Δανειστές, αγορές και οικονομολόγοι… αποκαλύπτονται

Ως ειρωνεία αντηχεί στα αυτιά εκατομμυρίων ελλήνων πολιτών η παραδοχή των δανειστών της χώρας και των απανταχού φωνών-εκπροσώπων των αγορών, ότι η περίφημη συνταγή για την «εξυγίανση» της ελληνικής οικονομίας έχει λάθη σε αρκετά σημεία, όπως φυσικά και ότι η συνεχιζόμενη σεναριολογία περί της πολυθρύλητης εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη, ενδεχομένως να ήταν λίγο… υπερβολική. Φυσικά, οι παραδοχές των φωστήρων του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος έρχονται την ώρα που βαδίζουμε ολοταχώς προς τη συμπλήρωση τριών ετών μνημονίων και ιδιαίτερα της εφαρμογής των υφεσιακών και καταστροφικών δεσμεύσεων που επιφέρουν.

Τελευταία «κωλοτούμπα» αυτή του «Dr. Doom» («Δρ. Συμφορά») Νουριέλ Ρουμπινί, ο οποίος διερρήγνυε τα προηγούμενα χρόνια τα ιμάτιά του ότι η Ελλάδα θα χρεοκοπήσει, θα βγει από την ευρωπαϊκή νομισματική ένωση, θα βάλει βόμβα στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα. Στις δηλώσεις του στο περιοδικό Spiegel o «προφήτης» της αμερικανικής κρίσης είπε ουσιαστικά «γράψε λάθος».

Τις προηγούμενες ημέρες, το συνώνυμο της λιτότητας, του ξεπουλήματος δημόσιου πλούτου και της φτωχοποίησης των χωρών που κάνουν το λάθος να εφαρμόσουν τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές του, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ομολόγησε επί της ουσίας ότι εφάρμοσε μεγαλύτερη λιτότητα. Μετά την έκθεση του επικεφαλής ερευνητή του ΔΝΤ, Ολιβιέ Μπλανσάρ, ο οποίος έκανε λόγο για λάθος «πολλαπλασιαστή» που επέβαλε σκληρότερα μέτρα στις υπερχρεωμένες χώρες, η Κριστίν Λαγκάρντ παραδέχτηκε στο Νταβός, πως το Ταμείο έκανε λάθος υπολογισμούς σχετικά με τις επιπτώσεις των περικοπών σε χώρες, όπως η Ελλάδα και η Ισπανία, λέγοντας κυνικά ότι «οι επιπτώσεις των σχεδίων λιτότητας επί της ανάπτυξης είναι πιο ισχυρές απ’ ό,τι είχαμε προβλέψει πριν από 3-4 χρόνια».

Λίγες μέρες νωρίτερα, ο «σκληρός» εκπρόσωπος του ΔΝΤ στην Ελλάδα, Πολ Τόμσεν είχε κάνει λόγο για λάθη, ρίχνοντας το «μπαλάκι» στην Ε.Ε., επισημαίνοντας ότι η Ελλάδα χρειαζόταν περισσότερο χρόνο προσαρμογής. Παράλληλα, απέδωσε τις αστοχίες των προβλέψεων και στην ελληνική πολιτική κρίση, με τη μακρά προεκλογική περίοδο, αφού κλόνισε, κατά τον ίδιο, την εμπιστοσύνη στην οικονομία της χώρας και διότι «πάγωσαν» οι διαρθρωτικές αλλαγές.

Παράλληλα, οι αναλυτές τραπεζών και hedge funds συνεχίζουν τα τρομολαγνικά σενάρια για την ελληνική έξοδο από την ευρωζώνη, φυσικά, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για προώθηση των μεταρρυθμίσεων. Ο Μπιλ Γκρος, συνιδρυτής της Pimco, της μεγαλύτερης εταιρείας αμοιβαίων κεφαλαίων στον κόσμο δήλωσε σήμερα στη γερμανική εφημερίδα Welt am Sonntag ότι δεν είναι διασφαλισμένη η παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ, αφού δεν έχουν γίνει αρκετές μεταρρυθμίσεις τους τελευταίους 12 μήνες. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ίδιος χαρακτήρισε θαρραλέα τη γερμανίδα καγκελάριο, Άνγκελα Μέρκελ, κατά τη διάρκεια της κρίσης, χαρακτηρίζοντάς την ως «σύγχρονη Μάργκαρετ Θάτσερ».

Την Παρασκευή, οι αναλυτές της αμερικανικής τράπεζας Citigroup έκαναν λόγο για έξοδο της χώρας μας από την ευρωζώνη τους επόμενους 12-18 μήνες. Φυσικά, παρόμοιες εκθέσεις του τραπεζικού κολοσσού τα προηγούμενα δύο χρόνια έχουν αποδειχθεί επιεικώς υπερβολικές.

Και τώρα;

Το φλέγον ζήτημα είναι τώρα το τι μέλλει γενέσθαι με το μέλλον της ελληνικής οικονομίας, σε μια χώρα με διαλυμένο κοινωνικό ιστό, με το καζάνι της λαϊκής οργής να βράζει και την εμπιστοσύνη προς το πολιτικό σκηνικό να έχει χαθεί προ πολλού. Η χώρα μας υπακούει τυφλά, δίχως καμία άρνηση ή διαπραγμάτευση στις εντολές των δανειστών και των συμφερόντων που εξυπηρετούν. Το ζήτημα είναι ότι εξαρτώμενοι από τα δανεικά των «εταίρων» μας στην Ε.Ε. εκατομμύρια Έλληνες βλέπουν το μέλλον τους σκοτεινό, αφού είναι πλέον ξεκάθαρο ότι η συνταγή δεν έχει στόχο να εξυγιάνει την ελληνική οικονομία αλλά να συμπιέσει προς τα κάτω τα εισοδήματα των μισθωτών και των συνταξιούχων, δημιουργώντας φθηνά εργατικά χέρια.

Απόδειξη η λήψη υφεσιακών μέτρων που επί της ουσίας δεν ελαφρύνουν το δημοσιονομικό χρέος της χώρας (προσπάθεια μείωσης του κατώτατου μισθού στον ιδιωτικό τομέα). Επικερδείς δημόσιες επιχειρήσεις είναι στο «σφυρί» για ένα κομμάτι ψωμί, τα εργασιακά δικαιώματα συρρικνώνονται όσο και ο αριθμός των θέσεων εργασίας, την ίδια ώρα που οι περικοπές δημοσίων δαπανών οδηγούν σε τριτοκοσμικές εικόνες σε δημόσιες υπηρεσίες και κυρίως σε Υγεία και Παιδεία.

Αν δεχθούμε ως ειλικρινή την ομολογία του ΔΝΤ, θεωρητικά θα πρέπει να περιμένουμε και την αντίστοιχη μετάφρασή του σε «ελάφρυνση μέτρων». Φυσικά αυτό δεν πρόκειται να συμβεί.

Υπακούμε τυφλά σε τεχνοκράτες, γνήσιους εκφραστές του νεοφιλελευθερισμού που θέτουν τους δημοσιονομικούς δείκτες πάνω από την κοινωνία, δίχως να ενδιαφέρονται για τις συνέπειες που θα έχουν για τον κοινωνικό ιστό τα μέτρα που λαμβάνονται. Με το «γράψε λάθος» δεν επιστρέφουν πίσω οι χιλιάδες άνθρωποι που αυτοκτόνησαν, ούτε ξεκλειδώνουν τα λουκέτα στις επιχειρήσεις.

Οι προβλέψεις των ψυχρών εκτελεστών του προγράμματος αποδεικνύονται άστοχες και ύποπτες, όπως και τα μέτρα που διατάσσουν. Μέχρι πότε θα υπακούει, τελικά, μία ολόκληρη χώρα και η κυβέρνησή της αμφιλεγόμενους αναλυτές και δανειστές που έχουν βγει κερδισμένοι από την ελληνική κρίση; Το ερώτημα δυστυχώς δεν έχει ακόμα απάντηση και μάλλον όταν θα υπάρξει, θα είναι δραματική.

Βαγγέλης Βιτζηλαίος

• Citigroup
• hedge funds
• ΔΝΤ
• Νουριέλ Ρουμπίνι