Όταν οι ΗΠΑ εκπαίδευαν «πυρηνικούς» βομβιστές αυτοκτονίας

Μπορεί να έχουν περάσει 24 χρόνια από την πτώση του τείχους που χώριζε στα δύο την πόλη του Βερολίνου και συμβολικά τους δυτικούς με το ανατολικό μπλοκ – ή αλλιώς τις χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού- ωστόσο ακόμη και στις ημέρες μας το φως της δημοσιότητας βλέπουν συγκλονιστικές λεπτομέρειες από τα σχέδια και τις επιδιώξεις των δύο υπερδυνάμεων, οι οποίες καθόρισαν σε πολύ σημαντικό βαθμό τις τύχες του πλανήτη για περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες.

Την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, μία αδυσώπητη «υπόγεια» διαμάχη μεταξύ ΗΠΑ και ΕΣΣΔ με θερμές ωστόσο εξάρσεις σε διάφορες περιοχές όπως η Κορεατική Χερσόνησος, το Βιετνάμ, αλλά και η Μέση Ανατολή λάμβανε χώρα στον πλανήτη. Οι δύο πλευρές γνώριζαν ότι κάποια στιγμή θα έφτανε η ώρα της άμεσης σύγκρουσης. Και κυρίως προετοιμαζόταν πυρετωδώς για αυτό το ενδεχόμενο.

Τεράστια χρηματικά ποσά, εκατομμύρια εργατοώρες και πολλές πρώτες ύλες διοχετεύτηκαν στην έρευνα και την κατασκευή οπλικών συστημάτων – συμβατικών και πυρηνικών – ώστε οι στρατοί των δύο αντίπαλων μπλοκ να είναι έτοιμοι όταν τα διπλωματικά μέσα εξαντλούνταν και δεν υπήρχαν πλέον άλλες επιλογές στο τραπέζι.

Στα πλαίσια αυτού του ακήρυχτου πολέμου σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν ορισμένες από τις ποιο τρελές ιδέες που θα μπορούσε να σκεφτεί ένας στρατιωτικός νους: Όπως στην περίπτωση των ΗΠΑ, οι Ένοπλες Δυνάμεις των οποίων δεν δίστασαν να εκπαιδεύσουν ορισμένους από τους πιο επίλεκτους στρατιώτες ώστε να δράσουν ως «καμικάζι» σε περίπτωση που λάβουν την σχετική εντολή, ή με άλλα λόγια ως… πυρηνικοί βομβιστές αυτοκτονίας.

Και το πυρηνικοί δίχως εισαγωγικά όπως πρόσφατα το περιοδικό Foreign Policy, δημοσιοποίησε λεπτομέρειες τα σχέδια και την εκπαίδευση μελών των ειδικών δυνάμεων των ΗΠΑ – όπως οι περίφημοι SEALs- ώστε να κουβαλήσουν στις πλάτες τους ένα ατομικά μεταφερόμενο πυρηνικό όπλο και να το χρησιμοποιήσουν πίσω από τις γραμμές του εχθρού για να πλήξουν σημαντικές υποδομές.

Πώς όμως οι αμερικανοί στρατηγοί έφτασαν στο σημείο να εκπονούν αποστολές «αυτοκτονίας» που θυμίζουν περισσότερο σενάριο ταινίας δράσης; Η απάντηση βρίσκεται απαρχές του Ψυχρού Πολέμου και για την ακρίβεια τη δεκαετία του 50′, όταν ένοικος του Λευκού Οίκου ήταν ο Dwight Eisenhower.

Με τους καπνούς από τα ερείπια που άφησε πίσω του ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος ακόμα να φαίνονται στον ορίζοντα και τα δεδομένα στην σκακιέρα της υφηλίου να αλλάζουν άρδην, ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ προχώρησε σε μία καίρια απόφαση: Απέναντι στην υπεροπλία της Σοβιετικής Ένωσης σε συμβατικά όπλα και ανθρώπινο δυναμικό αντιπαρέβαλε την επιλογή του πυρηνικού πολέμου, μιας και ήδη η χώρα κατείχε τη συγκεκριμένη τεχνολογία ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του 1940, και την είχε δοκιμάσει στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι της Ιαπωνίας.

Η στρατηγική της «μαζικής κλιμάκωσης» που εκπόνησε ωστόσο ο Eisenhower ως απάντηση σε οποιαδήποτε μορφή επιθετικότητας από πλευράς ΕΣΣΔ είχε τρανταχτά μειονεκτήματα με κυριότερο το γεγονός ότι εν τέλει δεν άφηνε παρά μόνο λίγα περιθώρια ελιγμών σε όποιον τη χρησιμοποιούσε.

Όπως αναφέρει το Foreign Policy, σε περίπτωση που οι σοβιετικοί προχωρούσαν σε μία μικρής κλίμακας επίθεση με συμβατικά όπλα, ο εκάστοτε πρόεδρος θα είχε να επιλέξει ανάμεσα σε μία ήττα από τον ανώτερο σε δύναμη πυρός κόκκινο στρατό, ή σε έναν πυρηνικό πόλεμο δίχως όρια, ο οποίος θα είχε ολέθρια αποτελέσματα και εκατομμύρια νεκρούς για τις ίδιες τις ΗΠΑ.

Και αυτό ακριβώς το κενό στις επιλογές που θα είχε η αμερικανική ηγεσία ήρθε να καλύψει η δημιουργία των φορητών πυρηνικών όπλων ή αλλιώς SADM, το οποίο δημιουργήθηκε τη δεκαετία του 60′, ωστόσο η αμερικανική κοινή γνώμη άκουσε για αυτό πολλά χρόνια μετά, το 1984. Βάρους 26 κιλών, προσαρμοζόταν στην πλάτη του στρατιώτη που θα επιλεγόταν για την εκάστοτε αποστολή, ωστόσο σύντομα φάνηκε πως το κύριο μειονέκτημα της ήταν το… κουβάλημα, πόσο μάλλον σε επικίνδυνες πολεμικές ζώνες. Για αυτό το λόγο, όσοι επιλέχθηκαν για το συγκεκριμένο πρόγραμμα – οι ομάδες “Green Light”, περνούσαν από εξοντωτική εκπαίδευση ώστε να μεγιστοποιηθούν οι πιθανότητες ότι θα μπορούσαν να φτάσουν στον προορισμό τους και να ενεργοποιήσουν τη βόμβα, ακόμη και με κίνδυνο της ίδιας τους της ζωής.

Η ζωή των στρατιωτών αυτών ήταν εφιαλτική. Και πως όχι άλλωστε, αφού περνούσαν 12 ώρες την ημέρα έχοντας στην πλάτη τους μία βόμβα με ισχύ μεγαλύτερη από που έπληξε τη Χιροσίμα, έχοντας να περάσουν εκπαίδευση για κάθε πιθανό και απίθανο τρόπο εισβολής: Από ρίψη με αλεξίπτωτο, έως κατάδυση, μέχρι και κατάβαση βουνού με σκι! Και όλα αυτά δίχως να αποχωρίζονται εν λόγω πανίσχυρο όπλο.

Ευτυχώς για την ανθρωπότητα, αυτά τα όπλα – όπως και οι πολύ πιο ισχυροί πύραυλοι με πυρηνικές κεφαλές- δεν χρησιμοποιήθηκαν. Πολλοί Ευρωπαίοι σύμμαχοι των ΗΠΑ δεν είδαν με καλό μάτι την πιθανή ενεργοποίηση των συσκευών αυτών ακόμη και σε στόχους στο έδαφός τους, την ώρα που ακόμη και αξιωματικοί των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων έβλεπαν με σκεπτικισμό το όλο πρόγραμμα.

Κάπως έτσι, τα χρόνια πέρασαν και το SADM μπήκε στο χρονοντούλαπο της ιστορίας λίγο πριν μπουν εκεί το τείχος του Βερολίνου και ο Ψυχρός Πόλεμος. Το 1989, το Πεντάγωνο φαίνεται πως… έβαλε μυαλό έστω και αργά και σταμάτησε το πρόγραμμα μιας και είχε ξεπεραστεί από την ίδια την τεχνολογική πρόοδο και τις πολιτικές εξελίξεις: Ήταν άλλωστε η εποχή του πυρηνικού αφοπλισμού, στον απόηχο της συμφωνιών Reagan – Gorbachev λίγα χρόνια πριν.

• ΕΣΣΔ
• ΗΠΑ