Κομισιόν: Πρόστιμα στα κράτη που δεν δέχονται πρόσφυγες

Τη δημιουργία ενός μόνιμου μηχανισμού μετεγκατάστασης προσφύγων σε περίπτωση που ένα κράτος-μέλος δέχεται υπερβολικές πιέσεις εισηγήθηκε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο της επίσημης πρότασής της για την αναθεώρηση του Κανονισμού του Δουβλίνου. 

Το σχέδιο της Κομισιόν που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα προβλέπει επίσης «πρόστιμα» για τις χώρες που αρνούνται να υποδεχθούν πρόσφυγες σύμφωνα με το εν λόγω σχήμα.

Όπως υπογραμμίζει στην ανακοίνωσή της η Επιτροπή, εφόσον το καινούργιο σχήμα γίνει δεκτό από τα κράτη-μέλη, θα καταστήσει το Σύστημα του Δουβλίνου, πιο διαφανές και δίκαιο, ενισχύοντας παράλληλα και την αποτελεσματικότητα του.

Σύμφωνα με το νέο σύστημα που προτείνει η Κομισιόν, η ευθύνη της εξέτασης του αιτήματος ασύλου παραμένει στο κράτος πρώτης υποδοχής, εκτός κι αν ο αιτών έχει συγγενείς σε άλλη χώρα. Ωστόσο, προτείνεται η δημιουργία ενός «διορθωτικού μηχανισμού κατανομής», ο οποίος θα ενεργοποιείται αυτόματα όταν μια χώρα δέχεται δυσανάλογο αριθμό προσφύγων σε σχέση με τον πληθυσμό και τις οικονομικές της δυνατότητες. 

Σε περίπτωση που κάποιο κράτος-μέλος θα αρνηθεί να υποδεχτεί πρόσφυγες, θα πρέπει να καταβάλει ένα ποσό στο εκάστοτε κράτος υποδοχής, ως «εισφορά αλληλεγγύης».

Πιο αναλυτικά, εάν μια χώρα δέχεται δυσανάλογα μεγάλο αριθμό αιτήσεων πέραν του εν λόγω ορίου αναφοράς (άνω του 150 % του αριθμού αναφοράς), όλοι οι νέοι αιτούντες σ’ αυτή τη χώρα (ανεξάρτητα από την εθνικότητα) θα μετεγκαθίστανται, αφού διαπιστωθεί η δυνατότητα αποδοχής της αίτησής τους, σε όλη την ΕΕ, έως ότου ο αριθμός των αιτήσεων επανέλθει σε επίπεδα κάτω από τον αριθμό αναφοράς. Κάθε κράτος μέλος θα έχει επίσης την επιλογή να μη συμμετέχει προσωρινά στην ανακατανομή. Στην περίπτωση αυτή, το εν λόγω κράτος-μέλος θα πρέπει να καταβάλει στο κράτος-μέλος στο οποίο ανακατανέμεται ο αριθμός των αιτούντων άσυλο, εισφορά αλληλεγγύης ύψους 250.000 ευρώ για κάθε αιτούντα για τον οποίο θα ήταν διαφορετικά υπεύθυνο βάσει του μηχανισμού ισότιμης αντιμετώπισης·

Όπως προβλέπει η πρόταση της Κομισιόν, την αυτόματη κατανομή των προσφύγων όταν υπάρχει υπέρβαση των δυνατοτήτων μιας χώρας θα αναλαμβάνει η «Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ασύλου», ένας φορέας που αποτελεί μετεξέλιξη του υφιστάμενου Ευρωπαϊκού Γραφείου Υποστήριξης για θέματα Ασύλου (EASO) με ενισχυμένες αρμοδιότητες.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Επιτροπή προτείνει επίσης μέτρα «αποθάρρυνσης» των δευτερογενών μετακινήσεων, έτσι ώστε οι πρόσφυγες να υποχρεούνται να παραμένουν στο κράτος-μέλος που είναι υπεύθυνο για την αίτησή τους, προβλέποντας παράλληλα «αναλογικές συνέπειες σε περίπτωση μη συμμόρφωσης».

Παράλληλα, προτείνεται να λαμβάνεται υπόψη η προσπάθεια που κάνει ένα κράτος-μέλος για την απευθείας επανεγκατάσταση προσφύγων από τρίτες χώρες, αλλά και να υπάρχουν ισχυρότερες εγγυήσεις για τους ασυνόδευτους ανηλίκους.

Τέλος, στο πλαίσιο του σχεδίου της Επιτροπής, προβλέπεται και η ενδυνάμωση του συστήματος Eurodac για την καλύτερη αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης.

• Ευρωπαϊκή Επιτροπή
• Κομισιόν
• πρόσφυγες
• προσφυγικό