current views are: 1

22 Ιανουαρίου 2013
Δημοσίευση05:11

Θεσμικός «πρωτογονισμός» την ώρα που οι τρομοκράτες δρουν ανενόχλητοι

Αν δεν είναι θεσμικός πρωτογονισμός, τι άλλο μπορεί να είναι; Τη στιγμή που τρομοκράτες βάζουν βόμβες, «ανατινάζοντας» την εικόνα της χώρας στον αέρα και απειλώντας την εσωτερική ασφάλεια, έχουμε τη γνωστή διαχρονική κόντρα ανάμεσα σε εκτελεστική και δικαστική εξουσία.

Δημοσίευση 05:11’
αρθρο-newpost

Αν δεν είναι θεσμικός πρωτογονισμός, τι άλλο μπορεί να είναι; Τη στιγμή που τρομοκράτες βάζουν βόμβες, «ανατινάζοντας» την εικόνα της χώρας στον αέρα και απειλώντας την εσωτερική ασφάλεια, έχουμε τη γνωστή διαχρονική κόντρα ανάμεσα σε εκτελεστική και δικαστική εξουσία.

Αν δεν είναι θεσμικός πρωτογονισμός, τι άλλο μπορεί να είναι; Τη στιγμή που τρομοκράτες βάζουν βόμβες, «ανατινάζοντας» την εικόνα της χώρας στον αέρα και απειλώντας την εσωτερική ασφάλεια, έχουμε τη γνωστή διαχρονική κόντρα ανάμεσα σε εκτελεστική και δικαστική εξουσία.
Αντί οι εξουσίες της χώρας να συνεργαστούν για να αντιμετωπίσουν την τρομοκρατία με ανακοινώσεις που θυμίζουν προκηρύξεις, «τρομοκρατούν» τους πολίτες με το μήνυμα ασυνεννοησίας που εκπέμπουν. Δεν ξέρω τι μπορεί να συμβαίνει, τώρα τελευταία πάνω από το κεφάλι της θεάς, με τα μαντιλοδεμένα μάτια, που ισορροπεί έναν ζυγό κι ένα ξίφος στα δυο της χέρια; Αλλά πρέπει να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων.

Οι δικαστές, λέει το Σύνταγμα, «απολαμβάνουν λειτουργικής και προσωπικής ανεξαρτησίας» και δεν υποχρεούνται να υπακούουν σε εντολές κανενός, αφού «κατά την άσκηση των καθηκόντων τους υπόκεινται (μόνον) στο Σύνταγμα και τους νόμους».

Αυτονόητο είναι, αλλά να μας το υπενθυμίζουν και τα τρέχοντα της επικαιρότητας, ότι η προσωπική ανεξαρτησία του δικαστή έναντι όλων και η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης έναντι της εκτελεστικής εξουσίας αποτελούν προϋπόθεση η μία της άλλης. Και όταν αμφισβητούνται υπάρχει θεσμικό πρόβλημα. Και όταν συμβαίνει αυτό υπάρχει κίνδυνος για τη χώρα..

Το νέο «μέτωπο», που δεν είναι τόσο νέο απλώς εμπλουτίζεται με νέα επεισόδια που έχει να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση είναι η κόντρα του υπουργού Δημόσιας Τάξης με τους δικαστές για την τρομοκρατία. Οι αιχμές που άφησε για τη δικαστική απόφαση να αφεθούν ελεύθεροι ένας 29χρονος και μία 25χρονη που κατηγορούνται για συμμετοχή στη «Συνωμοσία Πυρήνων της Φωτιάς» στη συνέντευξή του στην «Καθημερινή της Κυριακής» προκάλεσαν την αντίδραση των δικαστών.

Ιδιαίτερα η φράση «μια μειοψηφία λειτουργών της Θέμιδος επιλέγει να εθελοτυφλεί, απέναντι στην πρόκληση, που συνιστά για το πολίτευμα και τη ζωή των πολιτών η ένοπλη τρομοκρατική δράση». Με δήλωσή της η πρόεδρος της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων (ΕΔΕ), απαντώντας ανέφερε ότι «επιβάλλεται να αποφεύγονται δηλώσεις των πολιτικών και ειδικότερα αυτών που είναι μέλη της κυβέρνησης, με τις οποίες αποδοκιμάζονται δικαστικές αποφάσεις ή επικροτούνται ανάλογα με το εάν αυτές είναι ή όχι κατά περίπτωση αρεστές».

Και πρόσθεσε: «οι πολιτικοί γενικότερα και ειδικότερα εάν αυτοί αποτελούν και μέλη της κυβέρνησης οφείλουν να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και συγκρατημένοι όταν αναφέρονται στους χειρισμούς ή στις αποφάσεις των δικαστικών λειτουργών».

Μάλιστα, πολύ περισσότερο, πρέπει «να αποφεύγονται δηλώσεις με απαξιωτικό για τους δικαστικούς λειτουργούς περιεχόμενο, όπως η πρόσφατη δήλωση του υπουργού Δημόσιας Τάξης, σε βάρος του δικαστού, ο οποίος, ως ειδικός ανακριτής, χειρίζεται τις υποθέσεις της τρομοκρατίας και ο οποίος, σημειωτέον, με τους μέχρι σήμερα χειρισμούς του, έχει αποδείξει, κατά τρόπο αδιαμφισβήτητο, ότι διαθέτει το ηθικό ανάστημα και την τόλμη, που απαιτούνται και ότι ασκεί με ακεραιότητα και αυξημένη ευσυνειδησία τα ιδιαίτερα επαχθή και επικίνδυνα καθήκοντα που έχει αναλάβει».

Και καταλήγει η πρόεδρος της Ένωσης: «Υπενθυμίζουμε, ότι παρόμοιες δηλώσεις και παρεμβάσεις στο έργο της Δικαιοσύνης, προκαλούν κλονισμό της εμπιστοσύνης των πολιτών προς την ανεξαρτησία των δικαστικών λειτουργών και αποτελούν πλήγματα στο κράτος δικαίου και στην ομαλή λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος» Το υπουργείο Δημόσιας Τάξης δεν άφησε ασχολίαστη την ανακοίνωση και προχώρησε ένα βήμα παρακάτω.. «Και οι κρίνοντες κρίνονται.

Το σίγουρο είναι ότι εξαιτίας παραλείψεων μια μειοψηφίας δικαστικών λειτουργών, σήμερα διαφεύγουν των συνεπειών του νόμου όχι μόνο τρομοκράτες, αλλά και κατηγορούμενοι για πάσης φύσεως εγκληματικές πράξεις» τονίζουν κύκλοι του υπουργείου.

Και προσθέτουν «Τα φαινόμενα αυτά δυστυχώς δεν έχουν προκαλέσει την ανησυχία της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων, εξ όσων γνωρίσουμε. Ο υπουργός Δημόσιας Τάξης διευκρίνισε άλλωστε σε συνέντευξη του ότι δεν στρέφεται κατά της συντριπτικής πλειοψηφίας του δικαστικών λειτουργών, αλλά αναφέρεται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, οι οποίες έχουν προκαλέσει τα εύλογα ερωτηματικά των Μέσων Ενημέρωσης, της κοινής γνώμης και κάθε σκεπτόμενου ανθρώπου στη χώρα, μεταξύ των οποίων και πολλών δικαστών.

Η απονομή της Δικαιοσύνης απαιτεί όντως αίσθηση καθήκοντος. Αλλά αυτό αποδεικνύεται στην πράξη και όχι δια των ανακοινώσεων των δικαστικών ενώσεων».

Θεσμικός πρωτογονισμός

Έχει πάψει να εκπλήσσει, αλλά η διαπίστωση εξακολουθεί να είναι οδυνηρή κάθε φορά: η Ελλάδα πάσχει από θεσμική πενία, η οποία ευθύνεται για πολλά από τα δεινά της.

Οι θεσμοί της χώρας δεν διαθέτουν την απαραίτητη ευρωστία για να αντεπεξέλθουν στην κρίση. Η Δικαιοσύνη ανήκει στους δικαστές της και αυτό δεν μπορούμε να το αλλάξουμε όπως και η κυβέρνηση στους πολιτικούς που εκλέγει ο λαός. Στις σύγχρονες κοινοβουλευτικές δημοκρατίες βασικό στοιχείο λειτουργίας του πολιτεύματος παραμένει η κληροδοτημένη από την εποχή του Διαφωτισμού διάκριση των εξουσιών.

Νομοθετική, εκτελεστική και δικαστική εξουσία συνθέτουν τις διαφορετικές μορφές κρατικής εξουσίας με διακριτούς ρόλους αλλά και αντισταθμιστικές και εξισορροπητικές λειτουργίες και θεσμικούς διαύλους επικοινωνίας για την αποφυγή καταχρήσεων στην άσκηση της εξουσίας και για τη διασφάλιση της προστασίας των πολιτών.

Τι από όλα αυτά ισχύει; Τις περισσότερες φορές οι δύο εξουσίες τα έκαναν «πλακάκια» και η ζωή συνεχιζόταν, άλλες φορές υπήρχαν συγκρούσεις με θύματα εκατέρωθεν.

Η δικαστική εξουσία έδειξε στην κοινωνία να ενδιαφέρεται για τα δικά της κεκτημένα την ίδια ώρα που στην «πυρά» του μνημονίου καίγονται μισθοί, συντάξεις και εργασιακά δικαιώματα των απλών πολιτών. Ωστόσο οι δικαστές δεν είναι απλά εκτελεστικά όργανα υλοποίησης της εκτελεστικής εξουσίας, αλλά διαμορφωτές της εξουσίας. Άρνηση άσκησης αυτής της εξουσίας αποτελεί αδυναμία λειτουργίας του πολιτεύματος, κατάλυση του ίδιου του κράτους. Και όμως το τελευταίο διάστημα με αφορμή τα μισθολογικά τους παραβίασαν το Σύνταγμα με τις αποχές τους από το δικαιοδοτικό τους έργο ως μορφή διαμαρτυρίας για τη μείωση των αποδοχών τους.

Στο Σύνταγμα της Eλλάδας άρθρο 23, παρ.2, αναφέρεται αυτολεξεί ότι: «Aπαγορεύεται η απεργία με οποιαδήποτε μορφή στους δικαστικούς λειτουργούς και σ’ αυτούς που υπηρετούν στα σώματα ασφαλείας». Βέβαια οι δικαστές θα απαντήσουν ότι δεν κήρυξαν απεργία αλλά ήταν άλλης μορφής οι κινητοποιήσεις. Υπάρχει άραγε σαφέστερη διατύπωση των επιταγών του Συντάγματος από αυτή την επιταγή;

Ο φορολογούμενος πολίτης περιμένει από το κράτος να επέμβει, και τις περισσότερες φορές εννοεί τη δικαιοσύνη. Ζητάει δικαιοσύνη όπως το οξυγόνο για να παραμείνει ζωντανός. Ο Μέγας Αλέξανδρος όταν επέστρεφε από τη Ινδία, έφτασε στην αρχή μιας μεγάλης ερήμου, που έπρεπε να διασχίσει από την οποία δεν θα έβγαιναν όλοι ζωντανοί. Τότε κάποιος στρατιώτης του έφερε ένα φλασκί νερό για να πιει.

Ο Μέγας Αλέξανδρος πήρε το φλασκί και έχυσε το νερό στο έδαφος της ερήμου. Όπως είπε δεν ήθελε καμιά ειδική μεταχείριση. Θα περνούσε και ο ίδιος την ίδια δοκιμασία που θα περνούσαν και όλοι οι στρατιώτες του.

Έτσι κάνουν οι ηγέτες. Αυτό περιμένουν και οι Έλληνες στη δίψα και την πείνα του μνημονίου από τους ηγέτες τους. Και από τη δικαστική και από την εκτελεστική εξουσία να δείξουν το παράδειγμα και να μην τσακώνονται σαν κακομαθημένα σχολιαρόπαιδα.

Νίκος Παναγιωτόπουλος


σχετικα αρθρα