current views are: 4

18 Οκτωβρίου 2015
Δημοσίευση16:58

Η Ελλάδα ψάχνει ασφαλιστικό μοντέλο – Tα «αγκάθια» για μια… Σουηδία του Νότου

Ένα νέο μοντέλο ασφαλιστικού συστήματος αναζητεί η ελληνική κυβέρνηση, στον απόηχο του πορίσματος-«φωτιά» της Επιτροπής Σοφών, με τη μετατροπή της Ελλάδας σε -συνταξιοδοτική- Σουηδία του Νότου να κρίνεται ιδιαίτερα δύσκολη.

Δημοσίευση 16:58’
αρθρο-newpost

Ένα νέο μοντέλο ασφαλιστικού συστήματος αναζητεί η ελληνική κυβέρνηση, στον απόηχο του πορίσματος-«φωτιά» της Επιτροπής Σοφών, με τη μετατροπή της Ελλάδας σε -συνταξιοδοτική- Σουηδία του Νότου να κρίνεται ιδιαίτερα δύσκολη.

Ένα νέο μοντέλο ασφαλιστικού συστήματος αναζητεί η ελληνική κυβέρνηση, στον απόηχο του πορίσματος-«φωτιά» της Επιτροπής Σοφών, με τη μετατροπή της Ελλάδας σε -συνταξιοδοτική- Σουηδία του Νότου να κρίνεται ιδιαίτερα δύσκολη.

H εξεύρεση ενός μοντέλου, πάνω στο οποίο θα «χτιστεί» το νέο συνταξιοδοτικό σύστημα της χώρας, με δεδομένη την τραγική κατάσταση των ασφαλιστικών ταμείων, δεν αποτελεί καθόλου απλή υπόθεση, αφού το κάθε σύστημα έχει τρωτά σημεία, ενώ έχει διαμορφωθεί με βάση οικονομικά, γεωγραφικά και δημογραφικά κριτήρια στις χώρες που εφαρμόζεται.

Στόχος της κυβέρνησης, εξάλλου είναι ο συνδυασμός των βέλτιστων πρακτικών των διάφορων μοντέλων, με την ίδια κατεύθυνση να διατυπώνεται και στο πόρισμα της Επιτροπής Σοφών. 

«Υπάρχουν υγιείς αρχές σχεδιασμού ασφαλιστικού, αλλά όχι ένα ενιαίο σύστημα που να είναι το καλύτερο για όλες τις χώρες και κανένα σύστημα δεν είναι τέλειο. Οι χώρες που έχουν γενικά αναγνωρισμένα καλά συστήματα είναι η Σουηδία, η Ολλανδία, ο Καναδάς και η Νέα Ζηλανδία, αλλα είναι πολύ διαφορετικά συστήματα» τονίζει στο newpost ο καθηγητής Δημόσιων Οικονομικών, στο London School of Economics (LSE), Νίκολας Μπαρ.

Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Γιάννης Δραγασάκης, μιλώντας το βράδυ της Πέμπτης στο Mega δήλωσε ότι υπάρχουν μοντέλα που απορρίπτονται, όπως αυτά της Χιλής και της Νέας Ζηλανδίας και μοντέλα που μπορούν να συζητηθούν, παρά το ότι έχουν αρνητικά σημεία, όπως αυτό της Σουηδίας.

Tο σουηδικό μοντέλο και οι δυσκολίες

Το μοντέλο της σκανδιναβικής χώρας διέπεται από πέντε αρχές:

  • Εγγυημένη σύνταξη
  • Κάθε κορώνα εισφοράς, για κάθε άτομο υπολογίζεται το ίδιο.
  • Αυτόματη προσαρμογή σε οικονομικές διακυμάνσεις
  • Αυτόματη προσαρμογή σε αλλαγές στο προσδόκιμο επιβίωσης
  • Κομμάτι του συστήματος πλήρως χρηματοδοτημένο, που προωθεί την ατομική επιλογή (νοητή κεφαλαιοποίηση)

«Το σύστημα στη Σουηδία, παρά τα πλεονεκτήματά του δεν είναι εύκολο να εφαρμοστεί: Είναι απαιτητικό από διοικητικής πλευράς, από τη στιγμή που το μοντέλο παροχών σημαίνει ότι κάθε σεντ κάθε εισφοράς πρέπει να συνυπλογίζεται. Και είναι είναι επίσης πολιτικά απαιτητικό, αφού μία ρύθμιση αυτού του είδους απαιτεί μακροχρόνια πολιτική σταθερότητα» ανέφερε ο σουηδός καθηγητής, ο οποίος συνέταξε έκθεση για το ασφαλιστικό της Σουηδίας το καλοκαίρι του 2013, για λογαριασμό του υπουργείου Οικονομικών της.

Ο ίδιος σημειώνει ότι το σύστημα στη Νέα Ζηλανδία είναι απλούστερο. «Έχει ενιαία σύνταξη, μη ανταποδοτικού χαρακτήρα, που χρηματοδοτείται από τα δημόσια έσοδα» επισημαίνει. Ουσιαστικά δηλαδή, η καταβολή εθνικής σύνταξης χρηματοδοτείται από τη φορολογία, χωρίς όμως εισοδηματικά κριτήρια.

Οι επικριτές του σουηδικού μοντέλου τονίζουν ότι είναι ένα σύστημα με μη εγγυημένες παροχές (λόγω των αυτόματων προσαρμογών) που προκαλεί αβεβαιότητα στον ασφαλισμένο.  Παράλληλα με το σύστημα της νοητής κεφαλαιοποίησης που περιλαμβάνει ατομικούς λογαριασμούς ή μερίδες ο ασφαλισμένος ατομικά αναλαμβάνει τους κινδύνους των οικονομικών κύκλων (πχ αγορές ή δημογραφικό), με αποτέλεσμα κατά το έτος της συνταξιοδότησής του το κεφάλαιο που έχει συσσωρευτεί στον λογαριασμό από τις εισφορές του να είναι μικρότερο από το ποσό που έχει πληρώσει συνολικά.

«Στη Σουηδία, το σύστημα δημιουργήθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1990 με υπερκομματική πολιτική συμφωνία και η Σουηδία, όπως αρκετές άλλες χώρες, έχει καταφέρει να διατηρήσει τη διακομματική στήριξη» συπληρώνει ο κ. Μπαρ αποτυπώνοντας ουσιαστικά άλλη… αντίθετη πραγματικότητα σε σχέση με την Ελλάδα.

Μετά τη Δανία του Νότου, που δεν γίναμε, δύσκολη και η ασφαλιστική Σουηδία του Νότου…


σχετικα αρθρα