Δέκα χρόνια από τα αιματηρά επεισόδια στο Κόσοβο

Δέκα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από τα βίαια επεισόδια κατά του σερβικού πληθυσμού στο Κόσοβο και προγραμματίζονται εκδηλώσεις μνήμης στην Πρίστινα, στην Κόσοβσκα Μιτρόβιτσα και στην Γκρατσάνιτσα.

Από τις 17 έως τις 19 Μαρτίου του 2004, Αλβανοί εξτρεμιστές επιτέθηκαν σε σερβικούς θυλάκους, στο κεντρικό Κόσοβο, προέβησαν σε βιαιότητες κατά του σερβικού πληθυσμού πυρπολώντας σπίτια Σέρβων, ορθόδοξους ναούς και μοναστήρια.  

Στην Γκρατσάνιτσα αύριο διοργανώνεται η προβολή του ντοκιμαντέρ “Πως γκρεμίστηκε η εκκλησία στο Ποντούγιεβο” και θα παρουσιαστεί η μονογραφία “Πογκρόμ του Μαρτίου”. 

Στη διάρκεια των επεισοδίων του Μαρτίου του 2004, από το Κόσοβο εκδιώχθηκαν περίπου 4.000 Σέρβοι, η πλειοψηφία των οποίων δεν επέστρεψαν στις εστίες τους.

Αφορμή για τα επεισόδια ήταν ο πνιγμός, στις 16 Μαρτίου, στον ποταμό Ίμπαρ, τριών παιδιών αλβανικής εθνότητας από το χωριό Τσάμπαρ του Ζούμπιν Πότοκ. Τα αλβανικά ΜΜΕ του Κοσόβου μετέδωσαν ότι έπεσαν στο ποτάμι, επειδή τα κυνήγησαν Σέρβοι και αυτό πυροδότησε τη βία κατά του σερβικού πληθυσμού στην πόλη Μιτρόβιτσα. Αργότερα, η πολιτική αποστολή του ΟΗΕ στο Κόσοβο (UNMIK) μετά από έρευνα ανακοίνωσε ότι οι κατηγορίες ήταν ψευδείς.

Στο κύμα βίας σκοτώθηκαν 19 άνθρωποι, οκτώ Σέρβοι και 11 Αλβανοί που έχασαν τη ζωή τους σε συγκρούσεις με μέλη των διεθνών δυνάμεων ασφάλειας.

Τραυματίστηκαν 170 Σέρβοι και δεκάδες μέλη των διεθνών δυνάμεων που συγκρούστηκαν με Αλβανούς στην προσπάθεια να προστατεύσουν τους Σέρβους και τις περιουσίες τους.

Καταστράφηκαν περίπου 800 σπίτια και πυρπολήθηκαν 35 θρησκευτικά μνημεία, μεταξύ των οποίων ο ναός της Παναγίας της Λιέβισκα στην Πριζρένη, ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά μνημεία της μεσαιωνικής Σερβίας, επισκοπική έδρα της σερβικής εκκλησίας τον Μεσαίωνα.

Η εκκλησία σε μεγάλο βαθμό αποκαταστάθηκε και έξι χρόνια μετά τα βίαια επεισόδια πραγματοποιήθηκε η πρώτη λειτουργία, αλλά τα ίχνη της καταστροφής και της πυρκαγιάς είναι ορατά. Το 2006, ο ναός συμπεριελήφθη στη λίστα των μνημείων υπό την προστασία της UNESCO και φυλάσσεται από μέλη της αστυνομικής υπηρεσίας του Κοσόβου.

• Κόσοβο