που φιλοτέχνησε ο Κωνσταντίνος Παρθένης για το ναό του Αγίου Αλεξάνδρου χαρακτηρίστηκαν ως μνημεία από το ΚΣΝΜ.

Η έκθεση θα συνοδεύεται από κατάλογο – έκδοση αναφοράς, με κείμενα 13 επιστημόνων, την επιμέλεια του οποίου έχει ο Χρήστος Φ. Μαργαρίτης.

• ίδρυμα Γουλανδρή