Στο κόκκινο η αγωνία για τα κρίσιμα «τεστ αντοχής» των τραπεζών

 

Μπορεί η φράση «τεστ αντοχής» («stress test») για τους περισσότερους πολίτες να μην λέει σχεδόν τίποτα, όμως σήμερα, η καρδιά της Ευρωζώνης χτυπάει στη Φρανκφούρτη, αφού η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) θα ανακοινώσει τα αποτελέσματα για 130 ευρωπαϊκές τράπεζες, γεγονός που σημαίνει ότι η νομισματική ένωση βρίσκεται σε κατάσταση… συναγερμού.

 

Τα τεστ αυτά αποτελούν προσομοιώσεις οικονομικών γεγονότων και σεναρίων ώστε να αξιολογήσουν το εάν μία τράπεζα έχει επαρκή κεφάλαια για να αντέξει τις επιπτώσεις αρνητικών εξελίξεων στην οικονομία. Αρκετές φορές και οι ίδιες οι τράπεζες πραγματοποιούν τεστ αντοχής, όμως η ΕΚΤ είναι αυτή που τα πραγματοποιεί στο πλαίσιο της τράπεζικής ενοποίησης, αφού στις 4 Νοεμβρίου αναλαμβάνει την απευθείας εποπτεία των 130 συστημικών τραπεζών.

 

Στη διαδικασία συμμετέχει τουλάχιστον το 50% των τραπεζικών ιδρυμάτων της κάθε χώρας (σε επίπεδο μεριδίων στην αγορά).

 

Παράγοντες που αλλάζουν και χρησιμοποιούνται στα stress tests μπορούν να είναι τα επιτόκια, οι προϋποθέσεις δανεισμού ή και η ανεργία. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (European Banking Authority) το δυσμενές σενάριο για την Ε.Ε. προβλέπει συρρίκνωση της οικονομίας της κατά 0,7% φέτος, κατά 1,5% το 2015 και οριακή ανάπτυξη το 2016. Η ανεργία θα φτάσει το επίπεδο-ρεκόρ του 13% το 2016, οι τιμές των κατοικιών και των μετοχών θα καταρρεύσουν, ενώ τα επιτόκια για το κρατικό και το εταιρικό χρέος θα ανέβουν στα ύψη.

 

 

Τι γίνεται, όμως, εάν μία τράπεζα δεν περάσει το τεστ και προκύψει ανάγκη ενίσχυσης της κεφαλαιακής της επάρκειας; Στην ανακοίνωση της ΕΚΤ θα περιλαμβάνεται και ο τρόπος με τον οποίο θα προχωρήσει στην σχετική διαδικασία, ενώ η τράπεζα θα έχει διορία δύο εβδομάδων για να υποβάλει πλάνο για την κάλυψη του όποιου κενού. Η Φρανκφούρτη θα αποφασίσει για την αποδοχή ή την απόρριψή του.

 

Φυσικά, από την Πέμπτη το βράδυ, οπότε οι τράπεζες πήραν τα αποτελέσματα των προσομοιώσεων στα χέρια τους τα σενάρια και οι διαρροές δίνουν και παίρνουν. Σύμφωνα με πληροφορίες που δημοσίευσε το πρακτορείο Reuters, 25 τράπεζες συνολικά δεν πέρασαν τα τεστ, με τουλάχιστον 10 από αυτές να αντιμετωπίζουν ζητήματα κεφαλαιακής επάρκειας.

 

 

 

Στις εξεταζόμενες τράπεζες είναι τέσσερις ελληνικές, η Εθνική Τράπεζα, η Τράπεζα Πειραιώς, η Αlpha Bank και η Eurobank σε μια κομβική περίοδο για την ελληνική οικονομία.

 

Η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, ανάλογα με τις ανάγκες που θα προκύψουν ή όχι, θα αποτελέσει και την αφετηρία για δυνατότητα εναλλακτικής αξιοποίησης μέρους ή όλου του κεφαλαιακού αποθέματος των 11,3 δισ. ευρώ που διατηρεί το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ). Σε περίπτωση «κενού», πάντως, οι διοικήσεις των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων έχουν επιλογές όπως οι πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων, η περιορισμένη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου αλλά και την αξιοποίηση του αναβαλλόμενου φόρου.

 

Η τελευταία επιλογή αποτελεί «κλειδί» για τα ελληνικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, αφού οι κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών θα προσδιοριστούν από τα stress tests χωρίς τον φόρο. Οι τράπεζες θα μπορούν να κάνουν χρήση του λαμβάνοντας τον απαιτούμενο χρόνο εφόσον επιθυμούν σε μία δεύτερη φάση να αναζητήσουν κεφάλαια από την αγορά, επαναγοράζοντας τις μετοχές τις οποίες θα διακρατά από τη διαδικασία αυτή το ελληνικό δημόσιο.Παράλληλα, θα έχουν τη δυνατότητα να επαναγοράσουν τις μετοχές από κεφαλαιοποίηση κερδών επόμενης χρονιάς.