Η Μποέμ στην Αθήνα του 21ου αιώνα από τη Λυρική Σκηνή

Ένα από τα αριστουργήματα του λυρικού ρεπερτορίου, τη «Μποέμ» του Τζάκομο Πουτσίνι, θα παρουσιάσει η Εθνική Λυρική Σκηνή την περίοδο των Χριστουγέννων. Η παράσταση, που έχει μια ξεχωριστή ιστορία, είναι στο πλαίσιο του αφιερώματος στον Στέφανο Λαζαρίδη, τον διεθνούς φήμη σκηνοθέτη και σκηνογράφο που βρέθηκε στο τιμόνι της Ε.Λ.Σ. για ένα δεκαοκτάμηνο περίπου (2006-2007) για να εκπαραθυρωθεί στη συνέχεια από το τότε Διοικητικό Συμβούλιο του οργανισμού. Ο Στέφανος Λαζαρίδης έφυγε από τη ζωή την άνοιξη του 2010 αφήνοντας πίσω του σημαντικό έργο στα μεγαλύτερα θέατρα του κόσμου και μερικές καινοτόμες παραστάσεις – κληρονομιά από τη σύντομη παρουσία του στην Ε.Λ.Σ.

Μια από αυτές, την «Μποέμ», σε σκηνοθεσία του βρετανού ανανεωτή του λυρικού θεάτρου Γκρέιαμ Βικ, αναβιώνει φέτος τα Χριστούγεννα η Λυρική η οποία επιστράτευσε για τον σκοπό αυτό μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα στο ρόστερ της: Την κορυφαία υψίφωνο Μυρτώ Παπαθανασίου στην παρθενική εμφάνισή της ως Μιμή, την οποία θα ερμηνεύσει σε δεύτερη διανομή η ανερχόμενη Άννα Στυλιανάκη, τους τενόρους Γιάννη Χριστόπουλο και Άγγελο Σαμαρτζή στον ρόλο του Ροντόλφο, τους βαρύτονους Διονύση Σούρμπη και Γιώργο Ιατρού στον ρόλο του Μαρτσέλλο και τις Ευμορφία Μεταξάκη και Μαρία Παλάσκα στον ρόλο της Μουζέττα.

Ο Γκρέιαμ Βικ μετέφερε τη δράση του έργου από το Παρίσι του 19ου αιώνα στην Αθήνα του 21ου. «Επιχειρήσαμε να ξεδιπλώσουμε την ουσία του έργου, ώστε να υπάρχει κάτι το οικουμενικό που θα ταιριάζει σε κάθε εποχή. Όχι τόσο ως διαχρονικότητα όσο ως διαπίστωση ότι η ανθρωπότητα δεν αλλάζει ποτέ· ο θάνατος θα είναι πάντα θάνατος, η φτώχεια θα είναι φτώχεια και οι φοιτητές θα είναι φοιτητές», αναφέρει ο Βικ, στο σημείωμά του. Άλλωστε τα πρόσωπα της παρέας των τεσσάρων επίδοξων νεαρών καλλιτεχνών και της συντροφιάς τους είναι αναγνωρίσιμα στον καθένα. Τα προβλήματα, οι έγνοιες και τα αστεία τους, καθημερινά τότε, παραμένουν καθημερινά και σήμερα. Ο άτυχος έρωτας του Ροντόλφο για τη Μιμή αποκτά απρόσμενα τραγική διάσταση, καθώς η ιστορία τους θα μπορούσε να διαδραματίζεται στο διπλανό διαμέρισμα, ανάμεσά μας.

Για την αναβίωση της «Μποέμ» στις νέες εγκαταστάσεις της Ε.Λ.Σ. στο Κ.Π.Ι.Σ.Ν., 10 χρόνια μετά το πρώτο ανέβασμα ο Βικ αναφέρει: «Αυτό που καθιστά τις παραγωγές σύγχρονες είναι οι αξίες τους και όχι η εγγραφή τους σε χώρο και χρόνο. Από αυτή την άποψη, οι αξίες δεν έχουν αλλάξει στην Αθήνα, παρά την πάροδο και την προσθήκη δέκα χρόνων στην ιστορία της. Φυσικά η αναβίωση μιας όπερας αποτελεί πάντα μια δημιουργική και πολύπλευρη διαδικασία. Μία καθοριστική αλλαγή είναι οι δύο νέες διανομές που θα ερμηνεύσουν τους ρόλους· οι προσωπικότητες των καλλιτεχνών αποτελούν πάντα βαρόμετρο στο ανέβασμα μιας παραγωγής».

Η Μποέμ με μια ματιά

Ο συνθέτης
Ο Τζάκομο Πουτσίνι γεννήθηκε στη Λούκκα της Τοσκάνης στις 22 Δεκεμβρίου 1858. Δεν ήταν μόνον το πέμπτο από επτά αδέλφια, αλλά και ο πέμπτος κατά σειρά μουσικός μιας οικογένειας απ’ όπου κατάγονταν οργανιστές του καθεδρικού ναού της πόλης, αρχιμουσικοί και συνθέτες κυρίως εκκλησιαστικής μουσικής. Μέχρι σήμερα ο Πουτσίνι παραμένει ένας από τους επιτυχέστερους Ιταλούς συνθέτες όπερας, καθώς τα περισσότερα έργα του βρίσκονται σταθερά στο ρεπερτόριο των λυρικών θεάτρων του κόσμου. Η προσωπική του γλώσσα διαμορφώθηκε με μεγάλη σαφήνεια ήδη από την τρίτη του όπερα, «Μανόν Λεσκώ» (1893), ενώ με τα επόμενα τρία έργα του, «Μποέμ» (1896), «Τόσκα» (1900) και «Μαντάμα Μπαττερφλάι» (1904), αναγνωρίστηκε ως ο σημαντικότερος διάδοχος του Τζουζέππε Βέρντι. Η πρόδηλα μελωδική μουσική και η έντονη θεατρικότητα που χαρακτηρίζουν τις όπερές του απάντησαν με επιτυχία στα αιτήματα της εποχής. Πέθανε το 1924, αφήνοντας ανολοκλήρωτη την τελευταία του όπερα, «Τουραντότ» (1926).

Το έργο
Η «Μποέμ», λυρικές σκηνές σε τέσσερις εικόνες, βασίζεται στη νουβέλα Σκηνές απ’ την μποέμικη ζωή (1845/8, 1851) του Ανρύ Μυρζέρ και στο θεατρικό «H μποέμικη ζωή» (1849), το οποίο εμπνεύστηκε από αυτήν ο Τεοντόρ Μπαρριέρ. Το ποιητικό κείμενο είναι των Τζουζέππε Τζακόζα και Λουίτζι Ίλλικα. Η υπόθεση αφορά τον έρωτα ανάμεσα στον ποιητή Ροντόλφο και στη ράφτρα Μιμή, από τη στιγμή που συναντιούνται έως τον άτυχο θάνατο της κοπέλας από φυματίωση.

Πρεμιέρες  
Η «Μποέμ» παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο ιταλικό κοινό την 1η Φεβρουαρίου 1896 στο Βασιλικό Θέατρο του Τορίνου υπό τη διεύθυνση του Αρτούρο Τοσκανίνι. Από την Εθνική Λυρική Σκηνή η «Μποέμ» παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στις 17 Απριλίου 1948, σε μουσική διεύθυνση του Αντίοχου Ευαγγελάτου.

Η ταυτότητα της παράστασης:
Μουσική διεύθυνση: Ηλίας Βουδούρης (7, 8, 13, 17, 20/12), Βλαδίμηρος Συμεωνίδης (24, 27, 30/12 & 3, 5/1)
Σκηνοθεσία Γκρέιαμ Βικ

Σκηνικά-κοστούμια  Ρίτσαρντ Χάντσον
Φωτισμοί  Τζουζέππε ντι Ιόριο
Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
Διεύθυνση παιδικής χορωδίας: Κωνσταντίνα Πιτσιάκου

Μιμή:  Μυρτώ Παπαθανασίου (7, 17, 30/12 & 3, 5/1), Άννα Στυλιανάκη (8, 13, 20, 24, 27/12)
Ροντόλφο: Γιάννης Χριστόπουλος (7, 17, 30/12 & 3, 5/1), Άγγελος Σαμαρτζής (8, 13, 20, 24, 27/12)
Μαρτσέλλο: Διονύσης Σούρμπης (7, 17, 30/12 & 3, 5/1), Γιώργος Ιατρού (8, 13, 20, 24, 27/12)
Μουζέττα: Ευμορφία Μεταξάκη (7, 17, 30/12 & 3, 5/1), Μαρία Παλάσκα (8, 13, 20, 24, 27/12)
Σωνάρ: Γιάννης Σελητσανιώτης (7, 17, 30/12 & 3, 5/1), Νίκος Κοτενίδης (8, 13, 20, 24, 27/12)
Κολλίνε: Όλεγκ Μπουνταράτσκι (7, 17, 30/12 & 3, 5/1), Γκλεμπ Περυάζεφ (8, 13, 20, 24, 27/12)
Μπενουά: Παύλος Μαρόπουλος (7, 17, 30/12 & 3, 5/1), Μιχάλης Κατσούλης (8, 13, 20, 24, 27/12)
Αλτσιντόρο: Κωστής Ρασιδάκις (7, 17, 30/12 & 3, 5/1), Γιάννης Γιαννίσης (8, 13, 20, 24, 27/12)
Παρπινιόλ: Παναγιώτης Πρίφτης (7, 17, 30/12 & 3, 5/1), Διονύσης Μελογιαννίδης (8, 13, 20, 24, 27/12)       
Λοχίας: Χρήστος Λάζος (7, 17, 30/12 & 3, 5/1), Αλέξανδρος Λούτας (8, 13, 20, 24, 27/12)
Tελωνειακός: Παύλος Σαμψάκης (7, 17, 30/12 & 3, 5/1), Μαξίμ Κλονόφσκυ (8, 13, 20, 24, 27/12)

Με την Ορχήστρα, τη Χορωδία, την Παιδική Χορωδία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής

Μποέμ, Εθνική Λυρική Σκηνή, Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, μ7, 8, 13, 17, 20, 24, 27, 30 Δεκεμβρίου 2017 & 3, 5 Ιανουαρίου 2018, ώρα 20:00. Τιμές εισιτηρίων: 15, 20, 30, 40, 45, 60 ευρώ, φοιτητικό, παιδικό 12 ευρώ, περιορισμένης ορατότητας 10 ευρώ. Προπώληση εισιτηρίων: Ταμεία Ε.Λ.Σ. στο Κ.Π.Ι.Σ.Ν., τηλ. 213 0885700, καταστήματα Public, http://tickets.public.gr/, www.ticketservices.gr, www.nationalopera.gr

• Εθνική Λυρική Σκηνή
• Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος
• Μυρτώ Παπαθανασίου
• όπερα
• Χριστούγεννα