H Συρία αρχίζει να θυμίζει Βοσνία…

Οι εικόνες χάους που δείχνουν ερασιτεχνικά βίντεο από τη Συρία, με τους ελεύθερους σκοπευτές που σκορπούν το θάνατο, τους βομβαρδισμούς, τις χειρουργικές επεμβάσεις υπό το φως φακών(!), την πείνα και τον φόβο των πολιτών, θυμίζουν έντονα τον πόλεμο της Βοσνίας πριν από δύο δεκαετίες, όταν σερβικές, κροατικές και μουσουλμανικές δυνάμεις διέλυσαν τη βαλκανική χώρα και βύθισαν το Σαράγεβο στο θάνατο.   
Η σφαγή της Βοσνίας είχε μεταδοθεί τότε μέσω δορυφόρου στα παγκόσμια τηλεοπτικά δίκτυα, ενώ το μακελειό της Συρίας γίνεται αντιληπτό μόνο μέσω ερασιτεχνικών βίντεο και κινητών τηλεφώνων.   

Στον πόλεμο της βαλκανικής χώρας εικόνες-σοκ μεταδίδονταν σε όλο τον κόσμο, γεγονός που δυνάμωσε τις φωνές για διεθνή ένοπλη επέμβαση. Η επέμβαση ήρθε τελικά, αλλά συγκρατημένα και σε πολύ αργούς ρυθμούς, με αποτέλεσμα να εκτοξευθεί ο αριθμός των νεκρών και των αστέγων μέσα σε διάστημα τεσσάρων ετών.   

Οι δυτικές δυνάμεις που σταμάτησαν το μακελειό της Βοσνίας δεν σκοπεύουν -ακόμα- να επέμβουν στη Συρία, με την προοπτική αυτή να έχει σοβαρές επιπτώσεις για την ευρύτερη περιοχή. Η Βοσνία ήταν μία μικρή δημοκρατία της πρώην Γιουγκοσλαβίας και αποτελούσε μία ευρωπαϊκή κρίση στο κατώφλι του ΝΑΤΟ. Η Συρία είναι μία από τις μεγαλύτερες αραβικές χώρες, σε στρατηγικό σημείο και με ισχυρούς δεσμούς με Ρωσία και Ιράν.   

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι σε παραλληλισμό με τις εθνοτικές και θρησκευτικές διαφορές στη Βοσνία, έρχεται ο σεχταρισμός στη Συρία, με τον εμφύλιο πόλεμο να μην θεωρείται καθόλου απίθανος.  

«Ο πόλεμος της Βοσνίας και η σύγκρουση στη Συρία είναι διαφορετικής φύσης» τονίζουν οι Σόνερ Κέιγκαπτεϊ και Άντριου Τέιμπλερ του Ινστιτούτου της Ουάσινγκτον. Αλλά «οποιαδήποτε επέμβαση ανθρωπιστικού χαρακτήρα κι αν πραγματοποιηθεί στη Συρία θα πρέπει να αντλήσει διδάγματα από αυτή της Βοσνίας τη δεκαετία του ’90» σημείωσαν, κάνοντας λόγο για ΝΑΤΟϊκή αποστολή με σύμπραξη της Τουρκίας και αραβικών μονάδων.   

Η Τουρκία, η οποία αποτελεί τον τόπο φιλοξενίας πολλών προσφύγων και λιποτακτών του συριακού στρατού συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες να αποτελέσει την ανθρωπιστική δίοδο προς τη Μεσόγειο ή προς κάποιο αεροδρόμιο.  

Ο γάλλος πρόεδρος, Νικολά Σαρκοζί, όμως ακόμα εμφανίζεται κάθετα αντίθετος προς την εξωτερική επέμβαση -με γνωστή την κόντρα του με την Τουρκία- αφού θεωρεί ότι η λύση θα πρέπει να δοθεί «εκ των έσω» και κυρίως μέσω ανθρωπιστικών ζωνών που ιθα επιβλέπουν η διεθνής κοινότητα, ο Αραβικός Σύνδεσμος και τα Ηνωμένα Έθνη.  

Την ίδια ώρα, ο ρωσικός παράγοντας έχει παρόμοια στάση στο συριακό ζήτημα σε σχέση με αυτήν που τήρησε και στον πόλεμο της Βοσνίας. Όπως και στη βαλκανική χώρα έτσι και στην ασιατική, η Ρωσία εξέφραζε και εκφράζει την αντίθεσή της στην προοπτική εξωτερικής επέμβασης, με την Κίνα να ασπάζεται την ίδια άποψη στην περίπτωση της Συρίας. Η ασιατική χώρα είναι ιδιαίτερα καλός πελάτης της Μόσχας στον τομέα των όπλων.  

Παρά το γεγονός ότι ο ΟΗΕ καταδίκασε τις βιαιότητες του καθεστώτος του αλ Άσαντ, ο γ.γ.του ΝΑΤΟ, Άντερς Φογκ Ράσμουσεν τονίζει ότι δύσκολα θα εμπλακεί η Συμμαχία, όμως το παράδειγμα της Βοσνίας δείχνει ότι μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα. Το ίδιο είχε πει το 1991 και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζέιμς Μπέικερ, έπειτα από μία αποτυχημένη αποστολή στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Όταν όμως η σύγκρουση έγινε η χειρότερη από την εποχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, το ΝΑΤΟ επενέβη.  

Οι εποχές όμως αλλάζουν και έπειτα από την παγκόσμια κρίση και την «εκστρατεία» κατά του καθεστώτος Καντάφι στη Λιβύη οι δυτικές κυβερνήσεις δεν έχουν την οικονομική άνεση να συμμετάσχουν σε πολεμικές επεμβάσεις, για τις οποίες πιθανότατα θα αποδοκιμαστούν από τους πολίτες-ψηφοφόρους τους.  

Επιμέλεια: Βαγγέλης Βιτζηλαίος    

Πηγή: Reuters

• Βοσνία
• Συρία