Κρίσιμες συνομιλίες Σερβίας – Κοσόβου

Ο πρωθυπουργός της Σερβίας, Ίβιτσα Ντάτσιτς, ο αντιπρόεδρος της σερβικής κυβέρνησης, Αλεξάνταρ Βούτσιτς και ο πρωθυπουργός του Κοσόβου, Χασίμ Θάτσι θα συμμετάσχουν αύριο στις Βρυξέλλες στον 20ο γύρο του διαλόγου για την εξομάλυνση των σχέσεων Βελιγραδίου- Πρίστινας υπό την αιγίδα της επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Κάθριν Άστον.

Θα είναι ο τελευταίος γύρος του διαλόγου για το 2013 και θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικός, επειδή από την έκβασή του σε μεγάλο βαθμό θα εξαρτηθεί η απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την ημερομηνία έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων Σερβίας- ΕΕ.

Θέματα της συνάντησης θα είναι το δικαστικό σύστημα, ζήτημα που πρέπει να επιλυθεί ώστε να εφαρμοστεί η συμφωνία εξομάλυνσης των σχέσεων Βελιγραδίου- Πρίστινας, που επιτεύχθηκε στις Βρυξέλλες πριν από οκτώ μήνες.

Η διαφωνία έγκειται στη δομή του δικαστηρίου στη Μιτρόβιτσα, η σύνθεση του οποίου, με βάση τη συμφωνία, πρέπει να αντανακλά την εθνική διάρθρωση του πληθυσμού.

Η Πρίστινα ζητά η έδρα του δικαστηρίου να βρίσκεται στη νότια Μιτρόβιτσα και παραρτήματά του σε δήμους του βορείου Κοσόβου, όπου ζουν κυρίως Σέρβοι, ενώ η θέση του Βελιγραδίου είναι η έδρα να βρίσκεται στο βορρά και να είναι ανεξάρτητο από το δικαστήριο στο νότο της διαιρεμένης πόλης.

Εφ’ όσον οι κ.κ. Ντάτσιτς και Θάτσι καταφέρουν να συμφωνήσουν στο ζήτημα αυτό, η κ. Άστον θα ενημερώσει τους υπουργούς Εξωτερικών των χωρών- μελών της ΕΕ που θα συμμετάσχουν στη διήμερη συνεδρίαση του Συμβουλίου Εξωτερικών και Γενικών Υποθέσεων, ότι η εφαρμογή της συμφωνίας των Βρυξελλών εξελίσσεται βάσει του σχεδίου.

Μια τέτοια ενημέρωση θα επιτρέψει στο Συμβούλιο να επιβεβαιώσει τα συμπεράσματα του περασμένου Ιουνίου, ότι η Σερβία πρέπει να αρχίσει τις διαπραγματεύσεις για την ένταξη στην ΕΕ το αργότερο έως τον Ιανουάριο του 2014.

Σε αντίθετη περίπτωση, η κ. Άστον θα ενημερώσει ότι η εφαρμογή της συμφωνίας επιτεύχθηκε μερικώς κι αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει δικαιολογία, ώστε η διακυβερνητική διάσκεψη, που επίσημα σηματοδοτεί την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Σερβίας με την ΕΕ, να διεξαχθεί αργότερα και ίσως να τεθεί ως όρος η επίτευξη συμφωνίας για το δικαστικό σύστημα.

Τα περισσότερα κράτη- μέλη της ΕΕ θεωρούν ότι η Σερβία έχει καταβάλει επαρκή προσπάθεια στην εφαρμογή της συμφωνίας των Βρυξελλών ώστε η διακυβερνητική διάσκεψη να διεξαχθεί στις 20 Δεκεμβρίου, αμέσως μετά τη λήξη της τελευταίας ετήσιας Συνόδου Κορυφής της ΕΕ, όπως είχε μεταδώσει νωρίτερα το σερβικό πρακτορείο ειδήσεων Tanjug.

Τη θέση αυτή υποστηρίζει και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο σε πρόταση ψηφίσματος για τη Σερβία, την οποία υιοθέτησε ομόφωνα την περασμένη εβδομάδα η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του σώματος, ζήτησε έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων τον Δεκέμβριο.

Η Γερμανία και η Βρετανία, εν τω μεταξύ, επιθυμούν διαπραγματεύσεις το νωρίτερο τον Ιανουάριο και διπλωματικές πηγές στις Βρυξέλλες αναφέρουν οι δύο χώρες επικαλούνται την απουσία συμφωνίας για το δικαστικό σύστημα.  

Οι Γερμανοί, εκτός αυτού, επικαλούνται τη θέση της Μπούντεσταγκ, οι διαπραγματεύσεις με τη Σερβία σε κάθε περίπτωση να μην αρχίσουν πριν από τον Ιανουάριο, αλλά η θέση αυτή, όπως αναφέρθηκε στο Tanjug, δεν είναι δεσμευτική, επειδή σε κάθε περίπτωση πρόκειται για άποψη και όχι απόφαση του Γερμανικού Κοινοβουλίου.

Συνεπώς, η έκβαση του επικείμενου γύρου των διαπραγματεύσεων αποτελεί βασική προϋπόθεση για να αρχίσει η Σερβία εντός του 2013 τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις κι αυτό, όπως λέγεται στις Βρυξέλλες, θα ενισχύσει όχι μόνο την αξιοπιστία της Σερβίας, αλλά και την αξιοπιστία της ΕΕ στη διαδικασία διεύρυνσης.

• Ίβιτσα Ντάτσιτς
• Χασίμ Θάτσι