Ένας χρόνος από την πτώση του Μουμπάρακ: Σαν να μην πέρασε μια μέρα…

Στις 11 Φεβρουαρίου 2011 ο Χόσνι Μουμπάρακ εγκαταλείπει την εξουσία, προκαλώντας έκρηξη χαράς στην πλατεία Ταχρίρ. Ένα χρόνο μετά, η δίκη του πρώην προέδρου έχει αρχίσει αλλά η Αίγυπτος αναζητεί το δρόμο της ανάμεσα σε στρατιωτικούς που αμφισβητούνται, ισλαμιστές που θριαμβεύουν και “επαναστάτες” που κινητοποιούνται. Μετά την εξέγερση στην Τυνησία, 18 ημέρες μαζικών διαδηλώσεων θα ήταν αρκετές για να τερματιστούν 30 χρόνια ενός απολυταρχικού καθεστώτος στην Αίγυπτο.

Σε ένα σύντομο τηλεοπτικό μήνυμα ο αντιπρόεδρος Ομαρ Σουλεϊμάν ανακοίνωσε ότι ο πρόεδρος θα παρέδιδε την εξουσία σε στρατιωτικό συμβούλιο.

Σύμφωνα με τον αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα, η Αίγυπτος “δεν θα είναι ποτέ πλέον η ίδια”, ενώ ο ακτιβιστής του κυβερνοχώρου Ουαέλ Γόνιμ γράφει στο Twitter: “Ο εγκληματίας εγκατέλειψε το παλάτι!”.

Ο στρατός υποσχέθηκε, σε ατμόσφαιρα ενθουσιασμού, να σεβαστεί τα “νόμιμα αιτήματα” του λαού και να θέσει τη χώρα σε μια δημοκρατική πορεία, με τα πολιτικά κόμματα να ακμάζουν σε ένα κλίμα ανακτημένης εθνικής υπερηφάνειας.

Οι Αιγύπτιοι παρακολουθούν κατά εκατομμύρια στην τηλεόραση την πρώτη εμφάνιση ενώπιον του δικαστηρίου, τον Αύγουστο, του 83χρονου άλλοτε ισχυρού άνδρα της χώρας, να εισέρχεται στο μέγαρο με φορείο, συνοδευόμενος από τους γιούς του Αλάα και Γκαμάλ.

Το Νοέμβριο διεξάγονται εκλογές για την ανάδειξη της νέας Λαϊκής Εθνοσυνέλευσης ύστερα από δεκαετίες ψηφοφοριών κατά τις οποίες μεγάλος νικητής αναδεικνυόταν πάντα το κόμμα του προέδρου Μουμπάρακ.

Οι πολέμιοι του Μουμπάρακ, οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι, αναδείχθηκαν νικητές στις εκλογές καταλαμβάνοντας σχεδόν το ήμισυ των εδρών στη Λαϊκή Εθνοσυνέλευση, ενώ οι φονταμενταλιστές σαλαφιστές έλαβαν σχεδόν το 25% των εδρών. Το φιλελεύθερο λαϊκό στρατόπεδο ή της αριστεράς είναι ο μεγάλος χαμένος.

“Το σύστημα θυσίασε τον Μουμπάρακ για να μπορέσει να διατηρηθεί” με κίνδυνο να δει τους ισλαμιστές να έχουν σήμερα το πάνω χέρι, εκτιμά η Ραμπάμπ αλ-Μάχντι, καθηγήτρια πολιτικών επιστημών στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο του Καΐρου.

“Ωστόσο υπό την πίεση των διαδηλωτών, υπάρχουν σήμερα παραχωρήσεις: διεξάγονται δίκες, υπήρξαν αλλαγές στην κυβέρνηση, ορίστηκε μια καταληκτική ημερομηνία (τέλη Ιουνίου) για τη διενέργεια των προεδρικών εκλογών και ο νόμος έκτακτης ανάγκης έχει μερικώς αρθεί”, προσθέτει.

“Ο στόχος του στρατού ήταν να αποφύγει να δώσει την εξουσία στους ισλαμιστές. Αλλά σήμερα η πολιτική εξέλιξη μπορεί να παιχτεί στη βάση ενός συμβιβασμού μεταξύ των στρατιωτικών και των Αδελφών Μουσουλμάνων”, εκτιμά δυτικός διπλωμάτης που ζήτησε να μην κατονομαστεί.

Η οικονομία είναι στο κόκκινο. Οι τουρίστες, όπως οι επενδυτές, είναι σπάνιοι. Τα αποθέματα της Κεντρικής Τράπεζας εξαντλούνται, προκαλώντας ανησυχίες για τη διατήρηση του δαπανηρού συστήματος επιδοτήσεων βασικών προϊόντων, όπως το ψωμί, η βενζίνη, το φυσικό αέριο για οικιακή χρήση.

Η κυβέρνηση που επί μακρόν ήταν επιφυλακτική οδηγήθηκε και πάλι στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για να λάβει δάνειο 3,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Οι “επαναστάτες” στρέφουν σήμερα την οργή τους κατά της στρατιωτικής κυβέρνησης που κατηγορείται ότι συνεχίζει το πρώην καθεστώς και ότι θέλει να διατηρήσει τα προνόμια των ενόπλων δυνάμεων.

Οι στρατιωτικοί που επαίρονται γιατί δεν άνοιξαν πυρ εναντίον του πλήθους ώστε να προστατεύσουν τον Χόσνι Μουμπάρακ, έχασαν πολύ από το κύρος τους, με την αιματηρή καταστολή των διαδηλώσεων τους τελευταίους μήνες.

Και οι διαδηλωτές που ζητούσαν χθες την αποχώρηση του Μουμπάρακ, ζητούν σήμερα το κεφάλι του επικεφαλής του Ανώτατου Συμβουλίου των ενόπλων δυνάμεων, του στρατάρχη Χουσέιν Ταντάουι.

Η αστυνομία δεν είναι σε καλύτερη θέση: η παθητική της στάση κατά τις συγκρούσεις στο τέλος ενός ποδοσφαιρικού αγώνα στο Πορτ-Σάιντ (βόρεια) την 1η Φεβρουαρίου, με 74 νεκρούς, αμαύρωσε ακόμη περισσότερο τη φήμη της.

Οι κόπτες χριστιανοί (6 με 10% του πληθυσμού) παρατηρούν με αγωνία τις εξελίξεις στη χώρα. Δύο εκκλησίες κάηκαν το Μάιο στο Κάιρο και μια διαδήλωση της κοινότητας αυτής κατεστάλη τον Οκτώβριο.

Για τον εορτασμό της πρώτης επετείου από την πτώση του καθεστώτος Μουμπάρακ, φοιτητικές οργανώσεις και νεολαίοι υπέρμαχοι της δημοκρατίας απηύθυναν έκκληση για απεργία και κοινωνική ανυπακοή για το Σάββατο, με συνθήματα που θυμίζουν αυτά του 2011.

Ο στρατός ανακοίνωσε την Τετάρτη ότι θα αναπτυχθεί σε όλη τη χώρα για να εγγυηθεί την ασφάλεια. “Ο Μουμπάρακ έφυγε αλλά δύο πυλώνες του καθεστώτος του παραμένουν: ένα σύστημα έντονα κατασταλτικό και η οικονομική αδικία”, εκτιμά η Ραμπάμπ αλ-Μάχντι. “Μένουν ακόμη πολλά να γίνουν, αλλά τα πράγματα προχωρούν”.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

• Αίγυπτος