Χαλβάς Δραπετσώνας: Ο πειρασμός της Σαρακοστής που έγινε… θεσμός!

Καθώς πλησιάζει η Καθαρά Δευτέρα, όλο και περισσότεροι συρρέουν στη χαλβαδοποιία Κοσμίδη-Γαβρίλη στη Δραπετσώνα, προκειμένου να γευτούν τον πιο φημισμένο χαλβά της περιοχής. Μάλιστα, καλό θα ήταν να σπεύσετε νωρίς να προμηθευτείτε τον περιβόητο χαλβά Δραπετσώνας, αφού ανήμερα την Καθαρά Δευτέρα, οι ουρές που σχηματίζει ο κόσμος είναι χωρίς υπερβολή πολύωρες, με τον χαλβά να έχει εξαντληθεί μέχρι τις 12 το μεσημέρι.    Ο χαλβάς από ταχίνι ή χαλβάς του μπακάλη είναι γλυκό άμεσα συνυφασμένο με τη Σαρακοστή και την Καθαρά Δευτέρα, καθώς δεν περιέχει αρτύσιμα υλικά. Η ιστορία του χαλβά Δραπετσώνας είναι μεγάλη και μας πάει αρκετά πίσω, κάπου στο 1924, όταν ο μικρασιάτης Κώστας Μεζαρντάσογλου, ο οποίος στη Μικρά Ασία εργαζόταν σε χαλβαδοποιείο, αποφάσισε να ανοίξει το δικό του εργαστήριο σε μια παράγκα στην περιοχή της Δραπετσώνας. Έπειτα, το μαγαζί και η τέχνη του χαλβά πέρασε στα χέρια του γιου του Γιώργου Μεζαρντάσογλου, ο οποίος άλλαξε το όνομα σε Μεζαρντάς.   

Το 1984, στη βιοτεχνία εισήλθε ο Εύμορφιος Κοσμίδης, ενώ δύο χρόνια αργότερα αναλαμβάνει καθήκοντα και ο Νικόλαος Γαβρίλης, στη θέση του Γιώργου Μεζαρντάσογλου. Από το 2002, μέχρι και σήμερα, το παραδοσιακό χαλβαδοποιείο το διατηρεί ο Νικόλαος Γαβρίλης, αφού ο κ. Κοσμίδης αποσύρθηκε λόγω σύνταξης. Αυτό που δεν έχει αλλάξει πάντως είναι το μεράκι και οι αγνές πρώτες ύλες, απαραίτητα στοιχεία για την Παρασκευή του χαλβά Δραπετσώνας. Ποια είναι όμως τα «μυστικά» και το κλειδί της επιτυχίας, που έχουν κάνει τον χαλβά Κοσμίδη-Γαβρίλη τόσο ξακουστό;  
   
Η διαδικασία παρασκευής του χαλβά Δραπετσώνας είναι ιδιαίτερα χρονοβόρα και επίπονη. Το ζύμωμα γίνεται με το χέρι, για να μην σπάνε οι ίνες και για να έχουμε το επιθυμητό μαστιχωτό αποτέλεσμα. Ο κ. Γαβρίλης αρνείται να βιομηχανοποιήσει τη διαδικασία, κάτι που θα του έδινε μεν τη δυνατότητα να παράξει μεγαλύτερες ποσότητες χαλβά, αλλά θα αλλοίωνε ίσως τη γεύση και την ποιότητα του προϊόντος.   

Η ουσία όλης της γεύσης, βρίσκεται κυρίως στο σουσάμι, το οποίο ψήνεται και πολτοποιείται, για να πάρουμε τελικά την πρώτη ύλη του χαλβά, το ταχίνι. Στη συνέχεια, σε ένα μεγάλο καζάνι, τοποθετούνται η ζάχαρη και το νερό, τα οποία ψήνονται και ανακατεύονται, έως ότου γίνουν καραμέλα, και προστεθούν στο ταχίνι.   

Ύστερα από αυτό, ακολουθεί, το δύσκολο στάδιο του ζυμώματος. Οι παρασκευαστές φορούν ειδικά γάντια από καραβόπανο, αφού η θερμοκρασία του μείγματος αγγίζει τους 80ο C και πιάνουν δουλειά. Η διαδικασία αυτή κρατάει περίπου μισή ώρα, αφού χρειάζεται μεγάλο μεράκι και υπομονή, για να επιτευχθεί το σωστό αποτέλεσμα και σιγά-σιγά προστίθενται τα υπόλοιπα υλικά, όπως το άρωμα βανίλιας, το κακάο ή οι ξηροί καρποί. Στο τελικό στάδιο, ο χαλβάς κόβεται με το χέρι, όσο είναι ακόμα ζεστός, ζυγίζεται και τοποθετείται στις ειδικές συσκευασίες.   

Μπαίνοντας στο εργαστήριο, είναι σίγουρο πως οι μυρωδιές που αναδύονται, θα σας μαγέψουν. Τα αρώματα του ψημένου σουσαμιού, της βανίλιας, της καραμέλας και της σοκολάτας δεν αφήνουν κανέναν ασυγκίνητο. Όσο για τις γευστικές επιλογές;

Δεν θα πλήξετε. Χαλβάς με βανίλια, με κακάο, με αμύγδαλο, με χαρουπόμελο, με ταχίνι ολικής άλεσης και μαύρη ζάχαρη, είναι μερικές μόνο από τις γεύσεις που διατίθενται. Επιπλέον, στο κατάστημα θα βρείτε πλήθος άλλων προϊόντων, όπως ταχίνι σε διάφορες παραλλαγές, λουκούμια κ.ά.  

Να σημειώσουμε, τέλος, πως το 2008, η βιοτεχνία χαλβά Κοσμίδη-Γαβρίλη τιμήθηκε με βραβείο ποιότητας από το περιοδικό «Γαστρονόμος».     

Εργαστήριο Χαλβαδοποιίας Κοσμίδη – Γαβρίλη, Αγ. Δημητρίου 7-9, Δραπετσώνα Πειραιά, τηλ.: 210-4616448, Υποκατάστημα Πειραιά: Πραξιτέλους 155, τηλ.: 210-4227606, www.halvas-drapetsonas.gr

Ντία Μούλου

• Καθαρά Δευτέρα