Γιατί η επιλογή του Γκίκα Χαρδούβελη δεν ήταν «κεραυνός εν αιθρία»

Γράφει ο Πάνος Σιδέρης 

Πολλές ήταν οι εκπλήξεις του ανασχηματισμού, αλλά σίγουρα τη μεγαλύτερη εντύπωση έκανε το όνομα του νέου υπουργού Οικονομικών, Γκίκα Χαρδούβελη, το οποίο είχε κρατηθεί μυστικό μέχρι την τελευταία στιγμή.  Αυτό που ξένισε πολλούς, ειδικά στη Ν.Δ, ήταν η επιλογή για την κρίσιμη αυτή θέση ενός εκ των στενών συνεργατών του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη. Και μάλιστα τη στιγμή που η Ν.Δ κατηγορεί ως υπαίτιες της κρίσης τις κυβερνήσεις Σημίτη, Παπανδρέου και Παπαδήμου. «Πως είναι δυνατόν να εμπιστεύεται την οικονομία στα χέρια των πρωτεργατών αυτών των κυβερνήσεων;» σχολίαζαν σήμερα στελέχη της Νέας Δημοκρατίας, όχι χωρίς πικρία. 

Κι όμως! Το όνομα του Γκίκα Χαρδούβελη ήταν το μόνο ίσως που δεν θα έπρεπε να προκαλέσει έκπληξη, καθώς δεν είναι η πρώτη φορά, αλλά η τρίτη μέσα σε αυτά τα δύο χρόνια που ο Αντώνης Σαμαράς επιλέγει για τη θέση του υπουργού Οικονομικών κάποιον συνεργάτη του Κώστα Σημίτη. Ο πρώτος ήταν ο Βασίλης Ράπανος,  με τον οποίο όμως παρουσιάστηκε μία εμπλοκή και τελικά δεν ανέλαβε. Ο δεύτερος ήταν ο Γιάννης Στουρνάρας και τώρα ο Γκίκας Χαρδούβελης. Και οι τρεις τους πολύ έμπειρα στελέχη του τραπεζικού τομέα, στελέχη του εκσυγχρονισμού  και συνεργάτες του Κ. Σημίτη.  Όταν μία επιλογή επαναλαμβάνεται συνέχεια,  προφανώς δεν πρόκειται για σύμπτωση. 

Τότε τι; Δεν έχει η Ν.Δ ικανά στελέχη για τη θέση αυτή; Όσες φορές έχει τεθεί το ερώτημα σε στελέχη της Νέας Δημοκρατίας, είτε επισήμως σε συνεντεύξεις, είτε ανεπισήμως, αποφεύγουν να απαντήσουν ή απλώς δυσφορούν. Ο Προκόπης Παυλόπουλος ωστόσο πρόσφατα απάντησε με μια λαϊκή ρήση που μάλλον είναι η πιο ακριβής: «Όσα ξέρει ο νοικοκύρης, δεν τα ξέρει ο κόσμος όλος» είπε. 

Πριν από πολλούς μήνες,  ανώτατο τραπεζικό στέλεχος υποστήριζε ότι οι Ευρωπαίοι και οι δανειστές ποτέ δεν εμπιστεύτηκαν απολύτως τον Αντώνη Σαμαρά, ακόμα και μετά την εγκατάλειψη της αντιμνημονιακής ρητορικής.  Έλεγε ότι η αντιμνημονιακή περίοδος θα τον «στοιχειώνει»  για πάντα και ότι οι δανειστές εξακολουθούν να πιστεύουν ότι έτσι και χαλάρωναν για λίγο έστω τα «λουριά», η κυβέρνηση Σαμαρά θα λοξοδρομούσε από το δρόμο της λιτότητας και της δημοσιονομικής πειθαρχίας. 

«Στην περίπτωση του κ. Σαμαρά, η Γερμανία κάνει την ανάγκη φιλοτιμία» αναφέρει στο Newpost γερμανός δημοσιογράφος. «Δεν υπάρχει άλλος όμως για να εμπιστευθούν. Η εμπειρία τους με τον Γ. Παπανδρέου ήταν τραγική. Και ο Α. Τσίπρας που είναι προ των πυλών, για τη Γερμανία  είναι η χειρότερη επιλογή» λέει. 

Είναι  κοινό μυστικό και το παραδέχονται όλοι στην Ε.Ε, ότι ο μόνος πρωθυπουργός που εμπιστεύτηκαν οι δανειστές ως αξιόπιστο εταίρο ήταν ο Λουκάς Παπαδήμος. Την ίδια εμπιστοσύνη δείχνουν και σε όλη την υπόλοιπη ομάδα των εκσυγχρονιστών του τραπεζικού τομέα που αναδείχθηκαν πολιτικά κατά την περίοδο Σημίτη. 

Όταν η κυβέρνηση Παπαδήμου έληξε τη σύντομη θητεία της (και αυτό οι δανειστές το χρεώνουν στον Α. Σαμαρά που ζητούσε επίμονα εκλογές) οι Ευρωπαίοι  απαίτησαν να έχουν λόγο στην επιλογή τουλάχιστον του υπουργού Οικονομικών,  με τον οποίο θα έπρεπε να συνεργάζονται.  Να είναι δηλαδή κάποιος με τον οποίο θα μπορούν να συνεννοούνται. 

Τα στελέχη αυτά είχαν αρχίσει να προωθούνται για υψηλά πολιτικά αξιώματα ήδη από το 2009. Πριν από τις εκλογές του 2009 ο Γ. Παπανδρέου δέχθηκε παροτρύνσεις να βάλει στο ψηφοδέλτιο της επικρατείας του ΠΑΣΟΚ τον κ. Λουκά Παπαδήμο, προκειμένου στη συνέχεια να τον κάνει υπουργό Οικονομικών. Προς μεγάλη ανακούφιση του Γ.Παπακωνσταντίνου και της Λούκας Κατσέλη αυτό σκάλωσε τότε και δεν έγινε.  Πηγές του οικονομικού και του πολιτικού ρεπορτάζ  πάντως, «έπαιζαν»  ως σίγουρα αξιοποιήσιμα από την κυβέρνηση  τα ονόματα των Στουρνάρα, Ράπανου, Ταμβακάκη, Πανταλάκη και Χαρδούβελη.  Το όνομα του τελευταίου μάλιστα,  έπαιζε και για το υπουργείο Οικονομικών από τότε, καθώς κάποιοι τον προωθούσαν και πίστευαν πολύ στις ικανότητες του.  Ο Γιώργος Παπανδρέου όμως αρνήθηκε να τους αξιοποιήσει ως υπουργούς. «Τότε ο Γιώργος  έκανε την ντρίπλα με τους «κηπουρούς», που έσκασαν σα νάρκες μετά» αναφέρει στο Newpost στέλεχος του ΠΑΣΟΚ. «Στη συνέχεια  ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας ο ίδιος ο Λουκάς Παπαδήμος  για να μην γίνονται ανοησίες».  Τα πρόσφατα δημοσιεύματα των Financial Times  γύρω από την ανάληψη της πρωθυπουργίας από τον Λουκά Παπαδήμο και το παρασκήνιο που προηγήθηκε, ήταν αρκετά διαφωτιστικά. 

Η συνέχεια δεν είναι άλλη από αυτή που βλέπουμε. Χθες ήταν η σειρά του Γκίκα Χαρδούβελη να αναλάβει. Οι Ευρωπαίοι και η τρόικα τον εμπιστεύονται και το όνομά του για τη θέση αυτή μόνο κεραυνός εν αιθρία δεν ήταν.

• Γκίκας Χαρδούβελης
• ΔΝΤ
• Κώστας Σημίτης
• υπουργείο Οικονομικών