Οι πόλεις – φαντάσματα της Κίνας είναι το «κλειδί» για το μέλλον

Γράφει ο Παναγιώτης Βελισσάρης – Λυμπερίδης

Πόλεις με αστραφτερά κτίρια, μεγάλους χώρους και ευρύχωρα πάρκα ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια στην Κίνα. Νέα αστικά κέντρα κατασκευάζονται με κόστος πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων κυριολεκτικά από το μηδέν, με σύγχρονες υποδομές και όλες τις ανέσεις, δίχως ωστόσο ακόμη να έχουν συγκεντρώσει κατοίκους στις νεόδμητες πολυκατοικίες τους. Ωστόσο οι κρατικοί αξιωματούχοι δεν φαίνεται να ανησυχούν, το αντίθετο μάλιστα… Κοιτούν προς το μέλλον και έχουν βάλει τα θεμέλια για ένα γιγαντιαίο σχέδιο αστικοποίησης της χώρας, το οποίο όταν ολοκληρωθεί θα αλλάξει τη φυσιογνωμία της.

Ήδη την τελευταία δεκαετία, αρκετά κατασκευαστικά σχέδια έχουν ολοκληρωθεί, με σημαντικότερο εξ’ αυτών το Kangbashi, που βρίσκεται δίπλα στην πόλη Ordos, κοντά στα σύνορα της Κίνας με τη Μογγολία.

Χτισμένο σε μία από τις πλουσιότερες περιοχές της χώρας, το προάστιο της  Ordos έχει έκταση 355 τετραγωνικών χιλιομέτρων, και στα συγκροτήματα κατοικιών του μπορεί να φιλοξενήσει 1 εκατ. κατοίκους. Με το κόστος του να αγγίζει τα 162 δισ. δολάρια, το σχέδιο ολοκληρώθηκε πρόπερσι με την προοπτική να απορροφήσει κομμάτι του ολοένα και αυξανόμενου πληθυσμού της μητρόπολης.

Ωστόσο μέχρι στιγμής οι προσδοκίες δεν έχουν επαληθευτεί, αφού μόλις 70.000 άνθρωποι έχουν συγκεντρωθεί στο νεόδμητο προάστιο.

Και αυτή ακριβώς η ερημιά είναι που τείνει να μετατρέψει το  Kangbashi σε… αξιοθέατο, αφού όλο και περισσότεροι τουρίστες συρρέουν για να θαυμάσουν την πόλη «φάντασμα», της οποίας οι αχανείς πλατείες προκαλούν δέος.

Το… έρημο μικρό Παρίσι

Η πόλη  Tianducheng, που απέχει μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα από τη Σανγκάη, χτίζεται από το 2007 με τη φιλοδοξία να γίνει ένα Παρίσι σε… μικρογραφία. Πιστά αντίγραφα των κτίρια, των αξιοθέατων, αλλά και του Πύργου του Άιφελ έχουν χτιστεί σε αυτή την περιοχή που έχει έκταση 19 τετραγωνικών χιλιομέτρων, ενώ υπάρχουν όλες οι ανέσεις που μπορεί να βρει κάποιος σε ένα αστικό κέντρο.

Το γαλλικό της στιλ, και η φινέτσα των κατοικιών δεν φαίνεται ότι κατάφεραν μέχρι στιγμής να… συγκινήσουν τους εύπορους Κινέζους – αφού γι΄αυτούς προορίζεται η εν λόγω πόλη- , με  τον πληθυσμό της να μην ξεπερνά τους 2.000 κατοίκους, ένας αριθμός πολύ μικρός σε σχέση με τους 10.000 που μπορεί να φιλοξενήσει.

Ένα ακόμη γιγαντιαίο σχέδιο που βρίσκεται σε εξέλιξη – για την ακρίβεια τα θεμέλια του μπήκαν πριν από μερικούς μήνες-  είναι η πόλη Lanzhou Xinqu, στα κεντρικά της Κίνας. Μία νέα πόλη κατασκευάζεται στην κυριολεξία από το πουθενά με την προοπτική να είναι μέχρι το 2020 το σπίτι 500.000 ανθρώπων, ενώ για να αρχίσουν μπουν τα θεμέλια της, ειδικά συνεργία προχώρησαν στην κατεδάφιση 700 βουνών στη γύρω περιοχή.

Προς το παρόν η Lanzhou Xinqu είναι ένα τεράστιο εργοτάξιο, αλλά όταν ολοκληρωθεί προορίζεται να γίνει ένας εμπορικός και βιομηχανικός κόμβος στην καρδιά της χώρας, ενώ προβλέπεται να κατασκευαστεί και ένα κέντρο καινοτομίας.

Το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον

Παρά το γεγονός ότι οι κάτοικοι δεν εμφανίζονται στις νεόδμητες πόλεις , οι Κινέζοι αξιωματούχοι δεν φαίνεται να ανησυχούν. Οι πόλεις – φαντάσματα δεν θα παραμείνουν για πολύ έρημες, αφού αυτά τα τρία κατασκευαστικά πρότζεκτ δεν είναι παρά μόνο ένα μικρό κομμάτι του γιγαντιαίου σχεδίου αστικοποίησης που υλοποιεί η κυβέρνηση της Κίνας, το οποίο αποτελεί και τον βασικό πυλώνα του εκσυγχρονισμού της χώρας.

Σκοπός του είναι μέχρι το 2030 να έχουν μετακινηθεί από την ύπαιθρο στην πόλη περισσότεροι από 400 εκατομμύρια πολίτες, ωστόσο αυτό που πραγματικά προκαλεί ίλιγγο είναι το κόστος της επένδυσης: Περισσότερα από 6,5 τρισ. δολάρια πρόκειται να δαπανηθούν μέσα στην επόμενη δεκαετία, ούτως ώστε να ολοκληρωθούν οι 20 πόλεις που κατασκευάζονται ή πρόκειται να κατασκευαστούν σε όλη την Κίνα, όπως εξήγγειλε τον περασμένο Μάρτιο ο πρωθυπουργός Λι Κεκιανγκ.

Παράλληλα, σε εξέλιξη βρίσκονται μεγάλα έργα υποδομών σε όλη την επικράτεια, αφού τα επόμενα χρόνια πρόκειται να προσθέσει ακόμη 1.000 χιλιόμετρα αστικών σιδηροδρομικών γραμμών, ενώ θα κατασκευαστούν περισσότερα από 78.000 χιλιόμετρα αγωγών φυσικού αερίου ώστε να στηριχθεί να επιταχυνθεί το σχέδιο αστικοποίησης.

Πρόκειται πραγματικά για ένα πρωτοφανές στα ιστορικά χρονικά κοινωνικό πείραμα, το οποίο -σε συνδυασμό με τον όλο και μεγαλύτερη εκβιομηχάνιση της χώρας – όταν ολοκληρωθεί θα έχει μετατρέψει την Κίνα σε μία χώρα που ο πληθυσμός των πόλεων θα αποτελεί το 75% των συνολικών κατοίκων της χώρας.

Μία διαδικασία η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη εδώ και 35 ολόκληρα χρόνια, και τα αποτελέσματά του είναι ήδη εμφανή στη χώρα του 1,3 δισ. κατοίκων: Το 1978 ο πληθυσμός των πόλεων άγγιζε τα 170 εκατομμύρια, τη στιγμή που το 2011 ξεπέρασε τα 690 εκατομμύρια, όταν και για πρώτη φορά στην ιστορία οι κάτοικοι των αστικών κέντρων ήταν περισσότεροι από αυτούς της υπαίθρου.

«Οι αριθμοί είναι απίστευτοι» εξηγεί ο συγγραφέας Τομ Μίλερ στην εφημερίδα Telegraph. «Εάν ανατρέξουμε στην πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα, ο πληθυσμός που μετακομίζει στις κινεζικές πόλεις κάθε χρόνο είναι αντίστοιχος με τον πληθυσμό της Αυστραλίας. Και αυτή η τάση θα συνεχιστεί, εκτός και εάν προκύψει μία απρόβλεπτη κρίση τεραστίων διαστάσεων».

• Κίνα
• Κτίριο