current views are: 9

27 Αυγούστου 2018
Δημοσίευση19:51

Ο λαϊκισμός στην πολιτική των ΗΠΑ και ο ρόλος του Μακέιν

«Πήρε μια ασθένεια του κόμματος των Ρεπουμπλικάνων, αυτή της αντινοησιαρχίας, της ασέβειας στην πραγματικότητα, και την έφερε στο επίκεντρό του»

Δημοσίευση 19:51’

«Πήρε μια ασθένεια του κόμματος των Ρεπουμπλικάνων, αυτή της αντινοησιαρχίας, της ασέβειας στην πραγματικότητα, και την έφερε στο επίκεντρό του»

Ο γερουσιαστής είχε μετανιώσει για την επιλογή του υπαρχηγού του. Το 2008, κανείς δε θα μπορούσε να φανταστεί τι θα σήμαινε αυτό

Πολλά έχουν ειπωθεί για η διαμάχη μεταξύ του εκλιπόντος Τζόν Μακέιν, ενός βετεράνου του πολέμου, πολιτικού δύο κομμάτων, μιας ευγενούς προσωπικότητας ταγμένης υπέρ της αλήθειας, και ενός άνδρα που φαινόταν πολύ πιο απίθανο να γίνει πρόεδρος, του Ντόναλντ Τραμπ.

Καθώς όμως ο γερουσιαστής από την Αριζόνα, σαν Σαιξπηρικός ήρωας, αφιέρωσε τα τελευταία χρόνια της ζωής του μαχόμενος κατά της εκτράχυνσης της πολιτικής ζωής, θα πρέπει να είχε επίγνωση ότι μέρος της κληρονομιάς του ήταν μια απόφαση που συνέβαλλε στην απελευθέρωση των ίδιων δυνάμεων που κατέληξε να απεχθάνεται.

Την Τετάρτη θα είναι η δέκατη επέτειος από τα αποκαλυπτήρια της Σάρα Πάλιν από τον Τζόν Μακέιν, μιας πολυλογούς, αρχάριας στην πολιτική ζωή υπέρμαχου της οπλοκατοχής ως υπαρχηγού του στις προεδρικές εκλογές του 2008. Ήταν μια πράξη πολιτικής απελπισίας που άφησε έντρομη την Ουάσινγκτον. Στις δημοσκοπήσεις σημειώθηκε βραχυπρόθεσμη άνοδος, παράλληλα όμως άνοιξε το κουτί της Πανδώρας για τον λαϊκισμό.

Η μέρα εκείνη στο Ντέιτον του Οχάιο, υπό τις κραυγές του πλήθους και το παγωμένο πρόσωπο του Μακέιν, είναι φορτωμένη οιωνούς μιας δεκαετίας κατά την οποία το πολυαγαπημένο του κόμμα των Ρεπουμπλικάνων θα ξέφευγε από τον έλεγχό του. Είναι ένα προμήνυμα αυτού που πολλοί στην Αμερική και τον κόσμο θεωρούν πλέον το τρομερό φαινόμενο Τραμπ.

«Δεν νομίζω ότι μπορούσε τότε να το ξέρει, αλλά πήρε μια ασθένεια του  κόμματος των Ρεπουμπλικάνων, αυτή της αντινοησιαρχίας, της ασέβειας στην πραγματικότητα, και την έφερε στο επίκεντρό του», δηλώνει ο Ντέιβ Μπρούκς, αρθρογράφος των New York Times σε πρόσφατο σχετικό ρεπορτάζ του HBO.

Είναι εύκολο να ξεχνάμε ότι το Σεπτέμβρη του 2008, ο Μακέιν προηγούνταν του Μπαράκ Ομπάμα κατά τέσσερις βαθμούς στις δημοσκοπήσεις. Κάποιοι αναλυτές δεν πίστευαν ότι η Αμερική, με την τραυματική φυλετική της ιστορία, θα έβαζε έναν μαύρο στο τιμόνι της. Παρά την αντιπάθεια για τον Μπους, ο επόμενος υποψήφιος Ρεπουμπλιικανός είχε αρκετά καλές πιθανότητες να κερδίσει τον Λευκό Οίκο.

Σε μια αξιομνημόνευτη στιγμή από την καμπάνια του, που παίζεται συνέχεια στην τηλεόραση μετά το θάνατο του το Σάββατο, ο Μακέιν επιπλήττει μια υποστηρίκτριά του που αποκαλεί τον Ομπάμα «Άραβα». Ο γερουσιαστής κουνάει το κεφάλι, παίρνει το μικρόφωνο και λέει: «Όχι, κυρία. Είναι ένας αξιόλογος οικογενειάρχης και πολίτης με τον οποίο απλά συμβαίνει να διαφωνώ σε θεμελιώδη ζητήματα, και αυτός είναι και ο λόγος αυτής της καμπάνιας». Το κοινό τον χειροκροτάει.

Λιγότερη κάλυψη έλαβε ένα άλλο περιστατικό της ίδιας καμπάνιας, όπου ένας υποστηρικτής δηλώνει «φοβισμένος» με την προοπτική της προεδρίας του Ομπάμα. Και πάλι, ο Μακέιν απαντά με αξιοπρέπεια: «Είναι ένα αξιόλογο άτομο και όχι κάποιος που πρέπει να προκαλεί τρόμο ως πρόεδρος των ΗΠΑ». Τότε, όμως το κοινό γιουχάρει, θυμίζοντας σημερινές συγκεντρώσεις του Τραμπ.

Ένα ρεπορτάζ της συγκέντρωσης των New York Times παρουσιάζει μια πιο περίπλοκη εικόνα. Ο Μακέιν, υποστηρίζει, επέκρινε τον Ομπάμα για τη σχέση του με τον ριζοσπάστη της δεκαετίας του ΄60 Γουίλιαμ Ειερς. Εκείνη τη βδομάδα «προσπάθησε να απεικονίσει τον γερουσιαστή Ομπάμα σαν φίλο τρομοκρατών που θα εξωθούσε τη χώρα σε χρεωκοπία», και στις διαφημίσεις της καμπάνιας του ο Ομπάμα αποκαλούνταν «ψεύτης».

Τη νύχτα των εκλογών, η συμπεριφορά του Μακέιν ήταν άμεμπτη, δεχόμενος την ήττα του με μοναδική μεγαλοπρέπεια. Όταν όμως ανακοίνωσε ότι μόλις είχε προσφέρει τα συγχαρητήριά του στον Ομπάμα, το κοινό γιούχαρε και ο Μακέιν αναγκάστηκε να τους επαναφέρει σε τάξη. Το σκηνικό επαναλήφθηκε όταν αναφέρθηκε ξανά στον Ομπάμα.

Με τη ματιά του 2018, φαίνεται σαν ένα μέλος της παλιάς φρουράς να προσπαθεί να συγκρατήσει το κύμα λαϊκισμού, ένα κύμα που τελικά θα κατέκλυζε τόσο το κόμμα όσο και τη χώρα.

Και το κύμα αυτό ενισχύθηκε με την επιλογή της κυβερνήτριας της Αλάσκας Παλίν ως υποψήφιας αντιπροέδρου. Οι γκάφες της ήταν γραφικές σε σχέση με αυτές του Τραμπ, αλλά καταλάβαινε λίγα από πολιτική, κατηγορούσε τον Ομπάμα ότι κάνει παρέα με τρομοκράτες, και θεμελίωσε την καταγγελτική πολιτική των σελέμπριτι, με την εμφάνιση της αργότερα σε τηλεοπτικό ριάλιτι και ως αναλύτρια στο Fox News.

Ο Μακέιν συνειδητοποίησε αργότερα ότι η επιλογή του ήταν τρομερό λάθος. Στο ντοκιμαντέρ του HBO, που γυρίστηκε τις τελευταίες στιγμές της ζωής του στο ράντσο του στην Σεντόνα της Αριζόνα, έκανε μια ύστατη ομολογία. Είπε ότι μετανιώνει που δεν επέλεξε τότε για αντιπρόεδρο του τον Τζό Λίμπερμαν, έναν Δημοκρατικό που έγινε ανεξάρτητος. «Έπρεπε να πω, είναι ο καλύτερός μου φίλος, αυτόν πρέπει να πάρουμε. Οι πολιτικοί μου σύμβουλοι όμως με έπεισαν ότι θα μας έβλαπτε, και αυτό είναι ακόμα ένα λάθος που έκανα».

Ο Τζεφ Φλέικ, συνάδελφος του Μακέιν από την Αριζόνα, είπε στη Guardian: «Δεν ξέρω αν θα έκανε τη διαφορά σε εκείνες τις εκλογές, αλλά κατά κάποιο τρόπο o λαϊκισμός της πολιτικής ξεκίνησε με την Πάλιν. Ήταν όμως ένα σύμπτωμα του, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο.»

Τα επόμενα χρόνια έφεραν κωλυσιεργία σε βάρος του Ομπάμα, το Κίνημα των Ήδη Αρκετά Φορολογούμενων, και ένα τοξικό μείγμα πολιτισμικής και οικονομικής πικρίας. Οι θυμωμένες αλλά περιθωριακές φωνές στις συγκεντρώσεις του Μακέιν μετακινήθηκαν στο κέντρο του κόμματος των Ρεπουμπλικάνων και βρήκαν έναν απίθανό εκπρόσωπο στον δισεκατομμυριούχο και τηλεοπτικό αστέρα ριάλιτι της Νέας Υόρκης.

Η προεκλογική καμπάνια του Τραμπ ξεκίνησε τον Ιούνιο το 2015 και σύντομα προκάλεσε πανικό με την άρνηση του να αναγνωρίσει τον ηρωισμό του Μακέιν, και την δήλωση του ότι προτιμά τους ήρωες που δεν φυλακίστηκαν. Τον Ιανουάριο του 2016, η Πάλιν υποστήριξε την προεδρία του. Μετά την αποκάλυψη του χαρακτήρα του, ο Μακέιν αγωνίστηκε εναντίον του μέχρι τελευταίας ανάσας.

Λίγες μέρες μόνο μετά την διάγνωση του τον προηγούμενο Ιούλιο, αγνόησε τις ιατρικές συμβουλές και πέταξε από την Αριζόνα στη Γερουσία για να καταψηφίσει ένα σχέδιο του Τραμπ να καταργηθεί ο χαρακτηριστικός νόμος ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης του Ομπάμα. Τον Οκτώβρη, κατσάδιασε την εξωτερική πολιτική του προέδρου ως «ψευδή εθνικισμό ανθρώπων που προτιμούν να βρίσκουν εξιλαστήρια θύματα παρά λύσεις». Και τον προηγούμενο μήνα, όταν ο Τραμπ έβαλε τον Πούτιν πάνω από τις μυστικές υπηρεσίες της χώρας του στο Ελσίνκι, ο Μακέιν μίλησε για μια από τις πιο ατιμαστικές παραστάσεις Αμερικανού προέδρου.

Και όμως, οι ιστορικοί του μέλλοντος που θα αποπειραθούν να καταλάβουν τον άνθρωπο αυτό και την εποχή του, σίγουρα θα αναζητήσουν εκείνη τη μέρα στο Ντέιτον, όταν ο Μακέιν με βεβιασμένο χαμόγελο σύστησε «την επόμενη αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, την κυβερνήτρια Σάρα Πάλιν, του ένδοξου κράτους της Αλάσκας». Θα αναλογιστούν τι προμηνούσε η κίνηση αυτή, και γιατί ένας άνδρας με τιμή και αξιοπρέπεια άνοιξε το δρόμο της δημαγωγίας στην Αμερική.

Πηγή: Guardian


σχετικα αρθρα