current views are: 3

21 Φεβρουαρίου 2017
Δημοσίευση17:54

Ανάλυση: Οι τελευταίες μέρες του «χαλιφάτου» και ο Τραμπ – Τι πρόκειται να ακολουθήσει;

Αυτές είναι οι τελευταίες μέρες του «χαλιφάτου». Η πρωτεύουσα του Ισλαμικού Κράτους, η Ράκκα στη Συρία βρίσκεται περικυκλωμένη και αποκομμένη. Έχουν ήδη χάσει τη μισή Μοσούλη στο Ιράκ, τη μεγαλύτερη πόλη τους. Αλήθεια, τι περίμεναν;  O Πωλ Γουντ γράφει στον Spectator.

Δημοσίευση 17:54’

Αυτές είναι οι τελευταίες μέρες του «χαλιφάτου». Η πρωτεύουσα του Ισλαμικού Κράτους, η Ράκκα στη Συρία βρίσκεται περικυκλωμένη και αποκομμένη. Έχουν ήδη χάσει τη μισή Μοσούλη στο Ιράκ, τη μεγαλύτερη πόλη τους. Αλήθεια, τι περίμεναν;  O Πωλ Γουντ γράφει στον Spectator.

Αυτές είναι οι τελευταίες μέρες του «χαλιφάτου». Η πρωτεύουσα του Ισλαμικού Κράτους, η Ράκκα στη Συρία βρίσκεται περικυκλωμένη και αποκομμένη. Έχουν ήδη χάσει τη μισή Μοσούλη στο Ιράκ, τη μεγαλύτερη πόλη τους. Αλήθεια, τι περίμεναν; Ήταν αναπόφευκτο από τη στιγμή που το ΙΚ κήρυξε τον πόλεμο κατά πάντων. Η ήττα είχε προβλεφθεί ακόμα και από έναν από τους στοχαστές της ηγετικής ομάδας, τον Αμπού αλ-Φαρούκ αλ-Μασρί. «Η ανακοίνωση εχθρότητας απέναντι στον κόσμο θα πνίξει το χαλιφάτο στην κούνια του,» είχε πει πέρυσι. «Αυτό θα θάψει ζωντανό το εγχείρημά μας.» Τάδε έφη Αλ-Μασρί, («ο Αιγύπτιος») ένας ηλικιωμένος κληρικός κατά τη διάρκεια μιας τελετής στη Ράκκα ως προειδοποίηση για την ηγεσία. Η στρατηγική τους δεν θα πετύχει τίποτα περισσότερο από τη θυσία των μαχητών του Ισλαμικού Κράτους. «Η φυλακή μου είναι πιο επιθυμητή από το να τους βλέπω να χάνονται σε μάχες που θα μπορούσαμε να είχαμε αποφύγει,» είπε. Μπορεί η επιθυμία του να υλοποιήθηκε. Σύντομα είχε εξαφανιστεί, πιθανότατα σε κάποια από τις διαβόητες φυλακές του Ισλαμικού Κράτους.

Ο Ντόναλντ Τραμπ θα συμφωνούσε με την πρόβλεψη του αλ-Μασρί. Ανέλαβε την εξουσία ανυπομονώντας να αποτελειώσει τους τζιχαντιστές. Καθώς ο αστέρας της κάντρυ Τόμπυ Κηθ τραγουδούσε στη ορκωμοσία, ο νέος Πρόεδρος τον συνόδευε: «Θα μετανιώσετε που τα βάλατε με τις ΗΠΑ. Γιατί θα σας κλοτσήσουμε στον κώλο. Έτσι κάνουν οι Αμερικάνοι.» Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Τραμπ επανειλημμένα ισχυρίστηκε ότι είχε ένα μυστικό, «απολύτως εγγυημένο» σχέδιο για να νικήσει το Ισλαμικό Κράτος. Το σχέδιο, αποδεικνύεται, ότι συνίσταται στο να πει στο Πεντάγωνο να σκεφτεί κάτι. Το υπουργείο Άμυνας πήρε διορία 30 ημερών για να γεμίσει το κενό κάτω από την επικεφαλίδα «Μυστικό απόλυτα εγγυημένο σχέδιο». Η προεδρική εντολή αναγράφει: «Το Σχέδιο πρέπει να περιλαμβάνει μια αναλυτική στρατηγική και σχέδια για την καταπολέμηση του ΙΚ».

Συμβαίνει, βέβαια, ο Πρόεδρος Ομπάμα να έχει αφήσει πίσω του ένα λεπτομερές σχέδιο για την κατάληψη της Ράκκας. Αυτό προκάλεσε μια πολύ τυπική για την Ουάσιγκτον διένεξη. Κάποιος από την ομάδα εθνικής ασφάλειας του Ομπάμα μου είπε ότι είχαν προετοιμάσει «ένα υπόμνημα τεσσάρων-πέντε σελίδων» για να ενημερωθεί η ομάδα του Τραμπ για το σχέδιο, συνοδευόμενο από «ένα ογκώδες πακέτο» υποστηρικτικού υλικού. «Όταν το είδαν η αντίδρασή τους ήταν, “Είναι πολύ πολύπλοκο. Ο Πρόεδρος δεν θα το καταλάβει.”» Οι άνθρωποι του Ομπάμα διέρρευσαν στους Τάιμς της Νέας Υόρκης ότι ο Πρόεδρος Τραμπ μπορούσε να διαβάσει μόνο μικρά κείμενα «με πολλές εικόνες». Η ομάδα του Τραμπ διέρρευσε στην Ουάσιγκτον Ποστ ότι «η προσέγγιση του Ομπάμα ήταν τόσο χαμηλού ρίσκου που ήταν καταδικασμένη να αποτύχει… ο Ομπάμα ψείριζε και τις παραμικρές λεπτομέρειες των στρατιωτικών επιχειρήσεων των ΗΠΑ συχνά μέχρι του σημείου αδρανοποίησής τους.»

Ο υπουργός Άμυνας, στρατηγός Ματίς εξετάζει το σχέδιο Ομπάμα. Η πιο βασική του προϋπόθεση είναι ο εξοπλισμός των κουρδικών δυνάμεων που πολιορκούν τη Ράκκα από τις ΗΠΑ. Αυτό θα εξαγριώσει την Τουρκία, που φοβάται την ανάδυση ενός κουρδικού κράτους περισσότερο από την επιβίωση του ΙΚ. Οι κουρδικές πολιτοφυλακές στη Συρία, το YPG, βρίσκονται κοντά στις κουρδικές πολιτοφυλακές στην Τουρκία, το ΡΚΚ (κάποιοι λένε ότι είναι ένα και το αυτό). Η Τουρκία, οι ΗΠΑ (και η Βρετανία), όλοι κατατάσσουν το ΡΚΚ στις τρομοκρατικές οργανώσεις. Στον πόλεμο κατά του ΙΚ, οι ΗΠΑ υποστηρίζουν δύο αντιμαχόμενες για τοπικά ζητήματα πλευρές, τους Τούρκους και τους Κούρδους. Η προτιμότερη λύση για τον Ομπάμα ήταν να αφήσει τον τουρκικό στρατό να καταλάβει τη Ράκκα – αλλά ο τουρκικός στρατός είναι ακόμα 120 μίλια μακριά. Οι υποσχέσεις της Άγκυρας έχουν αποδειχθεί τόσες φορές κούφιες που οι Αμερικανοί αξιωματούχοι αποκαλούν αυτές τις δυνάμεις «τουρκικούς μονόκερους». Ο Πρόεδρος Τραμπ μπορεί να χρειαστεί να εξοπλίσει τους Κούρδους.

Η εναλλακτική θα ήταν η αποστολή χερσαίων Αμερικανικών δυνάμεων. Αν αυτό ακούγεται εκτός πραγματικότητας, κάποιοι στο υπουργείο Άμυνας μπορεί να το σκέφτονται. Μια πηγή – εκτός Πενταγώνου, αλλά σε επαφή με τους στρατιωτικούς σχεδιαστές – μου είπε ότι η χρήση αμερικανικών τανκς και αμερικανικού πεζικού είναι υπό εξέταση για τη διάσπαση της άμυνας στη Ράκκα. Δεν υπάρχει επίσημη επιβεβαίωση, αλλά, εάν αληθεύει θα μπορούσε να αποδειχθεί πολιτικά εκρηκτικό. Πολύ προτιμότερη είναι μια άλλη εναλλακτική, απ’ ό,τι φαίνεται υπό εξέταση: η αποστολή περισσότερων ειδικών δυνάμεων με περισσότερη ελευθερία στις κινήσεις. Αυτή τη στιγμή περίπου 200 επίλεκτοι βοηθούν τους Κούρδους μα μια μικρή ομάδα Αράβων.

Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας ο Τραμπ υποσχέθηκε: «Το ΙΚ θα εξαφανιστεί… και θα εξαφανιστεί γρήγορα. Πιστέψτε με.» Ο Πρόεδρος Τραμπ, μου είπε ανώτερος δημόσιος υπάλληλος, θέλει «μια μεγάλη νίκη απέναντι στο ΙΚ μέσα σε 90 ημέρες.» Ο αξιωματικός φοβόταν ότι αυτό θα σήμαινε τον τυφλό βομβαρδισμό της Ράκκας και της Μοσούλης. Ο Τραμπ έχει δώσει πάτημα για να θεωρείται κάτι τέτοιο πιθανό. «Το ΙΚ… Θα τους βομβάρδιζα μέχρις εσχάτων,» είχε δηλώσει στο Φορτ Ντοτζ στην Αϊόβα. Ένα αποτέλεσμα που μπορεί να προκύψει, είναι ο Ματίς να χαλαρώσει τους κανονισμούς που διέπουν τους βομβαρδισμούς.

Ο Ντέιβιντ Ντέπτουλα, πτέραρχος εν αποστρατεία, μου είπε ότι ο στρατός δεν επιθυμεί (και οι νόμοι του πολέμου δεν θα επέτρεπαν) τους αδιάκριτους βομβαρδισμούς.  Αλλά είπε ότι ο Ομπάμα είχε εξουσιοδοτήσει μόνο «αναιμικές» αεροπορικές επιθέσεις απέναντι στο ΙΚ. «Το ΙΚ θα μπορούσε να είχε συντριβεί μέσα σε λίγες εβδομάδες το 2014,» είπε. «Το μεγαλύτερο λάθος  του Προέδρου Ομπάμα και το μεγαλύτερο δώρο του στο ΙΚ είναι ότι τους έδωσε δύο χρόνια περιθώριο να συνεχίσουν τις σφαγές.» Ήλπιζε ο Τραμπ να διατάξει μια «εκτεταμένη αεροπορική εκστρατεία». Η επιχείρηση Καταιγίδα της Ερήμου, που απελευθέρωσε το Κουβέιτ το 1991 διήρκησε μόνο 43 ημέρες. «Μπορούμε να εξουδετερώσουμε το Ισλαμικό Κράτος το ίδιο γρήγορα.»

Ακόμα και πριν να αλλάξουν οι κανόνες του πολέμου, ο συνασπισμός των ΗΠΑ εναντίον του ΙΚ μπορεί να είχε περισσότερα θύματα σε αμάχους από τη Ρωσία. Το βρετανικό παρατηρητήριο Airwars αναφέρει ότι τον περασμένο μήνα σκοτώθηκαν τουλάχιστον 254 άμαχοι σκοτώθηκαν από τους συμμαχικούς βομβαρδισμούς. Κατά τη διάρκεια της ίδιας περιόδου, οι ρωσικοί βομβαρδισμοί είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο 65 αμάχων. Ο συνασπισμός, ωστόσο, μάχεται τόσο στο Ιράκ όσο και στη Συρία, ενώ οι Ρώσοι είναι μόνο στη Συρία. Εντωμεταξύ το ΙΚ συνεχίζει τις σφαγές. Η κρυφή ομάδα της αντιπολίτευσης  «Η Ράκκα σφαγιάζεται σιωπηλά» ανέφερε ότι οι βομβαρδισμοί του συνασπισμού είχαν ως αποτέλεσμα 16 «μάρτυρες» στα περίχωρα της πόλης. Το ΙΚ εκτέλεσε 14 ανθρώπους.

Οι βομβαρδισμοί έχουν επιπτώσεις στο ΙΚ. Οι γέφυρες του Ευφράτη στη Ράκκα έχουν καταστραφεί από βομβαρδισμούς. Οι μαχητές του ΙΚ είναι εγκλωβισμένοι. Εάν θελήσουν να φύγουν μπορεί να χρειαστεί να κολυμπήσουν. Εντωμεταξύ, το επιτελείο του Προέδρου Τραμπ ετοιμάζει ένα διάταγμα για τη χρήση του Γκουαντάναμο για κρατούμενους του ΙΚ. Ο κύριος όγκος των μαχητών του ΙΚ αναμφίβολα θα δραπετεύσει νότια, προς την Παλμύρα ή το Ντεΐρ Αζούρ. Μπορεί, τελικά να σκορπίσουν στην έρημο του Ιράκ και να κρυφτούν εκεί όπως έκανε η αλ-Κάιντα κατά τη διάρκεια της αμερικανικής κατοχής. Αλλά πολλά μέλη του ΙΚ είναι από τη Ράκκα. Άνθρωποι που γνωρίζουν τα πράγματα λένε ότι η Ράκκα ήταν φανατικά υπέρ του συριακού καθεστώτος, όταν βρισκόταν στην εξουσία – και μετά πιστή στο ΙΚ όταν βρισκόταν σε άνοδο. Οι τοπικοί σεΐχηδες και οι ακόλουθοί τους αλλάζουν στρατόπεδα ανάλογα με το τι εξυπηρετεί καλύτερα τα συμφέροντά τους. Ήταν περισσότερο από χαρούμενοι με τη ζωή στο «Ισλαμικό Κράτος».

Άλλοι πλήρωσαν το τίμημα. Σε ένα στρατόπεδο στο Ιράκ, γνώρισα κάποια στιγμή μια 50χρονη Γιαζίντι που μου είπε ήταν σκλάβα ενός μέλους του ΙΚ στη Συρία. Ήταν πολύ γριά για παλλακίδα, μου είπε, αλλά εκείνος και η σύζυγός του απολάμβαναν να έχουν προσωπική υπηρέτρια. Η οικογένεια ήταν πάμπτωχη. Ο άνδρας δεν είχε καν αυτοκίνητο, μόνο μια μοτοσυκλέτα. Το να έχουν την προσωπική τους υπηρέτρια ήταν μια θαυμάσια πολυτέλεια. Όταν αρρώστησε από καρκίνο και δεν μπορούσε να δουλέψει τηλεφώνησαν στους συγγενείς της και ζήτησαν 50.000 δολάρια λύτρα για την απελευθέρωσή της. Οι συγγενείς της δεν είχαν ούτε 500 δολάρια, έτσι το αντρόγυνο την πέταξε έξω από το σπίτι, να πεθάνει.

Η ιστορία έχει σημασία, γιατί αυτό που έρχεται μετά το Ισλαμικό Κράτος είναι περισσότεροι σουνίτες παραστρατιωτικοί. Άλλες ομάδες σαλαφιστών – μουσουλμάνοι φονταμενταλιστές – ήδη καθαρίζουν τους αποστάτες του ΙΚ. Αυτό σημαίνει ότι κανείς δεν θα ξέρει ποιοι υποστήριξαν το ΙΚ, καμιά αλήθεια, καμιά επιτροπή συμφιλίωσης. Πάντως οι σουνίτες πιστεύουν ότι υπήρξαν τα θύματα. Ο Ρολφ Χόλμποε, πρώην πρεσβευτής της Δανίας στη Συρία, μου είπε ότι «συνιστούσε μεγάλη προσβολή για τη σουνιτική ιδιοσυγκρασία» το ότι οι σιίτες, οι Κούρδοι, το καθεστώς Άσαντ, η Ρωσία και άλλες ξένες δυνάμεις θα επωφεληθούν από την πτώση του Ισλαμικού Κράτους. «Θα ήταν προτιμότερο εάν πιο μετριοπαθείς σουνιτικές ομάδες είχαν νικήσει το ΙΚ,» λέει. «Η αίσθηση πικρίας στους σουνιτικούς πληθυσμούς της Συρίας και το Ιράκ δεν καταπραΰνεται με την πτώση του ΙΚ – οξύνεται. Η σουνιτική εξέγερση δεν πρόκειται να καταλαγιάσει.»

Και τι πρόκειται να γίνει με τους ξένους μαχητές που ήρθαν κατά χιλιάδες να πολεμήσουν με το ΙΚ; Οι πηγές του Χόλμποε του φέρνουν νέα από Δανούς που πολεμούν με το ΙΚ, ένα κράμα Δανών και μεταναστών. Όλοι τους αισθάνθηκαν ότι κόλλησαν στο συρρικνούμενο χαλιφάτο, καθώς ο δρόμος για την Ευρώπη μέσω Τουρκίας έκλεισε. Οι εννέα στους δέκα που τα κατάφεραν και γύρισαν στη Δανία δεν αποτελούν απειλή, είπε. Αλλά κάποιοι – ο ένας στους δέκα – επέστρεψαν με οδηγίες να «διεξάγουν επιχειρήσεις». Είναι προφανώς πολύ πιθανόν να υπάρξει κλιμάκωση των τρομοκρατικών επιθέσεων στην Ευρώπη και στον δυτικό κόσμο ως εκδίκηση για την πτώση του χαλιφάτου.» Εκατοντάδες Βρετανοί μουσουλμάνοι συντάχθηκαν με το ΙΚ. Όταν τελικά το χαλιφάτο συντριβεί, κάποιοι από αυτούς θα επιστρέψουν σπίτι.

Αν και το χαλιφάτο ως φυσική υπόσταση μπορεί να καταρρεύσει, λέει ο Χόλμποε, το «εικονικό χαλιφάτο» θα παραμείνει. Ανάμεσα στα μέλη του ΙΚ κυκλοφορεί μέσω τουίτερ και τηλεφωνικών μηνυμάτων ένα κείμενο με τίτλο «Το χαλιφάτο δεν θα χαθεί». Πρόκειται για μια σειρά δηλώσεων ηγετών του ΙΚ, ζώντων και νεκρών, για την ανύψωση του ηθικού. Το ανακάλυψε ο ερευνητής Αϋμέν αλ-Ταμίμι, που επίσης ανακάλυψε και την τελετή του εκπεσόντος κληρικού στη Ράκκα. «παραμένουν απτόητοι,» είπε για το ΙΚ. «Το μήνυμά τους είναι ότι το ΙΚ θα υπάρχει όσο υπάρχει η επιθυμία για αγώνα.»

Στο κείμενο, ένα μέλος του συμβουλίου Σούρα του ΙΚ καυχιέται ότι οι μουσουλμάνοι των ΗΠΑ θα γίνουν στρατός κατάκτησης. «Ετοιμάζονται για τη μάχη στην πατρίδα τους. Σήμερα το χαλιφάτο στο Ιράκ και τη Συρία. Αύριο, ο Λευκός Οίκος.» Η σύγκρουση των πολιτισμών είναι για το ΙΚ τόσο σημαντική ιδέα, όσο και για τη διοίκηση του Τραμπ. Τέτοια καυχήματα είναι παράλογα, αλλά η πτώση του ΙΚ από τα χέρια της Αμερικής θα είναι «ο δίκαιος σκοπός» για μια νέα γενιά τζιχαντιστών. Το τέλος της φυσικής υπόστασης του χαλιφάτου δεν θα είναι και το τέλος της ιδέας του «Ισλαμικού Κράτους». Η ιδέα μπορεί να αποδειχτεί το ίδιο επικίνδυνη.

 

Το κείμενο υπογράφει ο Πωλ Γουντ, ανταποκριτής του BBC και μέλος του ιδρύματος New America. Πηγή: The Spectator


σχετικα αρθρα