Το καλό και το κακό σενάριο μετά τη λευκή επιστολή Τσακαλώτου

Μπορεί η… λευκή επιστολή του Ευκλείδη Τσακαλώτου να έχει σταλεί στους δανειστές σε μία προσπάθεια να «ξεμπλοκάρουν» οι διαπραγματεύσεις με τους δανειστές για την αξιολόγηση και να επιστρέψουν τα τεχνικά κλιμάκια, ωστόσο δεν είναι καθόλου σίγουρο πως τα όσα διατυπώνονται σε αυτή θα είναι επαρκή ώστε να ξεκινήσουν εκ νέου οι διαδικασίες.

>Και αυτό γιατί προς ώρας κανένας εκ των μεγάλων «παικτών» της διαπραγμάτευσης, δηλαδή ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ή διευθύντρια του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ δεν έχουν τοποθετηθεί επισήμως ή ανεπισήμως για το εν λόγω ζήτημα. Η μόνη αντίδραση είναι από τις Βρυξέλλες, σε ανεπίσημο επίπεδο και αναφέρει πως θα χρειαστούν περαιτέρω διαπραγματεύσεις για συμφωνία, αν και όπως ανέφερε η πηγή που επικαλείται το ΑΠΕ – ΜΠΕ, η επιστολή θεωρείται ως εκκίνηση των συζητήσεων.

Η επιστολή του κ. Τσακαλώτου αναφέρει πως θα ενημερώσει τους δανειστές αναλυτικά για τις θέσεις της ελληνικής κυβέρνησης στη συνεδρίαση του Eurogroup της Πέμπτης. Η Αθήνα όπως φαίνεται στη σύσκεψη χθες στο Μαξίμου αποφάσισε να προχωρήσει βήμα -βήμα τις κινήσεις της και στο πλαίσιο αυτό η αναμενόμενη επιστολή δεν περιλαμβάνει συγκεκριμένα μέτρα, τα οποία θα αναλυθούν από τον ίδιο τον υπουργό Οικονομικών στο Eurogroup της 26ης Ιανουαρίου. 

Στην ουσία λοιπόν, η κυβέρνηση διατυπώνει τις θέσεις της κατ΄ουσίαν στα… τυφλά, καθώς δεν γνωρίζει τι συμφώνησαν ο γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, και η διευθύντρια του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, κατά την πρόσφατη συνάντησή τους στο Νταβός. Αυτό σημαίνει πως στην πορεία οι παραχωρήσεις της ελληνικής κυβέρνησης μπορεί να αποδειχθούν λίγες για τη συμφωνία, και να απαιτηθούν και νέες, οι οποίες θα έχουν μεγάλο πολιτικό κόστος.

Πάντως, όπως αποκάλυψε την Κυριακή η εκπομπή «Ακραίως» στον ΣΚΑΪ με τον Τάκη Χατζή, οι ελληνικές θέσεις στο Eurogroup θα περιλαμβάνουν μείωση των δαπανών και αύξηση της φορολογίας, νέες μειώσεις στις συντάξεις και μείωση του αφορολόγητου στα 7.000 με 7500 ευρώ.  Όσον αφορά τη μείωση του αφορολόγητου, η κυβέρνηση έσπευσε να «μαζέψει» τον θόρυβο που προκάλεσε η παραδοχή του υπουργού Οικονομίας, Δημήτρη Παπαδημητρίου, ότι  οι πιστωτές πιέζουν. Για τον λόγο αυτό, ο ίδιος ο υπουργός έσπευσε σήμερα να διευκρινίσει ότι η διατύπωση του ήταν εσφαλμένη.

Σε κάθε περίπτωση, η Αθήνα έχει αποκλείσει το σενάριο της εκ των προτέρων νομοθέτησής τους Ο σχεδιασμός, εξάλλου είναι γνωστός: Συμφωνία – πακέτο με υποχωρήσεις μεν [«έντιμο συμβιβασμό», το αποκάλεσε προ ολίγων ημερών ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος], αλλά με «αντίδωρα» από τους δανειστές: Την ένταξη στο πρόγραμμα της ποσοτικής χαλάρωσης και τα μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους.

Το εάν η σημερινή επιστολή αρκεί για να «ξεκλειδώσουν» οι διαπραγματεύσεις, προς το παρόν είναι άγνωστο. Ωστόσο δύο είναι τα βασικά σενάρια που κυκλοφορούν, σύμφωνα με την Καθημερινή:

• Σύμφωνα με το «καλό» σενάριο, μετά το Eurogroup στις 26 Ιανουαρίου, οι θεσμοί συμφωνούν στα αιτήματα που θα ζητήσουν από την ελληνική κυβέρνηση και επιστρέφουν στην Αθήνα. Η κυβέρνηση δέχεται να νομοθετήσει κάποιο από τα μέτρα, και τότε –ακόμα και μέσα στον Φεβρουάριο– η αξιολόγηση μπορεί να ολοκληρωθεί. Αυτό είναι το πολύ θετικό σενάριο. Πηγές των Βρυξελλών έλεγαν ότι αν βρεθεί ο συμβιβασμός με το ΔΝΤ, τότε η αξιολόγηση θα κλείσει πολύ εύκολα.
• Ωστόσο, αν επικρατήσει το «κακό» σενάριο, τότε οι θεσμοί επιστρέφουν με αίτημα τη νομοθέτηση κάποιων από τα μέτρα και η Αθήνα αρνείται, οπότε ξεκινάει μια διαπραγμάτευση που μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα η αξιολόγηση να μείνει μετέωρη για τους επόμενους μήνες, ακόμα και μέχρι τον Μάιο ή Ιούνιο.

Σε μία παράλληλη εξέλιξη, ο ESM σήμερα ενέκρινε την εφαρμογή των βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος, με τον επικεφαλής Κλάους Ρέγκλινγκ όμως να προειδοποιεί πως από μόνα τους δεν αρκούν. «Αυτή η μεγάλη ελάφρυνση χρέους δεν έχει επιπλοκές στους προϋπολογισμούς των κρατών – μελών του ESM. Τα βραχυπρόθεσμα μέτρα θα ελαφρύνουν το άχθος χρέους της Ελλάδας, ωστόσο η τελική επιτυχία του προγράμματος έγκειται στη συνεχή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων από την ελληνική κυβέρνηση» ήταν η χαρακτηριστική φράση του. 

• Eurogroup
• αξιολόγηση
• Βόλφγκανγκ Σόιμπλε
• Ευκλείδης Τσακαλώτος
• Κριστίν Λαγκάρντ