current views are: 3

24 Ιανουαρίου 2013
Δημοσίευση02:16

Ο Βασίλης Κουκαλάνι στο Newpost: «O ρατσισμός έχει τόπο και χρόνο γέννησης»!

Άνθρωπος πνευματώδης, με οξυμένη αντιληπτική ικανότητα της σύγχρονης πραγματικότητας, απλός μέσα στο μεγαλείο της Τέχνης που υπηρετεί. Είναι ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Βασίλης Κουκαλάνι, ο οποίος αυτή την περίοδο πρωταγωνιστεί στην παιδική παράσταση «Μια γιορτή στου Νουριάν» στο θέατρο Πορεία.

Δημοσίευση 02:16’
αρθρο-newpost

Άνθρωπος πνευματώδης, με οξυμένη αντιληπτική ικανότητα της σύγχρονης πραγματικότητας, απλός μέσα στο μεγαλείο της Τέχνης που υπηρετεί. Είναι ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Βασίλης Κουκαλάνι, ο οποίος αυτή την περίοδο πρωταγωνιστεί στην παιδική παράσταση «Μια γιορτή στου Νουριάν» στο θέατρο Πορεία.

Άνθρωπος πνευματώδης, με οξυμένη αντιληπτική ικανότητα της σύγχρονης πραγματικότητας, απλός μέσα στο μεγαλείο της Τέχνης που υπηρετεί. Είναι ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Βασίλης Κουκαλάνι, ο οποίος αυτή την περίοδο πρωταγωνιστεί στην παιδική παράσταση «Μια γιορτή στου Νουριάν» στο θέατρο Πορεία.
Έχει ταξιδέψει σε πολλά σημεία της Γης: Τεχεράνη, Κολωνία, Νέα Υόρκη, Βερολίνο. Είναι Ελληνοπέρσης, έχει βιώσει και ο ίδιος τον ρατσισμό, προσπαθεί με τη συγκεκριμένη παράσταση να τον αποδομήσει, να εξηγήσει την παρανοϊκότητα που τον διακρίνει, να τον χτυπήσει στην καρδιά του. Συνεργάστηκε με τον αλησμόνητο Θόδωρο Αγγελόπουλο στην τελευταία ταινία της ζωής του, την «Άλλη θάλασσα». Μιλά για εκείνον τον σπουδαίο Μεγάλο. Για τον πολιτισμό μας, που πρώτος ψυχορραγεί σε καιρούς κρίσης. Την ανάγκη πολυφωνίας στην Τέχνη. Τη «ραγδαία άνοδο ενός κόμματος δολοφόνων». Για το αγαπημένο του κοινό, τα παιδιά, τα οποία συνηθίζουν να σταυρώνουν το ψέμα σε κάθε μορφή του…
Από τη Φανή Πλατσατούρα

– «Μια γιορτή στου Νουριάν». Μια παιδική παράσταση που θίγει το μεταναστευτικό ζήτημα. Έχετε κάνει τη διασκευή και σκηνοθεσία του έργου ενώ υποδύεστε πάνω στη σκηνή έναν μετανάστη πατέρα. Ως Έλληνες πιστεύετε, είμαστε ρατσιστές;  Κάνουμε προσπάθειες να γίνουμε περισσότερο ανθρώπινοι;

 

 

«Είναι μια παράσταση για τις προκαταλήψεις, τον ρατσισμό και την πολιτική συμφιλίωση. Μια κωμωδία βαθιά ανθρώπινη που παίρνει ως αφορμή το θέμα των προσφύγων στην Ελλάδα για να περάσει κάποια μηνύματα. Το συγκεκριμένο έργο γράφτηκε πριν 40 χρόνια, το 1973 στη Γερμανία και ο αυθεντικός του τίτλος ήταν «Μια γιορτή στου Παπαδάκη». Είναι λοιπόν ένα έργο διαχρονικό και συγχρόνως τόσο επίκαιρο. Παίζουμε κάθε πρωί στις 12 μ.μ. για 200 – 250 παιδιά, σχολεία κλπ. To μεταναστευτικό είναι ένα ελληνικό ζήτημα που προέκυψε εντονότερα στην Ελλάδα τα τελευταία δέκα χρόνια, που άνοιξαν τα σύνορα και έρχονταν μετανάστες από χώρες της Μέσης Ανατολής. Βρήκε την ελληνική κοινωνία σε μία κατάσταση σύγχυσης, λίγο απροετοίμαστη, λίγο απαίδευτη. Υπήρχαν πρωτοβουλίες, δόθηκαν χρήματα από την Ευρωπαική Ένωση, γίνονταν συνεχείς έρευνες που τελικά έμειναν στον ακαδημαικό τους χαρακτήρα και μόνο. Όσοι έρχονται στην Ελλάδα αυτόματα περιθωριοποιούνται, δεν έχουν καμία υποστήριξη, τους πετάμε σαν τα σκουπίδια. Δεν έχουμε καν οργανωμένα κέντρα υποδοχής τους. Η ελληνική κοινωνία είναι ακόμη άγουρη στο θέμα της ενσωμάτωσης αυτών των ατόμων. Ο ρατσισμός και η ξενοφοβία δεν υπάρχουν στη φύση του ανθρώπου, είναι ένα γέννημα των κοινωνικών συνθηκών, της πόλωσης, της φτώχειας, της οικονομικής εξάντλησης της κοινωνίας. Ο ρατσισμός λοιπόν έχει και τόπο και χρόνο γέννησης».
 
– Σε καιρούς κρίσης δηλαδή γίνονται ακόμη εντονότερα κάθε είδους ρατσιστικά φαινόμενα και οργανώσεις που υπηρετούν ανάλογες ομοφοβικές συμπεριφορές; Έχοντας ταξιδέψει πολύ στη ζωή σας, έχετε βιώσει τον ρατσισμό στο πετσί σας;
 
«Ναι οι συνθήκες τότε είναι πιο ιδανικές, το έδαφος πολύ πρόσφορο για να υπάρξει αυτή η λεγόμενη κοινωνική φοβία. Ο οργανωμένος φασισμός είναι ένα πρόσφατο φαινόμενο στην Ελλάδα. Βλέπουμε τις ρατσιστικές κορώνες της Χρυσής Αυγής που ζωντανεύουν αντλούμενοι από την απελπισία κάποιων συμπολιτών μας. Η Χρυσή Αυγή αποτελείται από πέντε δέκα άτομα δολοφόνους, φασίστες, τους ξέραμε και πριν. Και ξαφνικά έχουν ένα σώμα ψηφοφόρων. Για την εξαθλίωσή μας – οικονομική και κοινωνική – δεν φταίει κανένας φουκαράς μετανάστασης. Τα δύο τρίτα αυτών έχουν φύγει ήδη από την Ελλάδα. Προσωπικά, τον έχω ζήσει τον ρατσισμό στις διάφορες εκφάνσεις του αλλά τον έχω βιώσει περισσότερο ως παρατηρητής».
 
– Τι ιδιαιτερότητες έχει μία παιδική παράσταση σε σύγκριση με εκείνες που απευθύνονται στους ενήλικες; Τα παιδιά ως κοινό, είναι απαιτητικά;
 
«Ο ενθουσιασμός είναι σχεδόν συνολικός. Τα παιδιά είναι το πιο δύσκολο και απαιτητικό κοινό. Αν πεις ψέματα στα παιδιά πάνω στη σκηνή, θα σε σταυρώσουν. Δεν θα σου δώσουν καμία σημασία. Αν τους δώσεις όμως μια δόση αλήθειας και αισθανθούν ότι τα λογαριάζεις, τότε έρχονται μαζί σου όπου θες. Και αυτό είναι μια εμπειρία μαγική για έναν ηθοποιό και έχουμε την τύχη να τη ζούμε σχεδόν καθημερινά».
 
– Αυτή τη στιγμή παίζονται γύρω στις 500 παραστάσεις στην Αθήνα. Μπορεί μια πόλη που έχει λαβωθεί από την κρίση να αντέξει τόσες παραστάσεις;
 
«Eίναι καλό να υπάρχει πολυφωνία στην Τέχνη, ένα συνολικό ανακάτεμα. Στην Ελλάδα δεν υπάρχει όμως, ένας αντίστοιχος κώδικας αφετηρίας ώστε να έχουν λόγο ύπαρξης τόσες πολλές παραστάσεις. Νομίζω σήμερα εκλείπει αυτή η δομημένη πολυφωνία. Με αυτές τις παραστάσεις οι δημιουργοί θα πρέπει να πάρουν θέση απέναντι στα πράγματα. Αυτό λείπει σήμερα από τις παραστάσεις, η διαχωριστική θέση και άποψη. Βλέπω παραστάσεις που ασχολούνται ακόμη με τα ίδια θέματα που ασχολούνταν πριν δέκα χρόνια. Προκύπτει έτσι ένας ασύνδετος αχταρμάς. Πρώτο θύμα της συνολικής χρεωκοπίας όλου του συστήματος είναι ο πολιτισμός μας. Πάντα σε περιόδους κρίσης η παιδεία, ο πολιτισμός είναι τα πρώτα που θυσιάζονται. Δεν είναι κερδοφόρες επιχειρήσεις στον κόσμο της παντοδυναμίας των αγορών και γι΄ αυτό αιμορραγούν. Πλέον σε όλον τον κόσμο η πρώτη αρετή είναι το κέρδος και μόνον αυτό». 
 
– Έχετε συνεργαστεί με τον Θόδωρο Αγγελόπουλο. Μιλήστε μας γι΄ αυτόν τον σπουδαίο άνθρωπο και σκηνοθέτη. Τι ιδιαιτερότητες είχε, τι εμμονές με τη δουλειά του, ήταν ακούραστος, όπως λέγεται; Κάποιο αξιομνημόνευτο περιστατικό που θυμάστε κατά τη διάρκεια της συνεργασίας σας;
 
«Με τον Αγγελόπουλο μιλάγαμε έναν χρόνο πριν ξεκινήσουν τα γυρίσματα για την ταινία «Άλλη Θάλασσα». Ήταν ένας άνθρωπος σε απόλυτο ενθουσιασμό, με καταιγιστική έμπνευση. Στα δεκάωρα γυρίσματα που κάναμε δεν τον είδα να κάτσει στην καρέκλα του ούτε για ένα λεπτό. Ήταν πολύ τρυφερός με όλους τους συνεργάτες του. Μας αγκάλιαζε, μας φιλούσε και μας έλεγε “πάμε να κάνουμε μια υπέροχη ταινία”. Ενθαρρυντικός και γενναιόδωρος. Ο χαμός του ήταν ένα μεγάλο σοκ. Καμιά φορά σκέφτομαι πως ίσως να το διάλεξε κιόλας να φύγει όρθιος πάνω στο κινηματογραφικό του σετ. Ήταν μεγάλος, σπουδαίος, γεμάτος αρετές και χαρίσματα. Μια φορά προσπαθούσε να μου δώσει μια οδηγία την οποία δε μπορούσα να κατανοήσω. Μου λέει “έλα στο μόνιτορ να σου δείξω”. Μου δείχνει μια σκηνή και συνειδητοποιώ ότι το περπάτημά μου ήταν λίγο ναρκισσιστικό. Με ακουμπάει στον ώμο και μου λέει “το βλέπεις…;” Καταλάβαινα με ένα βλέμμα του τι ζητούσε…»
 
– Ορισμός του «καλού ηθοποιού» υπάρχει τελικά;
 
«Διίστανται οι απόψεις. Προσωπικά πιστεύω πως όλα είναι θέμα αντίληψης. Αν είσαι αληθινός πάνω στη σκηνή, αν καταφέρεις να αποδεσμευτείς από τον ναρκισσισμό σου, στοιχείο έντονο σε κάθε ηθοποιό, τότε ναι είσαι καλός σε αυτό που κάνεις. Οι ηθοποιοί στο σύνολό τους ζητιανεύουν αυτή την αναγνώριση από το κοινό, όταν απαλλαχθούν από αυτή την ανάγκη, μπορούν να κάνουν μαγικά πράγματα πάνω στη σκηνή. Το κίνητρο του ηθοποιού θα πρέπει να είναι απλά να διαμηνύσει κάτι».
 
– «Ηθοποιός – φως – μοναξιά». Συγχέονται αυτές οι έννοιες καθόλου μεταξύ τους; Αυτό το θεατρικό «φως», τι σημαίνει για εσάς;
 
«Κάποτε ο ηθοποιός σήμαινε όντως φως. Στη σημερινή μας πραγματικότητα ηθοποιός σημαίνει φως, νερό, τηλέφωνο και άλλα πράγματα που δεν έχεις να πληρώσεις, όπως λέει και ένας φίλος μου. Γενικά όμως, ο ηθοποιός είναι ένα μάχιμο μέρος της κοινωνίας και είναι χρέος του να είναι σε μία σχετική κοινωνική αφύπνιση και συμμετοχή».

σχετικα αρθρα