Παυλόπουλος: Στο κράτος δικαίου οι κανόνες παράγονται με δημοκρατικές διαδικασίες

Σε ειδική εκδήλωση στο Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου με θέμα «Η Συνδρομή της Διοικητικής Δικαιοσύνης στην Εμπέδωση του Κράτους Δικαίου» μίλησε ο Προκόπης Παυλόπουλος.

Την ομιλία παρακολούθησαν ο προεδρεύων της Δημοκρατίας, πρόεδρος της Βουλής Γιαννάκης Ομήρου, ο αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος, ο πρώην Πρόεδρος της Κύπρου Γιώργος Βασιλείου, αρχηγοί πολιτικών κομμάτων, δικαστές, νομικοί και άλλοι.

Ο κ. Παυλόπουλος ανέφερε ότι κατά την θεσμική του διάσταση το κράτος δικαίου σηματοδοτεί εκείνο το κράτος, του οποίου η όλη οργάνωση και λειτουργία, ιδίως δε η δράση των κάθε είδους οργάνων του, διέπονται από κανόνες δικαίου.

«Οι οποίοι αφενός παράγονται με δημοκρατικές διαδικασίες που εγγυώνται την σύμφυτη δημοκρατική τους νομιμοποίηση, και συνθέτουν τόσο την ίδια την έννομη τάξη όσο και την ιεραρχική δομή της. Και, αφετέρου, βρίσκουν περαιτέρω σταθερό θεσμικό έρεισμα σε, συμπληρωματικούς μεταξύ τους, κυρωτικούς μηχανισμούς που διασφαλίζουν την αποτελεσματική εφαρμογή τους κι εδραιώνουν την υπόστασή τους ως leges perfectae», επεσήμανε.

Όμως, σημείωσε, μόνη η ύπαρξη κανόνων δικαίου, οι οποίοι διέπουν την οργάνωση και τη λειτουργία των κρατικών οργάνων, δεν είναι σε θέση να οριοθετήσει, από θεσμική τουλάχιστον άποψη, επαρκώς την έννοια του κράτους δικαίου. Διότι, εξήγησε, από την ίδια του τη φύση, το κράτος δικαίου προϋποθέτει και την ύπαρξη των κατάλληλων κυρώσεων, σε περίπτωση παραβίασης των κανόνων αυτών από τα κρατικά όργανα κάθε μορφής. Σπουδαιότερος κυρωτικός μηχανισμός, ως προς την κατά τ’ ανωτέρω πραγμάτωση της ουσίας του κράτους δικαίου υπό την θεσμική του διάσταση, είναι, είπε ο κ. Παυλόπουλος, «ο μηχανισμός εκείνος, ο οποίος στηρίζεται στην οργάνωση και λειτουργία της δικαστικής εξουσίας».

Σχετικά με την αποτελεσματική εφαρμογή της αρχής της νομιμότητας, ως βασικής συνιστώσας του κράτους δικαίου, ιδιαίτερη σημασία, επισήμανε ο κ. Παυλόπουλος, αποκτά το τμήμα εκείνο της δικαστικής εξουσίας, το οποίο έχει ως αποστολή την επίλυση των σχετικών διαφορών, δηλαδή των διαφορών δημόσιου δικαίου, οι οποίες, λόγω της ιδιομορφίας τους προκάλεσαν, μετά την Γαλλική Επανάσταση του 1789, την σταδιακή διαμόρφωση ενός ειδικού κλάδου Δικαιοσύνης, της Διοικητικής Δικαιοσύνης.

Η Διοικητική Δικαιοσύνη, μολονότι έχει πια πάνω από δύο αιώνες «ζωής», όχι μόνον δε συρρικνώνεται στην πορεία του χρόνου αλλά, όλως αντιθέτως, επεκτείνεται, τόνισε ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας.

Η ανάγκη εξειδίκευσης του δικαστή, επισήμανε, προκειμένου ν’ αντεπεξέλθει στην ολοένα κι εντεινόμενη ιδιομορφία της εφαρμογής των κανόνων δημόσιου δικαίου, έτσι ώστε ν’ ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των κατά την φύση του σύγχρονου κράτους δικαίου αποτελεσματικών κυρωτικών μηχανισμών, ευνοεί την εξάπλωση -συνακόλουθα δε και την περαιτέρω διαρκή ενίσχυση- της Διοικητικής Δικαιοσύνης.

Ο κ. Παυλόπουλος υπογράμμισε πως για ν’ ανταποκριθεί στην αποστολή του ο διοικητικός δικαστής δεν επιτρέπεται, εν ονόματι της ανάγκης εξειδίκευσής του, να περιχαρακώνεται στην εμπειρία της γνώσης κι εφαρμογής του δημόσιου δικαίου αποκλειστικώς.

Τέλος, υπέδειξε, ο διοικητικός δικαστής πρέπει να έχει γνώση και αντίληψη της εσωτερικής έννομης τάξης, αλλά και της ευρωπαϊκής –τουλάχιστον για τον δικαστή των κρατών/μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης- και, από την άλλη, της διεθνούς.

Ο πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Κύπρου Μύρων Νικολάτος ευχαρίστησε θερμά τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας για τη «μεστή νοημάτων και υψηλού επιστημονικού επιπέδου ομιλία του». Ευχήθηκε δε κατά τη διάρκεια της θητείας του κ. Παυλόπουλου να καταργηθεί η διαχωριστική γραμμή του Αττίλα, να τερματιστεί η κατοχή και τα επεμβατικά δικαιώματα και να επικρατήσουν στην Κύπρο συνθήκες ειρήνης και ευημερίας, οι οποίες θα επιτρέψουν όπως Κύπρος, Ελλάδα και Τουρκία γίνουν παράδειγμα έντιμης φιλίας και συνεργασίας μεταξύ γειτόνων.

Επίσης, ο κ. Νικολάτος επισήμανε ότι είναι η πρώτη φορά που αρχηγός του ελληνικού κράτους τιμά με την παρουσία του το Ανώτατο Δικαστήριο της Κυπριακής Δημοκρατίας. «Ως Δικαστές, αναγνωρίζομε, στο πρόσωπό σας, τον προασπιστή των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του Κράτους Δικαίου», είπε απευθυνόμενος στον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας.

• Γιαννάκης Ομήρου
• Προκόπης Παυλόπουλος