current views are: 1

2 Ιουλίου 2013
Δημοσίευση04:17

Ο «στριμωγμένος» Μοχάμεντ Μόρσι βρίσκεται αντιμέτωπος με την πλατεία Ταχρίρ

Όταν πριν έναν χρόνο ο ισλαμιστής Μοχάμεντ Μόρσι αναλάμβανε την προεδρία της Αιγύπτου, σίγουρα είχε επίγνωση τι τον περιμένει.

Δημοσίευση 04:17’
αρθρο-newpost

Όταν πριν έναν χρόνο ο ισλαμιστής Μοχάμεντ Μόρσι αναλάμβανε την προεδρία της Αιγύπτου, σίγουρα είχε επίγνωση τι τον περιμένει.

Γράφει ο Παναγιώτης Βελισσάρης – Λυμπερίδης

Όταν πριν έναν χρόνο ο ισλαμιστής Μοχάμεντ Μόρσι αναλάμβανε την προεδρία της Αιγύπτου, σίγουρα είχε επίγνωση τι τον περιμένει.

Μία οικονομία που κατέρρεε έπειτα από μακροχρόνια περίοδο διαδηλώσεων και αιματηρών συγκρούσεων που οδήγησαν στην πτώση του «Φαραώ» Χόσνι Μουμπάρακ, την κοινωνία να είναι «διχασμένη» ανάμεσα στους ισλαμιστές οπαδούς της Μουσουλμανικής Αδελφότητας και τους «κοσμικούς» και πάνω απ’ όλα την καχυποψία που έδειχναν απέναντι στο πρόσωπό του οι πανίσχυρες ένοπλες δυνάμεις.

Και στην πρώτη επέτειο από την ανάληψη των καθηκόντων του, το Κάιρο, η Αλεξάνδρια και άλλες μεγάλες πόλεις της Αιγύπτου έστειλαν ξεκάθαρο μήνυμα δυσαρέσκειας, για τα όσα έχει πράξει ο Μοχάμεντ Μόρσι στο πρώτο έτος της θητείας του:

Εκατομμύρια διαδηλωτές βγήκαν στο δρόμο, το λίκνο της εξέγερσης, η πλατεία Ταχρίρ γέμισε για ακόμη μία φορά ασφυκτικά και ο πρόεδρος της Αιγύπτου βρίσκεται πλέον αντιμέτωπος με μία σοβαρή κρίση, αποτέλεσμα μία σειράς αμφιλεγόμενων πολιτικών κινήσεων με ροπή προς τον αυταρχισμό, αλλά ατολμίας σε θέματα της οικονομικής διαχείρισης.

Η «σμπαραλιασμένη» οικονομία

Ο Μόρσι παρέλαβε την οικονομία της Αιγύπτου, κυριολεκτικά σε μαύρα χάλια, με τους δείκτες σε διαρκή πτώση, την τιμή του νομίσματος να κατρακυλά, και τον πληθωρισμό να βρίσκεται στα ύψη.

Ο Αιγύπτιος πρόεδρος, στράφηκε προς το ΔΝΤ – παρότι αρχικά απέρριπτε την ιδέα- για εξασφάλιση δανείου 4,8 δισ. δολαρίων, με αντάλλαγμα την εφαρμογή ενός προγράμματος λιτότητας που περιλαμβάνει και μία από περικοπές στον δημόσιο τομέα. Μόλις ολοκληρώθηκαν οι πολύμηνες και επίπονες διαπραγματεύσεις με το Ταμείο, ο Μόρσι έδειξε τις προθέσεις του, προχωρώντας σε ανασχηματισμό της κυβέρνησής του.

Tα υπουργία «κλειδιά», όπως το Οικονομίας και το Προγραμματισμού, όπου και θα έπεφτε το μεγαλύτερο «βάρος» της εφαρμογής του προγράμματος, άλλαξαν πρόσωπα και στη θέση τους μπήκαν ειδικοί στα ισλαμιστικά οικονομικά.

Αιτία πολέμου η προωθούμενη «ισλαμοποίηση»

Οι προωθούμενες πολιτικές λιτότητας σίγουρα δυσαρέστησαν ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας. Ωστόσο αυτό που πραγματικά έφερε την κοσμική αντιπολίτευση στα «κάγκελα», είναι η επιχείρηση «ισλαμοποίησης» της Αιγύπτου, που έβαλε σε λειτουργία ο αιγύπτιος πρόεδρος από τη στιγμή που ξεκίνησε η κρίσιμη διαδικασία συγγραφής του νέου Συντάγματος της χώρας.

Στη συντακτική 100μελή εθνοσυνέλευση που συστήθηκε λίγο μετά την εκλογή του Μόρσι, τα μέλη της Μουσουλμανικής Αδελφότητας ήταν τρομακτικά περισσότερα από τους κοσμικούς, οι μήνες που ακολούθησαν κατά τη συγγραφή του Συντάγματος ταραχώδεις και το αποτέλεσμα αβέβαιο:

Το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε την πρόταση της εθνοσυνέλευσης και ο Αιγύπτιος πρόεδρος τον περασμένο Δεκέμβριο προώθησε ένα αμφιλεγόμενο δημοψήφισμα, το οποίο τελικά έδωσε το ενέκρινε το νέο συνταγματικό χάρτη. Αυτό που εξόργισε τα κοσμικά στοιχεία της κοινωνίας ήταν το γεγονός ότι παρέκαμψε τη δικαστική εξουσία με αυταρχικό διάταγμα το οποίο θύμιζε τις όχι και τόσο μακρινές εποχές του Χόσνι Μουμπάρακ.

Ημερομηνία ορόσημο, η Ταχρίρ «ζωντανεύει» και πάλι

Τα γεγονότα αυτά στάθηκαν και το σημείο καμπής, η απαρχή του προχθεσινού ξεσπάσματος οργής, ημέρα της επετείου ανάληψης της προεδρίας από τον Μόρσι. Μπορεί οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι να έχουν την εκλογικής πλειοψηφία, ωστόσο η μέχρι τώρα στάση τους, σε συνδυασμό με τις κινήσεις του προέδρου, φαίνεται πως αποθάρρυναν τους μετριοπαθείς υποστηρικτές τους και τους έσπρωξαν στην αγκαλιά της αντιπολίτευσης, η οποία βρήκε και μία χρυσή ευκαιρία για να συσπειρωθεί γύρω από το αίτημα της απομάκρυνσης του προέδρου.

Από μαρξιστές και φιλελεύθερους, υπέρμαχους του ανοίγματος προς τη δύση ετερόκλητα πλήθη βρέθηκαν ξανά στο δρόμο, συνεπικουρούμενα πλέον και από προσωπικότητες που στην αρχή στήριξαν την υποψηφιότητα του ισλαμιστή πολιτικού. Μάλιστα μία από τις κυριότερες οργανώσεις της αντιπολίτευσης, η Tamarod ισχυρίζεται ότι σε καμπάνια που πραγματοποίησε συγκέντρωσε περισσότερες από 22 εκατομμύρια υπογραφές για να αποχωρήσει ο Μοχάμεντ Μόρσι από την εξουσία.

Την Κυριακή που μας πέρασε το πνεύμα της πλατείας Ταχρίρ έδειξε και πάλι σημάδια ζωής. Μόνο που αυτή τη φορά οι διαδηλωτές βρέθηκαν αντιμέτωποι με αυτούς που συνεργάστηκε για να ανατραπεί ο Χόσνι Μουμπάρακ. Τους Αδελφούς Μουσουλμάνους.

Κατηγορώντας τον Μόρσι ότι αθέτησε τις δεσμεύσεις του απέναντι στα αιτήματα της επανάστασης (ψωμί, ελευθερία, κοινωνική δικαιοσύνη), εκατομμύρια βρέθηκαν και πάλι στους δρόμους της Αιγύπτου· άνθρωποι που δεν είδαν την καθημερινότητά τους να βελτιώνεται, αντιθέτως είδαν αυταρχισμό να διαιωνίζεται αλλάζοντας απλώς πρόσωπο και τις κρατικές θέσεις να από εκεί που στελεχωνόταν από πιστούς στο καθεστώς Μουμπάρακ δημοσίους υπαλλήλους, τώρα να καταλαμβάνονται από οπαδούς της Αδελφότητας.

Οι εύθραυστες ισορροπίες ανατράπηκαν μόλις μετά από ένα χρόνο και η έκρηξη ήταν εκκωφαντική. Τουλάχιστον 16 νεκροί είναι ο απολογισμός του νέου ξεσπάσματος διαδηλώσεων, ο διχασμός βάθυνε ακόμα περισσότερο, αφού οι συγκρούσεις αντιπολιτευομένων με οπαδούς του Μόρσι γίνονται όλο και πιο βίαιες και η πολιτική κρίση πήρε μεγάλες διαστάσεις με την παραίτηση τεσσάρων υπουργών της κυβέρνησης.

Ξεκαθάρισμα λογαριασμών 

Ο Μοχάμεντ Μόρσι βρέθηκε περικυκλωμένος, και μέσα σε όλα αυτά οι ένοπλες δυνάμεις – τοποτηρητής του καθεστώτος- βρήκαν την ευκαιρία να κλείσουν παλιούς ανοιχτούς λογαριασμούς με τον ισλαμιστή πολιτικό. Από πολλούς, το χθεσινό τελεσίγραφο 48 ωρών που απηύθυνε ο επιτελάρχης στρατηγός Άμπντελ Φάταχ αλ Σίσι προς τον Μόρσι, ώστε να βρει λύση στην πολιτική κρίση που ξέσπασε, θεωρήθηκε ως μία απόπειρα πραξικοπήματος, κάτι που διαψεύστηκε αργότερα τη Δευτέρα.

Στην πραγματικότητα ήταν περισσότερο ένα μήνυμα· μπορεί ο στρατός να μην επιθυμεί να προχωρήσει σε πραξικόπημα, πήρε ωστόσο θέση, αφού στο διάγγελμα οι διαδηλώσεις χαρακτηρίζονται ως έκφραση της λαϊκής βούλησης «χωρίς προηγούμενο».

Οι ένοπλες δυνάμεις – οι οποίες είχαν την εξουσία στα χέρια τους για περισσότερο από ένα χρόνο, από την πτώση του καθεστώτος Καντάφι μέχρι τη διεξαγωγή εκλογών, ενώ και έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στη διακυβέρνηση της χώρας για πάνω από 60- είδαν και αυτές με τη σειρά τους με καχυποψία τις κινήσεις του Μόρσι στην πολιτική σκακιέρα.

Παρά το γεγονός ότι στις διαπραγματεύσεις που προηγήθηκαν της μετάβασης της εξουσίας, έλαβαν αρκετά ανταλλάγματα ώστε να παραμείνουν ουδέτερες,, με κυριότερο τον μηδαμινό κοινοβουλευτικό έλεγχο στη διαχείριση των κονδυλίων για την Άμυνα, οι στρατηγοί τελικά αντέδρασαν όταν ο Μοχάμεντ Μόρσι έφερε τα πάνω κάτω στην ηγεσία του στρατεύματος, καρατομώντας τον Αύγουστο του 2012 τον αρχηγό του μεικτού επιτελείου του στρατάρχη Ταντάουι και ακόμη 10 ανώτατους αξιωματικούς, σε μία προσπάθεια να περιορίσει το ρόλο των Ενόπλων Δυνάμεων.

Μέχρι πρότινος η δυσφορία στο πρόσωπο του Αιγυπτίου προέδρου εκδηλωνόταν παρασκηνιακά, είτε μέσω φημών, ωστόσο όπως φαίνεται οι μαζικές διαδηλώσεις της Κυριακής και της Δευτέρας στάθηκαν η αφορμή για μία νέα ενεργή παρέμβαση στη δημόσια έπειτα από έναν χρόνο διαλείμματος. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η καρέκλα του Μοχάμεντ Μόρσι άρχισε να τρίζει επικίνδυνα.

Τα όσα συμβαίνουν τις τελευταίες ημέρες, θυμίζουν έντονα το αποκορύφωμα της εξέγερσης εναντίον του καθεστώτος Μουμπάρακ, με την αντιπολίτευση να πιέζει για παραίτηση τον στρατό να στέλνει σαφές μήνυμα και με μόνο σύμμαχο του στο εσωτερικό τη Μουσουλμανική Αδελφότητα (οι ΗΠΑ τουλάχιστον επίσημα τον στηρίζουν ακόμα), και τον Αιγύπτιο πρόεδρο να βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο…


σχετικα αρθρα