Ο ευρωπαϊκός Νότος «βυθίζεται» όλο και περισσότερο στο χρέος

Γράφει ο Βαγγέλης Βιτζηλαίος

Την ώρα που ανοίγει με τους δανειστές η συζήτηση για το «καυτό» ζήτημα του ελληνικού χρέους, η τρίτη και η τέταρτη ισχυρότερη οικονομία της ευρωζώνης, η Ιταλία και η Ισπανία, αντίστοιχα, έχουν πάρει δημοσιονομικό «κατήφορο». Η διόγκωση του δημόσιου χρέους είναι ξεκάθαρα η μεγαλύτερη «κληρονομιά» του ευρωπαϊκού Νότου από την κρίση.

Το ελληνικό χρέος ξεπέρασε τα 320 δισ. ευρώ ή αλλιώς το 173% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και της Eurostat, με την Ευρώπη και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) να αναζητούν τη «χρυσή τομή» για να σταματήσουν την ανοδική του πορεία. Το 2010, εξάλλου βρισκόταν στο 148% του ΑΕΠ, με τη λιτότητα να έχει αφήσει το σημάδι της. Η χώρα μας όμως, δεν βρίσκεται μόνη μέσα σε αυτόν τον σκοτεινό δημοσιονομικό λαβύρινθο.

Η Ιταλία κατάγραψε νέο ιστορικό ρεκόρ χρέους, σύμφωνα με τα στοιχεία της κεντρικής τράπεζας της χώρας, που δημοσιοποιήθηκαν την Παρασκευή. Το χρέος, τον περασμένο Απρίλιο, άγγιξε τα 2.146,4 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ σε μηνιαία βάση αυξάνεται κατά 26,2 δισ. με το ποσοστό επί του ΑΕΠ να διαμορφώνεται την περσινή χρονιά στο 132,6% και φέτος ο στόχος να είναι το 134,9%.

Λίγο πιο δυτικά, στην Ισπανία, μπορεί το «βουνό» του χρέους να είναι χαμηλότερο, όμως και εκεί τα αρνητικά ρεκόρ καταρρίπτονται. Σύμφωνα με την κεντρική τράπεζα της χώρας το δημοσιονομικό χρέος κατέγραψε νέο ιστορικό ρεκόρ, αφού διαμορφώθηκε στο 96,8% του ΑΕΠ. Τα άσχημα μαντάτα για τη Μαδρίτη δεν πρόκειται να περιοριστούν στο πρώτο κομμάτι του έτους, αφού μέχρι το τέλος του 2014, θα έχει αγγίξει το 100%, όπως αναφέρουν κυβερνητικές εκτιμήσεις.

Σημειώνεται ότι το 2007 το ισπανικό δημόσιο χρέος βρισκόταν στο 36,3% του ΑΕΠ, όμως μέσα σε μόλις επτά έτη «φλερτάρει» με τον τριπλασιασμό!

Στην Πορτογαλία που εμφανίζεται έτοιμη να αφήσει πίσω της την τρόικα και το πρόγραμμα στήριξης, το χρέος φτάνει περίπου στο 130% του ΑΕΠ. Πόσο ήταν το ποσοστό αυτό πριν από το μνημόνιο; 68,4% το 2007, 71,7% το 2008, 83,7% το 2009 και 94% το 2010. Το 2011 «εκτοξεύθηκε» στο 108%, σύμφωνα πάντα με τη Eurostat.

Είναι εμφανές ότι με ή χωρίς τη «βοήθεια» της τρόικας οι πολιτικές λιτότητας που επιβάλλουν οι Βρυξέλλες, καθ’ υπόδειξη του Βερολίνου, μπορεί να έχουν βελτιώσει την κατάσταση στα ελλείμματα, όμως έχουν μετατοπίσει τη «ζημιά» στο κομμάτι του χρέους. Οι εξαγγελίες για επανεκκίνηση των πραγματικών οικονομικών και στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων έχουν παραμείνει ευχολόγια και το μόνο που έχει υλοποιηθεί είναι οι περικοπές.

Με την ραγδαία άνοδο των χρεών και με δεδομένη την απροθυμία περί «κουρεμάτων» είτε μέσω ιδιωτικού τομέα (PSI) είτε δημόσιου (OSI) φαίνεται πως το πρόβλημα θα παίρνει όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις για τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, με τον Βορρά να παραμένει σε θέση ισχύος ανοίγοντας την ψαλίδα της ανισότητας στην Ε.Ε. των δύο ταχυτήτων.

Μία κατάσταση δημοσιονομικής ομηρείας που θα κληθεί να πληρώσει η σύγχρονη αλλά και η επόμενη γενιά…

• Ευρωζώνη
• Ισπανία
• Ιταλία
• χρέη