Γιατί να ψηφίσουν οι πολίτες ΣΥΡΙΖΑ κ. Σταθάκη;

Γράφει ο Νίκος Παναγιωτόπουλος

Αποκαλυπτικός παρουσιάζεται ο κ. Σταθάκης σε συνέντευξη του στην εφημερίδα Αγορά για την στροφή του προς τον… ρεαλισμό.

Θα αποδειχτεί πολύ σύντομα αν αυτό ισχύει και για τη στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ, άλλωστε η προεδρική εκλογή λειτουργεί πιεστικά και βασανιστικά ώστε να αποκαλυφθούν οι πραγματικές θέσεις τόσο της κυβέρνησης, όσο και της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Το πρώτο «ξήλωμα» του ονείρου που πολλά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζουν στα «τηλεπαράθυρα» είναι η περιβόητη διαπραγμάτευση.

Τι μας είπε ο κ. Σταθάκης; Ότι είναι μη ρεαλιστικό το ενδεχόμενο της άμεσης διαπραγμάτευσης με τους δανειστές, αν γίνουν εκλογές και ο ΣΥΡΙΖΑ αναλάβει την κυβέρνηση.

Δηλαδή συμφωνεί με το βασικό επιχείρημα του κ. Σαμαρά και των δανειστών που λένε ότι οι εκλογές μπλοκάρουν τη διαπραγμάτευση και η χώρα θα βρεθεί σε «κενό» για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Ο υπεύθυνος Αναπτυξιακής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ, λέει και άλλα ενδιαφέροντα που έχουν να κάνουν με το χρέος.

Ειδικότερα, εκτιμά ότι “το ποσοστό του χρέους που μπορεί να κριθεί από τα διεθνή standards επαχθές είναι πολύ μικρό, κάτω του 5%. Παρ’ ότι, λοιπόν, θα κάνουμε ό,τι είναι εφικτό για να απομειώσουμε το χρέος, δεν μπορούμε να θεωρήσουμε το ζήτημα αυτό σημαντικό για τη στρατηγική μας”.

Ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να μας ξεκαθαρίσει αν θεωρεί ή όχι από τα πρώτα θέματα στην πολιτική του ατζέντα, αυτό της «βιωσιμότητας» του χρέους.

Γιατί ο κ. Τσίπρας στη Βουλή κονταροχτυπιέται-και όχι άδικα- με τον κ. Σαμαρά για το χρέος. Άλλωστε, ο ίδιος, έχει εκτιμήσει ότι το χρέος της Ελλάδας πρέπει να μειωθεί κατά 60% .

Βέβαια για να είμαστε δίκαιοι, ο κ . Τσίπρας επί μήνες χρησιμοποιεί το παράδειγμα της ελάφρυνσης του χρέους της Γερμανίας μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο για να ενισχύσει τα επιχειρήματά του, για μία διαγραφή των υποχρεώσεων της χώρας του προς τα κράτη μέλη της ευρωζώνης.

Επομένως περισσότερο θέμα αξιολόγησης του ίδιου του κ.Σταθάκη είναι η συγκεκριμένη διατύπωση, που όμως δημιουργεί εντυπώσεις για το ποιες είναι τελικά οι προτεραιότητες της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ξεκαθαρίσει ότι η διαπραγμάτευση των προαπαιτούμενων είναι το κορυφαίο θέμα. Η χώρα βρίσκεται σε ένα πρόγραμμα που ήδη εφαρμόζεται. Σε περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ αναλάβει την εξουσία θα χρειαστεί κάποιος χρόνος για να συνεχιστεί και να ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση αυτή.

Αιχμή του δόρατος αποτελεί το πρόγραμμα που παρουσίασε ο κ. Τσίπρας στη Θεσσαλονίκη και αυτό όπως λένε από την Κουμουνδούρου είναι αδιαπραγμάτευτο.

Ο κ. Σταθάκης, ίσως, θα ήθελε να πει ότι το θέμα του χρέους δεν είναι η προϋπόθεση για την εφαρμογή αυτού του προγράμματος.

Αυτό, όμως , δεν σημαίνει «δεν μπορούμε να θεωρήσουμε το ζήτημα αυτό σημαντικό για τη στρατηγική μας».

Όχι κύριε Σταθάκη, όχι μόνο δεν είναι ασήμαντο, είναι μείζον! Είναι στρατηγικής σημασίας για την εφαρμογή μιας άλλης προοδευτικής πολιτικής διαφορετικά μια χαρά είναι και η πολιτική που ακολουθούν οι αγορές μαζί με το Βερολίνο, «εκδίδοντας συνεχώς νέο χρέος».

Επίσης κ. Σταθάκη για αυτό που λέτε ότι «το ποσοστό του χρέους που μπορεί να κριθεί από τα διεθνή standards επαχθές είναι πολύ μικρό, κάτω του 5%», είναι η μισή αλήθεια.

Ναι είναι αυτό το ποσοστό που μπορεί να προκύψει από λογιστικό έλεγχο. Το 60% που λέει ο κ. Τσίπρας είναι το απαραίτητο για να μπούμε σε πραγματική ανάκαμψη για να αρχίσουν να ευημερούν οι άνθρωποι και να μην κάνουμε αριθμητικές απεικονίσεις λογιστηρίου, για να μην μπαίνουμε σε φαύλους κύκλους δανεικών!

Το χρέος θέλει διαγραφή για λόγους οικονομικούς, πολιτικούς και κοινωνικούς και όχι νομικούς!

Οι αριθμοί του χρέους

Όμως και οι αριθμοί δεν βγαίνουν, είναι αρκετός ένας απλός μαθηματικός υπολογισμός για να δει κανείς ότι η κατάσταση με το χρέος δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς αναδιάρθρωση.

Σύμφωνα με τα στοιχεία από τον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ):

Στο ποσό των 322,1 δισ. ευρώ ανέρχεται το ποσό το οποίο πρέπει να καταβάλει η Ελλάδα έως το 2030 για την αποπληρωμή τόκων και χρεολυσίων. Από αυτά τα 158,3 δισ. θα καλύψουν την πληρωμή των τόκων και τα υπόλοιπα 163,7 δισ. θα αποπληρώσουν ομόλογα και τα δάνεια.

Μάλιστα οι μελλοντικοί τόκοι που θα βαρύνουν το χαρτοφυλάκιο χρέους, το οποίο είναι σε ποσοστό 78% μη σταθερού επιτοκίου, θα διαμορφωθούν είτε από τα σχετικά κυμαινόμενα επιτόκια, είτε από το κόστος δανεισμού των διεθνών οργανισμών που χρηματοδοτούν την Ελληνική Δημοκρατία.

Στην περίοδο 2021-2024. Στην τετραετία αυτή οι συνολικές υποχρεώσεις ανέρχονται στα 104,7 δισ. ευρώ και οι τόκοι αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος (66,6 δισ. ευρώ). Μάλιστα, το 2022 η Ελλάδα θα πρέπει να πληρώσει για τόκους 24,4 δισ. ευρώ. Η εκτίναξη αυτή του κονδυλίου για τόκους αποδίδεται στο γεγονός ότι το 2021 είναι το τελευταίο έτος της περιόδου χάριτος που έχει λάβει η χώρα για την καταβολή τόκων επί των δανείων του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης (EFSF). Ετσι, από το 2022 και μετά η Ελλάδα αρχίζει να πληρώνει τους τόκους αυτούς και οι υποχρεώσεις της αυξάνονται. Μάλιστα, το 2022 είναι το έτος με τις περισσότερες συνολικές υποχρεώσεις έως το 2030 και ανέρχονται στα 33,3 δισ. ευρώ. Σε λίγα χρόνια θα ζήσουμε σίγουρα ακόμα μια χρεοκοπία και νέο μνημόνιο αν δεν αντιμετωπίσουμε τη διαχείριση του χρέους.

Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΔΔΗΧ οι τόκοι και τα χρεολύσια για τα επόμενα χρόνια, χωρίς να υπολογίζονται οι βραχυπρόθεσμοι δανεισμοί ή νέα δάνεια (τα ποσά αφορούν σε δισεκατομμύρια ευρώ):

-Έτος 2014: χρεολύσια 24,900 – τόκοι 6,026

-Έτος 2015: χρεολύσια 16,018 – τόκοι 5,878

-Έτος 2016: χρεολύσια 7,075 – τόκοι 6,028

-Έτος 2017: χρεολύσια 7,480 – τόκοι 6,405

-Έτος 2018: χρεολύσια 4,672 – τόκοι 6,590

-Έτος 2019: χρεολύσια 9,949 – τόκοι 6,622

-Έτος 2020: χρεολύσια 7,052 – τόκοι 6,360

-Έτος 2021: χρεολύσια 7,169 – τόκοι 10,956

-Έτος 2022: χρεολύσια 8,873 – τόκοι 24,489

-Έτος 2023: χρεολύσια 11,186 – τόκοι 17,551

-Έτος 2024: χρεολύσια 10,864 – τόκοι 13,641

-Έτος 2025: χρεολύσια 8,795 – τόκοι 9,030

-Έτος 2026: χρεολύσια 8,569 – τόκοι 8,642

-Έτος 2027: χρεολύσια 8,453 – τόκοι 8,215

-Έτος 2028: χρεολύσια 8,060 – τόκοι 7,779

-Έτος 2029: χρεολύσια 7,308 – τόκοι 7,290

-Έτος 2030: χρεολύσια 7,329 – τόκοι 6,853

Κάντε απλό πολλαπλασιασμός και θα δείτε το ποσοστό του ΑΕΠ που χρειάζεται μόνο για τους τόκους. Και αναρωτηθείτε ποια οικονομία αντέχει να μεγεθύνεται για τόσα χρόνια και με τέτοιο ρυθμό για να πληρώνει τόκους και χρεολύσια.

Είναι όμως μόνο δικό μας το πρόβλημα του χρέους;

Η Αμερική σε σχέση με την Ευρώπη έχει την δυνατότητα να πληθωρίσει όποτε θελήσει το νόμισμά της χωρίς συνέπειες αφού το αμερικάνικο δολάριο αποτελεί το παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα και οι συνέπειες του πληθωρισμού διαχέονται στην υφήλιο. Οι Ευρωπαίοι δεν έχουν τέτοια δυνατότητα.

Σύμφωνα με τις προβλέψεις των οικονομολόγων η δυναμική του χρέους στις αναπτυγμένες χώρες είναι τέτοια που θα τις γονατίσει. Με αυτό τον ρυθμό, το 2040 οι τόκοι που θα πληρώνει η Μ. Βρετανία θα αποτελούν το 27% του ΑΕΠ της, ενώ αυτοί της Γαλλίας το 18%. Εννοείται ότι δεν υπάρχει περίπτωση να φθάσουμε έτσι μέχρι το 2040.

Όσο δεν θα μπορούμε να διαχειριστούμε το χρέος θα έρχονται νέα δανεικά, νέα μέτρα, νέες περικοπές και νέα ξεπουλήματα δημόσιας περιουσίας.

Κύριε Σταθάκη, προσέξτε μην γίνει πραγματικότητα το ανέκδοτο με το λιοντάρι και το λαγό...και όσο το χρέος βρίσκεται σε αυτά τα επίπεδα γνωρίζουμε καλά ποιος είναι το λιοντάρι και ποιος ο λαγός…

Μιλάμε για πολλά λεφτά! Η λύση σίγουρα δεν είναι η έκδοση νέου χρέους, δανεικά πάνω στα δανεικά και εσωτερική υποτίμηση οδηγούν σε κοινωνικό και οικονομικό ερειπιώνα .

• Γιώργος Σταθάκης
• δημόσιο χρέος
• ΣΥΡIZA