Τραβάει επικίνδυνα το σχοινί ο Ταγίπ Ερντογάν

Γράφει ο Βαγγέλης Βιτζηλαίος

Σκληρή γραμμή συνεχίζει να κρατάει ο τούρκος πρωθυπουργός, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απέναντι στους διαδηλωτές, δείχνοντας αποφασισμένος να κάνει επίδειξη δύναμης, προαναγγέλοντας αντιδιαδηλώσεις, προχωρώντας σε «εκκαθάριση» του πάρκου Γκεζί και της πλατείας Ταξίμ -όπως έγινε σήμερα- ρισκάροντας, όμως την ήδη εύθραυστη κοινωνική σταθερότητα.

Ο τούρκος πρωθυπουργός μετά το περιβόητο «cupulcu» (τσουπουλτζού: «πλιατσικολόγοι») με το οποίο χαρακτήρισε τους διαδηλωτές της πλατείας Ταξίμ -και έγινε παγκόσμιο σλόγκαν- συνεχίζει να αναφέρεται με σκληρές εκφράσεις προς τους διαμαρτυρομένους («δειλοί», «βάνδαλοι», «αναρχικοί») δείχνοντας πως δεν έχει καμία διάθεση να τους εξευμενίσει. Αυτό φυσικά το πιστοποίησε φυσικά και η άγρια καταστολή των κινητοποιήσεων με την επιθετική στάση της αστυνομίας. Ο Ερντογάν θέλει να κάνει επίδειξη πολιτικής πυγμής με το κάλεσμα αντιδιαδηλώσεων από τους οπαδούς του.

Με την κίνησή του αυτή, δείχνει ότι δεν λυγίζει από τις άγριες αντιδράσεις ούτε ότι σκέφτεται καν το ενδεχόμενο παραίτησης και κήρυξης πρόωρων εκλογών, «επιδεικνύοντας» τους ψηφοφόρους που του έδωσαν την τρίτη συνεχόμενη εκλογική νικη πριν από μερικούς μήνες.

Στο ίδιο μήκος κύματος κυμάνθηκε και η σημερινή του ομιλία ενώπιον της κοινοβουλευτικής ομάδας του AKP υπερασπιζόμενος απόλυτα τις κυβερνητικές επιλογές στη διαχείριση της κρίσης. «Για όσους θα θελήσουν να συνεχίσουν, λέω ότι έχει τελειώσει. Στο εξής δεν θα υπάρξει ανοχή» διαμήνυσε.

Μία σπίθα αρκεί

Οι κίνδυνοι που προκύπτουν από τη σκλήρυνση της στάσης του «σουλτάνου» Ερντογάν έχουν να κάνουν με το ενδεχόμενο περαιτέρω αποσταθεροποίησης. Μπορούμε εύκολα να φανταστούμε μία αντιδιαδήλωση, υπέρ του ηγέτη του ΑΚΡ και λίγο πιο πέρα συγκεντρωμένους αντικυβερνητικούς διαδηλωτές. Μία σπίθα θα αρκεί για να ανάψει φωτιά σε μια ούτως ή άλλως κατακερματισμένη κοινωνία.

Σε αυτό το μήκος κύματος, ο επικεφαλής του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης, του κεμαλικού Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου σε χθεσινές δηλώσεις του στην εφημερίδα Hurriyet, κάλεσε τον Ερντογάν να σταματήσει να κλιμακώνει την ένταση. «Προσπαθεί να κρατηθεί στην εξουσία με την καλλιέργεια της έντασης και απλώνει τη φωτιά σε ολόκληρο το κοινωνικό σώμα» έγραψε χαρακτηριστικά.

Εξάλλου, εάν επιβεβαιωθεί η θεωρία του τούρκου πρωθυπουργού περί ξένων υποκινητών, κερδοσκόπων και ξένων κέντρων που επιθυμούν την αποσταθεροποίηση της Τουρκίας, τότε ο Ερντογάν δίνει μιας πρώτης τάξεως ευκαιρίας σε όσους θέλουν να κάνουν πραγματικότητα τις καταγγελίες του.

Μία αρνητική τροπή των πραγμάτων θα μπορούσε κάλλιστα να θυμίσει εικόνες από το Ιράν του 2009, όταν ο Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ εξαφάλισε τη νίκη στις προεδρικές εκλογές και οι αντικυβερνητικοί οπαδοί, με επικεφαλής τον Χουσεΐν Μουσαβί ξεχύθηκαν στους δρόμους προκαλώντας μία γενικότερη κατάσταση χάους.

Ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης Μπουλέντ Αρίντς διαμήνυσε ότι «δεν θα επιτρέψουμε παράνομες διαδηλώσεις», με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Η στάση της Άγκυρας φάνηκε ότι είναι πιο εύκολο να σκληρύνει παρά να γίνει ηπιότερη, με τη σημερινή επιδρομή των ειδικών δυνάμεων στην Ταξίμ.

Πλέον, η συνάντηση του Ερντογάν με εκπροσώπους των διαδηλωτών την Τετάρτη είναι καθοριστική.

• Τουρκία