Η Φλωρεντία γιορτάζει τα 500 χρόνια του «Ηγεμόνα»

Η Φλωρεντία ετοιμάζεται να γιορτάσει τα 500 χρόνια από τη συγγραφή του “Ηγεμόνα” του Νικολό Μακιαβέλι, το έργο που θεωρείται θεμέλιο των Πολιτικών Επιστημών, μέσω μίας έκθεσης που θα σκιαγραφεί τη γένεση του βιβλίου και την ιστορική συγκυρία της εποχής του.

Στις 10 Δεκεμβρίου 1513, ο Νικολό Μακιαβέλι (1469-1527) έβαζε την τελευταία λέξη, έπειτα από εργασία μόλις δέκα μηνών, στο βιβλίο του και ανακοίνωνε την ολοκλήρωσή του στον φίλο του Φραντσέσκο Βετόρι.

Μαζί με τον “Πινόκιο”, ο “Ηγεμόνας” είναι το πιο μεταφρασμένο ιταλικό βιβλίο στον κόσμο, σύμφωνα με τον Βάλντο Σπίνι, πρόεδρο της επιτροπής της Φλωρεντίας που οργανώνει τους εορτασμούς της 500ής επετείου.

Η έκθεση με τίτλο “Ο Δρόμος προς τον ‘Ηγεμόνα’ του Νικολό Μακιαβέλι” (10 Δεκεμβρίου 2013-22 Φεβρουαρίου 2014, Κεντρική Εθνική Βιβλιοθήκη της Φλωρεντίας) θα είναι η ευκαιρία για να αποδοθούν τιμές στον θεμελιωτή των Πολιτικών Επιστημών, σε αυτόν που κατανόησε πριν από όλον τον κόσμο ότι η εξουσία δεν είναι παρά εφήμερη και δεν ανατίθεται από τον Θεό σε ορισμένους ανθρώπους”, εξήγησε ο Βάλντο Σπίνι, τονίζοντας πόσο καινοτόμος παραμένει ο ιταλός φιλόσοφος την ώρα που ο κόσμος περνά μία σοβαρή κρίση.

Οι οργανωτές προσδοκούν ότι η έκθεση θα επιτρέψει την κατάρριψη του στερεότυπου που καθιερώθηκε ως “μακιαβελισμός” για να ορίζει ένα κοκτέιλ που συνθέτουν η πανουργία, ο κυνισμός και η διπροσωπία.

Μέλος οικογένειας ευγενών της Φλωρεντίας, ο Μακιαβέλι, έπειτα από νομικές σπουδές, αναλαμβάνει κατά τη διάρκεια της Δεύτερης Φλωρεντινής Δημοκρατίας, θέση γραμματέα της δεύτερης καγκελαρίας του μοναχού Τζιρόλαμο Σαβοναρόλα, για λογαριασμό του οποίου εκτελεί διπλωματικές αποστολές.

Μετά την επιστροφή των Μεδίκων στην εξουσία, συλλαμβάνεται για συνωμοσία, βασανίζεται, αλλά δεν ομολογεί. Τελικά εξορίζεται και κατά τη διάρκεια της εξορίας του μακριά από τη Φλωρεντία γράφει τον “Ηγεμόνα”, “καρπό των εμπειριών και των σκέψεών του ως ανθρώπου στην υπηρεσία της κυβέρνησης”.

Η έκθεση, που θα διαρκέσει μέχρι τις 22 Φεβρουαρίου 2014, θα περιλαμβάνει 90 έγγραφα με την υπογραφή του Μακιαβέλι, χειρόγραφα, ανάμεσά τους η “Τέχνη του Πολέμου”, αυτόγραφα, επιστολές γραμμένες σε κωδική γλώσσα, αλλά και πορτρέτα, καθώς και πίνακες της εποχής του”, εξηγεί η Σίλβια Αλεσάντρι, υποδιευθύντρια της Κεντρικής Εθνικής Βιβλιοθήκης της Φλωρεντίας.

Η περίοδος της Δημοκρατίας, την οποία ο Μακιαβέλι υπερασπίσθηκε μέχρι το τέλος της ζωής του, ακόμη και αν αφιέρωσε το βιβλίο του στον Λορέντζο ΙΙ των Μεδίκων, ελπίζοντας ότι θα τού επιτραπεί η επιστροφή στη Φλωρεντία μέσω μίας χάρης, που ποτέ δεν θα λάβει, ήταν εξαιρετικά πλούσια για τις τέχνες και την διανόηση.

Ετσι ο “Δαυίδ” του Μικελάντζελο φιλοτεχνήθηκε από το 1501 μέχρι το 1504 έπειτα από παραγγελία της Φλωρεντινής Δημοκρατίας που ήθελε με το έργο αυτό “να απεικονίσει συμβολικά την αντίσταση στο τύραννο”, σύμφωνα με την Φραντσέσκα ντε Λούκα, υπεύθυνη της Πινακοθήκης Ουφίτσι.

Αλλος ένας Φλωρεντινός της εποχής της Δημοκρατίας, ο Λεονάρντο ντα Βίντσι, θα είναι επίσης παρών στην έκθεση με τον πίνακα “Η Μάχη του Ανγκιάρι”, που φιλοτεχνήθηκε ανάμεσα στο 1503 και 1504.

Ο πίνακας, αντίγραφο του κεντρικού τμήματος της νωπογραφίας του Λεονάρντο ντα Βίντσι “Η Μάχη του Ανγκιάρι” για μία αίθουσα του Παλάτσο Βέκιο, η οποία έμεινε ημιτελής και στη συνέχεια επικαλύφθηκε για αιώνες, είχε κλαπεί στη Νάπολη κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το έργο που ανακαλύφθηκε πρόσφατα από τους καραμπινιέρους , θα εκτεθεί για πρώτη φορά στη Φλωρεντία, πριν επιστρέψει, σύμφωνα με τους όρους διμερούς συμφωνίας ανάμεσα στην Ιταλία και την Ιαπωνία, στο Μουσείο του Τόκιο, το οποίο απέκτησε τον πίνακα χωρίς να γνωρίζει ότι είναι κλεμμένος.

• Φλωρεντία