Ζητείται κυβερνητικός συνασπισμός στο Βερολίνο (Βίντεο και φωτό)

Γράφει ο Θέμης Δαγκλής

Ήταν το απόλυτο εκλογικό θρίλερ. Στις 11.10 ώρα Γερμανίας και με καταμετρημένα τις 220 από τις 299 εκλογικές περιφέρειες οι Ελεύθεροι Δημοκράτες του κ. Ρέσλερ άγγιξαν το 4,97%. Ήταν η στιγμή που το κόμμα αυτό βρέθηκε πιο κοντά στο 5%, στη διάρκεια μιας πολυτάραχης νύχτας με πλήθος από ανατροπές.

Οι πληροφορίες, που διακινούνταν στα γερμανικά ΜΜΕ πριν δημοσιευτούν τα exit-polls έδειχναν το αντιευρωπαϊκό κόμμα AfD πάνω από το 5%. Τα πρώτα exit-polls ήρθαν να ενισχύσουν αυτήν την εντύπωση, με το 4,9% που έδωσαν στους αντιευρωπαϊστές. Το δεύτερο κύμα έδειξε αυτοδυναμία για τη Μέρκελ.

Κατά τις 8 ώρα Γερμανίας, οι εκτιμήσεις (που στη διάρκεια της νύχτας αποδείχτηκαν σωστές) έδειξαν ότι τα αντιπολιτευόμενα κόμματα (Σοσιαλδημοκράτες, Πράσινοι και η Αριστερά) θα είχαν ένα ελαφρύ προβάδισμα, που υποχρεώνει την καγκελάριο να αναζητήσει έναν κυβερνητικό εταίρο.

Η παντοδυναμία της Μέρκελ αποφεύχθηκε και πιθανόν αυτό να είναι καλύτερο για την Ευρώπη, αφού η αυτοδυναμία θα έδινε στους Χριστιανοκοινωνιστές της Βαυαρίας (που δεν είχαν στο παρελθόν την καλύτερη στάση απέναντι στη βοήθεια για τις χώρες του Νότου και είχαν ταλαιπωρήσει πολύ την Ελλάδα) ιδιαίτερο βάρος στην κυβέρνηση. Ακόμα πιο θετικό είναι το γεγονός ότι οι ευρωσκεπτικιστές με 4,7% απέτυχαν να μπουν στο Κοινοβούλιο, αν και βρέθηκαν πολύ κοντά σε αυτό, πήραν πάνω από 2.000.000 ψήφους και ξεπέρασαν το όριο του 5% σε 8 από τα 16 κρατίδια.

Στο τέλος τους έλειπαν περίπου 120.000 ψήφοι για το μεγάλο άλμα, τους οποίους έχασαν στα δύο πολυπληθέστερα κρατίδια της Γερμανίας, στη Ρηνανία-Βεστφαλία, όπου πήραν μόνο 3,9% και στη Βαυαρία που έμειναν στο 4,3%. Τα καλύτερα τους αποτελέσματα τα σημείωσαν οι ευρωσκεπτικιστές στην Ανατολική Γερμανία, παίρνοντας 6,8% στη Σαξωνία, 6,2% στη Θουριγγία και 6,0% στο Βραδεμβούργο.

Το προσωρινό τελικό εκλογικό αποτέλεσμα φέρνει την κ. Μέρκελ στο 41,5% σχεδόν 8 ποσοστιαίες μονάδες ψηλότερα από ότι το 2009. Ακολουθούν οι Σοσιαλδημοκράτες με 25,7%, η Αριστερά με 8,6% και οι Πράσινοι με 8,4%. Οι Ελεύθεροι Δημοκράτες έμειναν τελικά στο 4,8% και απέτυχαν να μπουν στο κοινοβούλιο. Τα τρία αντιπολιτευόμενα κόμματα μαζί συγκεντρώνουν 42,7%. Με αυτό το αποτέλεσμα η κ. Μέρκελ θα πάρει κατ’ αρχάς 294 έδρες, οι σοσιαλδημοκράτες 182 και τα δύο μικρότερα κόμματα από 61. Την ακριβή σύνθεση θα πρέπει να περιμένουμε να την δούμε, λόγω εκλογικού συστήματος, ωστόσο πλειοψηφία να κυβερνήσει μόνη της δεν έχει σε καμία περίπτωση.

Μια και η αριθμητικά δυνατή συμμαχία Πρασίνων, σοσιαλδημοκρατών και Αριστεράς είναι το μάλλον απίθανο σενάριο (αφού την απέκλεισαν όλα τα κορυφαία στελέχη των σοσιαλδημοκρατών και των πρασίνων που έκαναν δηλώσεις) εξυπακούεται, ότι από σήμερα, θα ξεκινήσουν ζυμώσεις ανάμεσα στην κ. Μέρκελ και τους σοσιαλδημοκράτες ή τους Πράσινους. Ο δεύτερος συνασπισμός έχει τις λιγότερες πιθανότητες να σχηματιστεί. Ωστόσο οι σοσιαλδημοκράτες θυμούνται με τρόμο το αποτέλεσμα της συγκυβέρνησης με τη Μερκελ που τους έστειλε στο 23% και θα προτιμούσαν να μείνουν στα έδρανα της αντιπολίτευσης. Να σημειώσουμε πάντως ότι κανείς δεν βιάζεται, η περίοδος εκπνέει ως το τέλος του χρόνου και αυτές θα είναι πολύ δύσκολες διαπραγματεύσεις, για όλες τις πλευρές.

Τι σημαίνουν λοιπόν όλα αυτά για την Ελλάδα; Κατ’ αρχάς, ότι η διευθέτηση των θεμάτων που μας απασχολούν θα καθυστερήσει, ο σχηματισμός μιας νέας κυβέρνησης θα πάρει τουλάχιστον ένα μήνα. Η ισχυρή παρουσία των ευρωσκεπτικιστών είναι επίσης ένα θέμα. Φαίνεται να περιορίζει τα περιθώρια της κ. Μέρκελ να αποδεχτεί μια χαλάρωση του προγράμματος, ακόμα και αν οι εταίροι της (πράσινοι ή σοσιαλδημοκράτες) πιέζουν για κάτι τέτοιο.

Το πιθανότερο είναι πάντως ότι απέναντι στους ευρωσκεπτικιστές θα αναπτυχθούν δυο γραμμές στο εσωτερικό της χριστιανοδημοκρατίας, με την μια να τους κολακεύει και την άλλη να προσπαθεί να τους απαξιώσει. Ο Σόιμπλε, που έδειξε αποφασισμένος να συνεχίσει, φάνηκε να προσανατολίζεται στο δεύτερο. Ως κυβερνητικοί εταίροι, και οι σοσιαλδημοκράτες και οι Πράσινοι θα μπορούσαν να στηρίξουν μια τέτοια γραμμή, σε αντίθεση με ότι έκαναν τα προηγούμενα χρόνια οι Ελεύθεροι Δημοκράτες. 

Στο 73% η συμμετοχή

Η συμμετοχή ανήλθε στο 73% των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους, σε σύγκριση με το 70,8% το οποίο είχε καταγραφεί πριν από τέσσερα χρόνια.

Είναι η πρώτη φορά που το ποσοστό συμμετοχής των πολιτών στην εκλογική διαδικασία αυξάνεται τα τελευταία χρόνια.

Το 2005 -όταν η Άνγκελα Μέρκελ είχε γίνει για πρώτη φορά καγκελάριος- η συμμετοχή είχε ανέλθει στο 77,7%, ενώ το 2002, όταν είχαν κερδίσει οι Σοσιαλδημοκράτες του Γκέρχαρντ Σρέντερ είχε φτάσει το 79,1%.

«Θα κάνουμε τα πάντα για να συνεχίσει να ευημερεί η Γερμανία» δήλωσε περιχαρής η Άνγκελα Μέρκελ στις πρώτες της δηλώσεις στα γραφεία του CDU στο Βερολίνο.

«Η πρωτοβουλία βρίσκεται στο στρατόπεδο της κυρίας Μέρκελ», δήλωσε ο υποψήφιος των Σοσιαλδημοκρατών για την καγκελαρία, Πέερ Στάινμπρουκ, ο οποίος επισήμανε ότι «δεν πετύχαμε το αποτέλεσμα που ελπίζαμε, αν και ενισχύθηκαν οι δυνάμεις μας», με τον ηγέτη τους, Ζίγκμαρ Γκάμπριελ σχολιάζει ότι «περιμέναμε καλύτερο αποτέλεσμα».

«Δύσκολο βράδυ» αποδείχθηκε το αποψινό για τους Φιλελεύθερους, σύμφωνα με τον επικεφαλής της προεκλογικής τους εκστρατείας Ράινερ Μπρούντερλε, ο οποίος σημείωσε ότι εξακολουθεί να ελπίζει για την είσοδο του κόμματος στην Βουλή, αν και, όπως είπε, «είναι το χειρότερο αποτέλεσμα που είχε ποτέ το FDP». Ο ίδιος ανέλαβε την ευθύνη για το αποτέλεσμα, επισημαίνοντας ότι «η πολιτική ευθύνη θα αναληφθεί, αλλά αυτό δεν είναι το τέλος του κόμματος». Ανάλογη ήταν και η τοποθέτηση του Προέδρου του κόμματος Φίλιπ Ρέσλερ, ο οποίος επίσης υπονόησε ότι πρόκειται να παραιτηθεί.

Ο επικεφαλής υποψήφιος των Πρασίνων Γιούργκεν Τριτίν δήλωσε ότι το κόμμα του έχασε απόψε, όπως έχασαν όλα τα μικρά κόμματα, αλλά αναφέρθηκε στην διάρκεια και στην ανθεκτικότητά του.

Από την πλευρά της Αριστεράς, ο επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας Γκρέγκορ Γκίζι δήλωσε ικανοποιημένος από το αποτέλεσμα, καθώς, όπως είπε, αν και το κόμμα του έχασε δυνάμεις από το 2009, η Αριστερά θα είναι πιθανότατα η τρίτη δύναμη στην Βουλή. Επισήμανε πάντως ότι δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο εάν η κυρία Μέρκελ θα μπορεί να σχηματίσει μόνη της κυβέρνηση ή θα χρειαστεί οι Σοσιαλδημοκράτες και οι Πράσινοι να μιλήσουν και με την Αριστερά.

Ανάμικτα είναι τα συναισθήματα στο στρατόπεδο της Εναλλακτικής για την Γερμανία, καθώς το 4,9% που συγκεντρώνει κατά τα μέχρι τώρα προγνωστικά αφήνει όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά για την είσοδό τους στην Βουλή. «Ξέρουμε ήδη από τώρα ότι προχωρήσαμε την Γερμανία μπροστά», δήλωσε ο αρχηγός της AfD Μπερντ Λούκε.

• Άνγκελα Μέρκελ
• Γερμανικές εκλογές 2013