Ελ Εριάν: Ακόμη και να πληρώσει η Ελλάδα το ΔΝΤ, δεν σώζεται από τα προβλήματά της

Για απόφαση-έκπληξη του Γιάνη Βαρουφάκη να μεταβεί εσπευσμένως στην Ουάσιγκτον και να συναντηθεί με την Κριστίν Λαγκάρντ κάνει λόγο ο οικονομικός αναλυτής Μοχάμεντ Ελ Εριάν και προσθέτει ότι αυτή η συνάντηση προσέθεσε κι άλλη αγωνία.

Στο άρθρο του στο Bloomberg View, ο Ελ Εριάν γράφει:

Θα καταφέρει, τελικά, η Ελλάδα να αποπληρώσει τη δόση προς το ΔΝΤ; Ο Έλληνας ΥΠΟΙΚ απάντησε με κάθε επισημότητα πως δεν τίθεται θέμα μη εκπλήρωσης των υποχρεώσεων της Ελλάδας προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Το αντίθετο θα ήταν μια εξαιρετικά σπάνια περίπτωση που θα χρειαζόταν να διαχειριστεί η Ουάσινγκτον. Και τούτο διότι μέχρι τώρα καμία σοβαρή χώρα, πόσο μάλλον μέλος της Ευρωζώνη, δεν έχει αποτύχει να αποπληρώσει τον οργανισμό. Αυτό, μέχρι τώρα, έχει συμβεί με εύθραυστα και αποτυχημένα κράτη του αναπτυσσόμενου κόσμου.

Από την άλλη, όμως, το γεγονός ότι η αποπληρωμή της δόσης από την Ελλάδα τέθηκε υπό αίρεση, δείχνει το σοβαρό πρόβλημα ρευστότητας που αντιμετωπίζει. Είναι δύσκολο να φανταστούμε οποιαδήποτε έκβαση που θα βελτίωνε την κατάσταση της Ελλάδας. Έχοντας παλέψει να αποκαταστήσει την οικονομική ανάπτυξη, καθώς το ποσοστό ανεργίας έχει φτάσει στο 26%, η Ελλάδα δεν βρίσκει αρκετά έσοδα για να καλύψει όλες τις υποχρεώσεις της. Ακόμη και αν η οικονομική λογική λειτουργεί -ως επί το πλείστον- υπέρ της, αυτή δεν κινητοποιείται πρόσθετη χρηματοδότηση προς την Ελλάδα, όσο διαφαίνεται κακοδιαχείριση στις διαπραγματεύσεις από τους Έλληνες και αδιαλλαξία από τους πιστωτές.

Κατά τον ίδιο, αν η Ελλάδα αποφάσιζε να κάνει το απονενοημένο διάβημα και δεν πλήρωνε το ΔΝΤ θα αντιμετώπιζε σοβαρό πρόβλημα. Αυτή η κίνηση θα εμπόδιζε τη ροή κεφαλαίων από την ΕΚΤ, που είναι αυτή τη στιγμή η μοναδική σανίδα σωτηρίας της, ενώ θα επιτάχυνε την εκροή καταθέσεων αυξάνοντας τις πιθανότητες ενός bank run. Για τη χώρα, το γεγονός ότι θα πληρώσει το ΔΝΤ είναι κάτι δεν θα πρέπει να αποφύγει, από την άλλη όμως είναι μια lose-lose κατάσταση (όλοι χάνουν), καθώς δεν την γλιτώνει από τα πραγματικά προβλήματά της.

Ο Ελ Εριάν σημειώνει πως η αποπληρωμή δεν θα κάνει -αναγκαστικά- ευκολότερη τη ζωή της Ελλάδας και δεν φέρει πιο κοντά τους πιστωτές της. Αντιθέτως, «είναι πιο πιθανό να οξύνει τις εντάσεις ακόμη και να αυξήσει την πιθανότητα ενός “Graccident”. Μολονότι η Ελλάδα έχει υποστεί μια από τις μεγαλύτερες δημοσιονομικές προσαρμογές στην ιστορία, η συνεχιζόμενη αιμορραγία των ταμείων, λόγω της φυγής κεφαλαίων, σημαίνει ότι δεν έχει την πολυτέλεια μια καθαρή μεταφορά 500 εκατομμύρια δολάρια για έναν από τους επίσημους πιστωτές της. Αν η δαπάνη δεν συνοδεύεται γρήγορα με νέα χρηματοδότηση από τους πιστωτές της – η οποία έχει ως επί το πλείστον σταμάτησε από τον Αύγουστο – αυτό θα μπορούσε να επιταχύνει τις αναλήψεις από τις εγχώριες τράπεζες».

Και συνεχίζει:

Η κυβέρνηση θα δυσκολευτεί να διατηρήσει την αξιοπιστία της προς εκείνους που ”αγόρασαν” τη ρητορική της. Δηλαδή τους ψηφοφόρους της. Ως εκ τούτου, εάν γίνει η πληρωμή προς το ΔΝΤ, η κυβέρνηση μπορεί να βρει δυσκολίες στο να πάρει νομοθετική έγκριση για τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που χρειάζεται η χώρα. Παράλληλα, θα πρέπει να αναμένεται να εξασφαλίσει μεγαλύτερη παραχωρήσεις από τους πιστωτές, συμπεριλαμβανομένης μιας ουσιαστικής χαλάρωσης της λιτότητας και μιας σημαντικής άφεσης χρέους.

Η αβεβαιότητα για την καταβολή της δόσης προς το ΔΝΤ είναι μόνο το τελευταίο επεισόδιο μιας πολυετούς τραγωδίας για την Ελλάδα και τους πιστωτές της, καθώς προσπαθούν να πλοηγηθούν σε μια κατάσταση που έχει καταφέρει πολύ λίγα πράγματα για μεγάλο διάστημα. Εκτός και αν οι δύο πλευρές συνεργαστούν πιο αποτελεσματικά και πιο αποφασιστικά θα υπάρξουν αποτελέσματα. Είναι θέμα χρόνου ένα από αυτά τα επεισόδια να γίνει ο καταλύτης ενός Graccident – κάτι που άπαντες είναι πρόθυμοι να αποφύγουν.

• Γιάννης Βαρουφάκης
• ΔΝΤ