Με χρηματιστήριο, ταμείο και καταθέσεις στο μηδέν, οι ξένοι προβλέπουν τώρα και «έξοδο» το Σαββατοκύριακο του Αγίου Πνεύματος…

Τα στοιχεία είναι συντριπτικά και συνθέτουν ένα περιβάλλον απερίγραπτης πίεσης.

Στο χρηματιστήριο την πτωτική πορεία των τελευταίων μηνών και εβδομάδων ακολούθησε το τελευταίο διήμερο ένα σερί ιδιαίτερα επιθετικών πωλήσεων. Οι αναλυτές λένε πως είτε οι ξένοι οίκοι γνωρίζουν κάτι που δεν γνωρίζουμε εμείς, είτε ότι παίζουν κερδοσκοπικά παιχνίδια σε μια αγορά που επί της ουσίας είναι ημιθανής. Διόλου τυχαίο ότι από τις εκλογές και μετά το χρηματιστήριο έχασε 27% της αξίας του σε κεφαλαιοποίηση, δηλαδή κοντά στα 6 δισ. ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, η συμπεριφορά αυτή δείχνει πως οι ξένοι παίζουν επιθετικά το σενάριο της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ. Ειδικότερα όμως δείχνουν να θέλουν να «τιμωρήσουν» την ακυβερνησία στη χώρα, την οποία οι περισσότεροι ξένοι αναλυτές θεωρούν το μεγαλύτερο πρόβλημα.

Οι παλαιότεροι γνωρίζουν ότι το χρηματιστήριο συχνά πυκνά φωτίζει με τον τρόπο (και κυρίως τη συμπεριφορά του) τις εξελίξεις που έρχονται. Και στην περίπτωση αυτή ίσως να μην είναι τόσο το σενάριο της εξόδου από το ευρώ, όσο της χρεοκοπίας που θα φέρει μια παρατεταμένη ακυβερνησία.  Πραγματικά, εάν δεν υπάρξει ισχυρή κυβέρνηση μετά τις εκλογές του Ιουνίου, ο κίνδυνος είναι μεγάλος.

Στο υπουργείο Οικονομικών, δεν κρύβουν ότι τα ταμειακά διαθέσιμα μειώνονται καθημερινά, και επαρκούν οριακά μέχρι τις αρχές Ιουλίου. Ταυτόχρονα η παράλυση του εισπρακτικού μηχανισμού (που αν και συνήλθε στις αρχές του χρόνου κατέρρευσε από τον Απρίλιο και μετά λόγω των εκλογών) έχει επιφέρει μείωση εσόδων μεγαλύτερη από 25%. Κατά πληροφορίες τα επικαιροποιημένα στοιχεία μιλούν για 30% τον Μάιο.  Με τα δεδομένα αυτά η υστέρηση εσόδων του τακτικού προϋπολογισμού θα ξεπεράσει το μισό δισ. ευρώ στο πεντάμηνο.

Που θα βρεθούν λεφτά, όμως, αφού οι δανειστές (θέλοντας και αυτοί να πιέσουν την κατάσταση) κλείνουν κι άλλο την στρόφιγγα; Από την Παρασκευή η κατάσταση στριμώχτηκε περισσότερο όταν ο εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομικών της Γερμανίας Martin Kotthaus, άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο αναβολής της εκταμίευσης της επόμενης δόσης για την Ελλάδα, για μετά τα τέλη Ιουνίου, παγώνοντας περισσότερο τους επιτελείς στην πλατεία Συντάγματος.  

«Από ότι γνωρίζω, δεν υπάρχει τρέχουσα ανάγκη για εξωτερική χρηματοδότηση καθ’ όλο το πρώτο εξάμηνο του έτους» δήλωσε ο κατά τη διάρκεια τακτικής συνέντευξης Τύπου στο Βερολίνο. Προσέθεσε πως η αναβολή της εκταμίευσης της δόσης για μερικές εβδομάδες «δεν θα ήταν προβληματική». Επίσης δήλωσε ότι οι ξένοι πιστωτές της Ελλάδας θα πρέπει να έχουν στα χέρια τους μία θετική αναφορά ως προς την πορεία των μεταρρυθμίσεων προτού εγκρίνουν την εκταμίευση της επόμενης δόσης ύψους 4 δις. ευρώ στα τέλη Ιουνίου.
Πως θα την έχουν, όμως σε μια χώρα που έχει παγώσει από την ακυβερνησία και δεν έχει γίνει καμία ουσιαστική πρόοδος σε αυτόν τον τομέα. Και εδώ λοιπόν, η πίεση είναι προφανής.

Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, η αγωνία για την τύχη της χώρας οδήγησε τους καταθέτες σε διαδοχικές αναλήψεις ή μετακινήσεις κεφαλαίων προς το εξωτερικό. Από την επομένη των εκλογών της 6^ης Μαΐου μέχρι και την Παρασκευή, οι πληροφορίες επιμένουν ότι οι εκροές ξεπέρασαν τα 3 δισ. ευρώ. Οι πιο συντηρητικοί μιλούν για 2,5 έως 2,8 δισ. ευρώ, αλλά ορισμένες πηγές μιλούν και για περισσότερα από 3,5 δισ. ευρώ. Το γεγονός είναι πάντως, ότι την περίοδο που το τραπεζικό σύστημα είναι εύθραυστο και η ανακεφαλαιοποίηση δεν έχει προχωρήσει, οι Έλληνες τραβούν συνεχώς χρήμα, ενώ οι επίσημες καταθέσεις έχουν πέσει κάτω από τα 164 δισ. ευρώ. Δηλαδή από τα τέλη του 2009, έχουν «φύγει» με τον έναν ή τον άλλον τρόπο κοντά στα 80 δισ.  ευρώ.

Και εάν για τις τράπεζες υπάρχουν τα 18 δισ. των εγγυήσεων του ΤΧΣ ή και τα κονδύλια έκτακτης ρευστότητας του ELA, για τον προϋπολογισμό, σε περίπτωση που δεν πέσει η επόμενη δόση, τα πράγματα είναι απλά… άλυτα.

Στο υπουργείο Οικονομικών κάποιες πηγές ανέφεραν ότι σκέψεις ακόμη και για δανεισμό του Δημοσίου από το «μαξιλάρι» των 3 δισ. ευρώ του ΤΧΣ. Σημειώνεται ότι το ΤΧΣ έχει σήμερα περίπου 26 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 18 δισ. έχουν ήδη δρομολογηθεί για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών αλλά τα υπόλοιπα δεν προβλέπεται να δοθούν στο Δημόσιο, καθώς αυτό θα προβλέψει νομικές διαδικασίες και εγγυήσεις που σήμερα δεν υπάρχουν.

Μια άλλη σκέψη που έπαιξε τα τελευταία 24ωρα ήταν η έκδοση νέων σειρών εντόκων γραμματίων. Και αυτό όμως θα απαιτούσε ειδική άδεια από την Τρόικα, καθώς και για τα έντοκα είχε μπει πλαφόν, ώστε τα τοκοχρεολύσια να μην φύγουν εκτός των ορίων του Μνημονίου. Και βέβαια, εάν οι ξένοι θέλουν όντως να μας πιέσουν, δεν θα επιτρέψουν την έκδοση εντόκων εκτός των συμφωνημένων πλαισίων.

Μέσα στην ευχάριστη αυτή… ατμόσφαιρα ήρθε η εκτίμηση του επικεφαλής οικονομολόγου της Citigroup, W. Βuiter, ότι  την 1η Ιανουαρίου 2013 η Ελλάδα θα αποχωρήσει από το ευρώ την 1η Ιανουαρίου 2013. Θα ήταν άλλη μία πρόβλεψη – πίεση, εάν δεν ακολουθείτο χθες από τους της ιαπωνικής Tokyo Mitsubishi-UFJ που ρίσκαραν την πρόγνωση ότι η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ, θα γίνει πριν τις εκλογές, και για την ακρίβεια, το επόμενο Σαββατοκύριακο, 2-3 Ιουνίου (του Αγίου Πνεύματος). Το πώς οι Ιάπωνες αναλυτές έφτασαν σε αυτή τη πρόβλεψη (που εμπεριέχει μεγάλο ρίσκο, ιδιαίτερα λόγω του υψηλού επιπέδου του οίκου) δεν είναι γνωστό. Οι ίδιοι όμως επιμένουν ότι η απόφαση είναι ειλημμένη.

Τι σημαίνουν όλα αυτά; Επιτρέψτε μας μια ειδική ανάγνωση. Οι ξένοι γνωρίζουν ότι από τις εκλογές του Ιουνίου πρέπει να προκύψει μια ισχυρή κυβέρνηση που θα λάβει αποφάσεις άμεσα. Και αποφάσεις σκληρές, όποια και αν είναι η κεντρική επιλογή της Ελλάδας και του εκλογικού σώματος. Σήμερα, τα στοιχεία των δημοσκοπήσεων δεν δείχνουν τον σχηματισμό ισχυρής κυβέρνησης, Αντίθετα παραπέμπουν περισσότερο σε παράταση της ακυβερνησίας, ή έστω μια κυβέρνηση που δεν θα μπορέσει να σταθεί για περισσότερους από μερικούς μήνες.

Και γι αυτό πιέζουν. Όσο γίνεται!

Joffrey Postman