Η Τουρκία προελαύνει στα εδάφη του ISIS – «Αν στριμωχτούν οι τζιχαντιστές θα φέρουν την αποκάλυψη»

Τις τελευταίες εβδομάδες η επιχείρηση «Ασπίδα του Ευφράτη» υπό την ηγεσία της Τουρκίας έχει κάνει σημαντική πρόοδο ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος γύρω από την πόλη Αλ-Μπαμπ, στη βόρεια Συρία. Η Ρωσία, σύμμαχος-κλειδί κατά τη διάρκεια της επιχείρησης έχει παράσχει στην Τουρκία στρατιωτική και διπλωματική υποστήριξη.

Η κατάληψη της Αλ-Μπαμπ θα εμποδίσει τις κουρδικές δυνάμεις να ενώσουν τις περιοχές που κατέχουν ήδη στη βόρεια Συρία – ο βασικός στόχος της τουρκικής επιχείρησης.

Η επιχείρηση, θα παρέχει επίσης στην Τουρκία σημαντικό στρατηγικό πλεονέκτημα σε πιθανές επιχειρήσεις κατά του ΙΚ και των κουρδικών δυνάμεων. Αλλά αναλυτές εκτιμούν ότι τα σχέδια της Τουρκίας να επεκταθεί κι άλλο στα νότια και ανατολικά μπορεί να αντιμετωπίσουν σημαντικές διπλωματικές προκλήσεις.

Την Κυριακή, κατά τη διάρκεια μια συνέντευξης Τύπου, ο Πρόεδρος Ρεσέπ Ταγίπ Ερντογάν, ανακοίνωσε ότι οι Τούρκοι στρατιώτες έχουν εισβάλει στο κέντρο της Αλ-Μπαμπ και ότι είναι απλά «θέμα χρόνου» πριν την καταλάβουν ολοκληρωτικά.

Σύμφωνα με τον Καν Κασάπογλου, αναλυτή αμυντικών θεμάτων στο Κέντρο Μελετών Οικονομικών και εξωτερικής Πολιτικής στην Κωνσταντινούπολη, η δυνάμεις της επιχείρησης «Ασπίδα του Ευφράτη» έχουν διασπάσει την πρώτη γραμμή άμυνας του ΙΚ. Ωστόσο, θα χρειαστούν αρκετές εβδομάδες μέχρι να πάρουν υπό τον πλήρη έλεγχο την Αλ-Μπαμπ.

«Καθώς οι τουρκικές επιχειρήσεις προχωρούν στα ενδότερα, σε μάχες σώμα-με-σώμα […] οι μαχητές του ΙΚ θα προβάλλουν ολοένα και πιο έντονη και σκληρή αντίσταση,» είπε ο Κασάπογλου. «Το βλέπουμε παντού αυτό. Το είδαμε στο Ιράκ, το είδαμε στο Ραμάντι. Όταν το ΙΚ αισθάνεται ότι η πλάστιγγα γέρνει προς το μέρος του αντιπάλου φέρνει την Αποκάλυψη, αλλά δεν μπορεί να σταματήσει τις επιχειρήσεις.»

Η Τουρκία ξεκίνησε την επιχείρηση «Ασπίδα του Ευφράτη» τον Αύγουστο του 2016, με έναν συνασπισμό Συρίων Αράβων και Τουρκεμένων, υποστηριζόμενους από μερικές εκατοντάδες Τούρκους στρατιώτες. Καθώς οι συγκρούσεις επεκτείνονταν, η Άγκυρα χρειάστηκε να στείλει ενισχύσεις και, αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με τον Κασάπογλου, υπάρχουν χιλιάδες Τούρκοι στρατιώτες στο έδαφος της Συρίας.

Η επιχείρηση «Ασπίδα του Ευφράτη» άρχισε την προέλαση κατά της Αλ-Μπαμπ τον Νοέμβριο του 2016. Στις αρχές Φεβρουαρίου, το ΙΚ βρισκόταν εντελώς περικυκλωμένο, αφότου ένοπλες δυνάμεις του καθεστώτος Μπασάρ αλ-Άσαντ απέκοψαν και την τελευταία οδό ανεφοδιασμού της από τις υπόλοιπες περιοχές που κατέχει το ΙΚ στα νότια και ανατολικά της πόλης.

Αυτό έφερε τις δυνάμεις του καθεστώτος πολύ κοντά στις δυνάμεις του Ελεύθερου Συριακού Στρατού (FSA) της αντιπολίτευσης και, σύμφωνα με τον Κασάπογλου, υπήρξαν μικρές αψιμαχίες. Ο Οσάμα αλ-Κοσάκ, ανεξάρτητος Σύρος ερευνητής και ακτιβιστής, λέει ότι ο κίνδυνος για σοβαρότερες συγκρούσεις μεταξύ δυνάμεων του καθεστώτος και FSA είναι πολύ μικρές. Πρόσθεσε ότι έχει προηγηθεί συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας, οι δυνάμεις του καθεστώτος να σταματήσουν την προέλαση στο χωριό Ταντίφ, 2 χλμ νοτιοανατολικά της Αλ-Μπαμπ.

Στα μέσα Ιανουαρίου, η Ρωσία και η Τουρκία ξεκίνησαν τις πρώτες κοινές επιχειρήσεις, πλήττοντας θέσεις του ΙΚ στην Αλ-Μπαμπ. Η στρατιωτική συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών υπέστη μια προσωρινή αναταραχή, όταν οι ρωσικές επιδρομές είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο τριών Τούρκων στρατιωτών.

Παρά τα προβλήματα, ο Κοσάκ λέει ότι η ρωσο-τουρκική συνεργασία στη βόρεια Συρία επεκτείνεται και θα συνεχίσει να επεκτείνεται όσο οι δυτικοί σύμμαχοι της Τουρκίας κάνουν πίσω.

«Η Τουρκία θεωρεί καταλληλότερο σύμμαχο για τα συμφέροντά της τη Ρωσία. Η Ρωσία πρόσφερε αεροπορική υποστήριξη κατά του ΙΚ στη βόρεια Συρία, ενώ οι ΗΠΑ υποχώρησαν,» λέει ο Κοσάκ.

Σύμφωνα με τον Νώε Μπόσνεϋ, αναλυτή στη Συρία της Διεθνούς Ομάδας Κρίσεων, η υποστήριξη της Ρωσίας στην Τουρκία αποτελεί μέρος της στρατηγικής να «εξαργυρώσει» πολιτικά τη σημαντική στρατιωτική πρόοδο που έχει κάνει και, επιπλέον, να επεκτείνει τις στρατιωτικές της δυνάμεις με την πρόφαση της αποκλιμάκωσης των συγκρούσεων σε κάποιες περιοχές.

“Όταν το ΙΚ αισθάνεται ότι η πλάστιγγα γέρνει προς το μέρος του αντιπάλου φέρνει την Αποκάλυψη”

Το Χαλέπι, επίσης, θα μπορούσε να είναι μέρος μιας συμφωνίας μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας για την Αλ-Μπαμπ.

«Υπήρχαν ενέργειες που η Τουρκία θα μπορούσε να είχε κάνει για να βελτιώσει την άμυνα των ανταρτών στο Χαλέπι που δεν έκανε,» λέει ο Μπόσνεϋ. «Πιστεύω πως είναι λογικό να θεωρήσουμε ότι η τουρκική απροθυμία να εμπλακεί περισσότερο στο Χαλέπι συνδέεται με κάποια συμφωνία με τη Ρωσία σχετικά με την “Ασπίδα του Ευφράτη”».

Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου τη Δευτέρα, ο Ερντογάν ανακοίνωσε ότι οι επόμενοι στόχοι της επιχείρησης «Ασπίδα του Ευφράτη» είναι η Ιεράπολη της Συρίας (Manbij) και η Ράκκα. Οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) των οποίων ηγούνται οι κουρδικές Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG) κατέλαβαν την Ιεράπολη από το ΙΚ τον Αύγουστο του 2016 με πυκνή αεροπορική υποστήριξη από τις ΗΠΑ.

Ως σχετιζόμενο με το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (ΡΚΚ), το YPG θεωρείται τρομοκρατική οργάνωση από την Τουρκία. Στο παρελθόν, η τουρκική αεροπορία έπληξε θέσεις του YPG στην Ιεράπολη, αλλά μια πλήρης κινητοποίηση ενάντια στους βασικούς συμμάχους των ΗΠΑ κατά του ΙΚ θα έθετε την Τουρκία σε περίπλοκη διπλωματική θέση.

Σύμφωνα με τον Κασάπογλου, η Τουρκία δεν πρόκειται να ξεκινήσει μια τέτοια επιχείρηση εκτός και αν συντρέχουν «ευνοϊκές διπλωματικές συνθήκες». Ύστερα από την αποστολή χερσαίων δυνάμεων και τη διεξαγωγή μιας επιτυχημένης εκστρατείας κατά του ΙΚ, η ικανότητα διπλωματικής μόχλευσης της Άγκυρας μέσα στη δυτική κατά του ΙΚ συμμαχία έχει ενισχυθεί.

Κατά τη γνώμη του, ο τουρκικός στρατός μπορεί να επικεντρωθεί και σε ένα μέτωπο στη Ράκκα, που όμως θα είναι σημαντικά μεγαλύτερη επιχείρηση απ’ ό,τι η Αλ-Μπαμπ. Η Ράκκα, επίσης, αποτελεί βασικό στόχο και των ΗΠΑ που υποστηρίζουν της δυνάμεις του SDF. Σύμφωνα με τον Μπόσνεϋ αυτή τη στιγμή διεξάγονται συζητήσεις στην Ουάσιγκτον για το πώς θα χειριστούν τη Ράκκα.

«Οι περισσότεροι Αμερικανοί αξιωματούχοι με τους οποίους μίλησα, όπως και η γενική τάση στην Ουάσιγκτον, είναι ότι το YPG και οι σύμμαχοί του είναι οι καλύτερα εξοπλισμένοι για να καταλάβουν σύντομα την πόλη,» λέει. «Υπάρχουν κάποιοι στην Ουάσιγκτον που θα προτιμούσαν μια πιο σταδιακή προσέγγιση και να συνεργαστούν με την Τουρκία και τις υποστηριζόμενες από την Τουρκία δυνάμεις για να καταλάβουν την πόλη.»

Ο Μπόσνεϋ λέει ότι οι ΗΠΑ είναι πιο πιθανόν στο τέλος να συνεργαστούν με το YPG, αλλά ακόμα συζητιέται. Εάν η Τουρκία προχωρήσει με τις επιχειρήσεις της ενάντια στις κουρδικές δυνάμεις στην Ιεράπολη ή το ΙΚ στη Ράκκα, το ρίσκο είναι παρακινδυνευμένο.

«Καθώς οι τουρκικές δυνάμεις και οι σύμμαχοί τους θα επεκτείνουν την περιοχή ελέγχου τους, αυτές οι περιοχές θα γίνεται πιο δύσκολο να διατηρούνται υπό έλεγχο. Η διατήρηση της ασφάλειας σε αυτές τις περιοχές μπορεί να αποδειχθεί δύσκολη.»

Ο Μπόσνεϋ επισημαίνει ότι εάν η Τουρκία εξαπολύσει επίθεση κατά της Ιεράπολης και των Κούρδων, αυτό μπορεί να δώσει στο ΙΚ ένα πλεονέκτημα και να του επιτρέψει να επιτεθεί τόσο στις κουρδικές όσο και στις τουρκικές δυνάμεις όσο αυτές μάχονται μεταξύ τους.

Πηγή: Al Jazeera

• επιχειρήσεις
• Ισλαμικό Κράτος
• Συρία
• Τουρκία