Amy Winehouse: 2 χρόνια σιωπή και μνήμη

Άλλη μια σπουδαία φωνή της ροκ, στο πάνθεον των αυτοφλεγόμενων στην ατμόσφαιρα μας, αστεριών της. Αυτοκαταστροφή. Ώρες βουτηγμένες σε αλκοόλ και ουσίες. Και μια φωνή κοντράλατα, βραχνή, να αρπάζεται απ τις νότες σαν ανάσα, να γίνεται η ερμηνεία θέμα ζωής η θανάτου, με κερδισμένο τελικά, πάντα τον δεύτερο.

Η Μπίλι Χολιντει, ο Τζιμ Μορισον, η Τζονις Τσόπλιν, τόσα ινδάλματα, ευαίσθητες, σοφές ψυχές, αυτοκαιόμενες στο ταλέντο και σε ένα κόσμο στενό και αμείλικτο! Σ’ ένα κόσμο που, μοιάζουν να μην ανήκουν, αλλά να ταιριάζουν σε εκείνη την αόρατη ουράνια μπάντα, όπου το hang over τους είναι μόνιμο και το τζαμάρισμα τους αιώνιο. Η Winehouse, η γυναίκα που κατόρθωσε να κάνει και πάλι μόδα την τζαζ, βρέθηκε νεκρή στις 23 Ιουλίου 2011 στο σπίτι της στο Λονδίνο. Αιτία του θανάτου ήταν υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μετά από περίοδο αποτοξίνωσης.

Η κηδεία της στις 26 Ιουλίου 2011, με το εβραϊκό τυπικό και την εγγλέζικη εκφραστικότητα, ήταν όπως της ταίριαζε. Υγρή από ένα ψιλοβρόχι, λασπωμένη για να λερώνει γόβες και καλογυαλισμένα λουστρίνια, συννεφιασμένη σα μπλουζ…  Back To Black τραγούδησε κάποτε. Και έτσι έγινε. Και αυτό αναδείχτηκε το πιο επιτυχημένο άλμπουμ του 21ου αιώνα σε πωλήσεις του Ηνωμένου Βασιλείου.

Λίγους μήνες πιο πριν, είχαν νιώσει αποτροπιασμό οι θαυμαστές της και όχι μονο. Τα γραφεία στοιχημάτων δέχονταν λεφτά για πονταρίσματα πότε θα πεθάνει. Πόσους μήνες θα βγάλει μετά την θλιβερή της κατάρρευση στην σκηνή, πόσους πριν και πόσους μετά την αποτοξίνωση. Ο πόνος και η οδύνη της γίνονται αστείο και στοίχημα πλουτισμού. Πως λοιπόν, μια τέτοια ευδιαθεσία, να μη σταματήσει να τραγουδά σ’ αυτόν τον κόσμο;

Ποιός ξέρει πως, ποιός ξέρει τι, μοιράζει το ξεχωριστό ταλέντο με τη γέννα. Γιατί αυτή η εύθραυστη ψυχή και όχι μια άλλη πιο ατσαλωμένη; Πάντως το να την ακούς η να χεις την σπάνια τύχη να την βλέπεις όταν τραγουδά, προκαλεί εκείνο το δέος που μόνο τα ένθεα, χωρίς λογική, φαινόμενα μπορούν να δημιουργήσουν. Γύρω της ποπ σταρ της πλάκας, με κοντά φορεματάκια και πλει μπακ «πειραγμένες» γατοφωνες. Τα νιαουρίσματα της Μπεκαμ και αργοτερα τα είδωλα ταχείας ανάλωσης απ τα μουσικά ριάλιτι.

Η Amy όμως, ζει και μεγαλώσει στα τούβλινα σπίτια της φτωχογειτονιάς Σάουθγκεϊτ, στο Βόρειο Λονδίνου. Είναι γεννημένη στις14 Σεπτεμβρίου του 1983 σε οικογένεια Εβραίων, με ρωσική καταγωγή από την πλευρά της μητέρας της, η οποία άσκησε επιρροή στο ενδιαφέρον της για τη τζαζ. Το Λονδίνο στενάζει στις παμπ με τους ύμνους ποδοσφαιρικών ομάδων, ξεδιψά με μπύρες, ξεπερνά την Θάτσερ και την φτώχεια που εμβολίασε στην μεσαία τάξη. Η μικρή –τίποτα ξεχωριστό σε ομορφιά- ανήκει στην αυστηρή εγγλέζικη εργατική τάξη. Ο μπαμπάς είναι οδηγός σε ταξί και η μάνα της δουλεύει σε φαρμακείο.

Ο πατέρας της, την αποκοιμίζει τραγουδώντας Φρανκ Σινάτρα. Οι γονείς της στο σπίτι τσακώνονται και εκείνη πηγαίνει στο σχολείο και ενώ γίνονται μαθήματα σηκώνεται όρθια και τραγουδάει Σινάτρα. Οι γονείς της θα χωρίσουν όταν η Amy είναι εννέα ετών και ήδη το προβληματικό παιδί του σχολείου.

Η γιαγιά της την γράφει σε θεατρικό σχολείο για παιδιά ταλέντα. Η Amy έχει μεγαλο αδελφό. Αυτός έχει κιθάρα. Μαθαίνει η τέσσερα χρόνια μικρότερη αδελφούλα να παίζει. Και κοριτσίστικες μπάντες και συναυλίες και μια πρώιμη καριέρα και τραγούδια να γράφει και να τραγουδά και μια αποβολή απ το σχολείο γιατί έβαλε σκουλαρίκι στη μύτη. Καλά όλα αυτά, αλλά πρέπει να δουλέψει.

Γίνεται δημοσιογράφος στην World Entertainment News Network και τραγουδά περιστασιακά σε ένα συγκρότημα τζαζ.

Ένα ντέμο, ένα συμβόλαιο, ένας δίσκος.  Frank (τι άλλο; Για χάρη του μπαμπά).  Κυκλοφορεί στις 20 Οκτωβρίου 2003. Η φωνής τής Γουάινχαουζ συγκρίνεται με τις θεϊκές Σάρα Βον και Μέσι Γκρέι. Με τη μια θρίαμβος! Πώλησης, βραβεία, δημοσιότητα, τίτλοι – ετικέτες τη επιτυχίας. Οι θαυμαστές της ουρλιάζουν. Τα φλας αστραφτούν. Ζωή σε δοκιμαστικό σωλήνα δημοσιότητας. Η νεαρή σταρ, η μικρή κοκαλιάρα Ειμι, που κάνε τα μαλλιά της σφηκοφωλιά και βαφεί τα μάτια της σαν την Κλεοπάτρα της Αιγύπτου, αρχίζει να τρεκλίζει πάνω απ το μαύρο. 

Μόλις τέσσερα χρόνια μετά την εμφάνιση της στο τραγούδι και την επιτυχία, τον Αύγουστο του 2007 το νέο ίνδαλμα καταρρέει ύστερα από υπερβολική δόση ηρωίνης. Ενέσεις αδρεναλίνης στην καρδιά και  πλύση στομάχου.

Αναβολή συναυλιών, απομόνωση, πρωτοσέλιδα στον κίτρινο τύπο. Προβλήματα βουλιμίας και ναρκωτικά και εθισμός και στο αλκοόλ. Αρνείται να απεξερχότανε. Δε την νοιάζει. Το ομολόγει στο τραγούδι τη «Rehab». Η οδύνη της έχει αντιστάθμισμα άλλο ένα μεγαλο βραβείο. Τιμές. Ακόμη και από πανεπιστήμια. Ακόμα και απ το Κέμπριτζ. Και άλλες βραβεύσεις.

Το Μάρτιο του 2009 απαγγέλθηκαν κατηγορίες εναντίον της για βιαιοπραγία σε βάρος μιας γυναίκας, στη διάρκεια ενός φιλανθρωπικού χορού στο Λονδίνο.  Πιο μετά μια μεθυσμένη εμφάνιση στο Βελιγράδι. Επιστρέφει τα λεφτά των εισιτήριων. Ακυρωμένες εμφανίσεις. Ανάμεσα τους και αυτή στην Αθήνα. Και η καριέρα συνεχίζεται. Η ζωή της, πάλι όχι. Και ήταν μια νύχτα σε ημερομηνία σαν αυτή, πριν δυο χρόνια. Τέλος. Back in black. Οριστικά…

• Amy Winehouse