current views are: 9

16 Ιουνίου 2018
Δημοσίευση05:53

Η επιστροφή της ιδεολογίας – Η «Βόρεια Μακεδονία» χαράζει νέες διαχωριστικές γραμμές

Η συμφωνία Τσίπρα-Ζάεφ επηρεάζει τις πολιτικές εξελίξεις.

Δημοσίευση 05:53’

Η συμφωνία Τσίπρα-Ζάεφ επηρεάζει τις πολιτικές εξελίξεις.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι τοποθετήσεις των πολιτικών δυνάμεων αναφορικά με τη συμφωνία για το όνομα της ΠΓΔΜ, σχετίζεται άμεσα με εκλογικές στοχεύσεις αλλά και (ας μην κρυβόμαστε) με μικροπολιτικά παιχνίδια. Ωστόσο, θα ήταν εσφαλμένος ο ισχυρισμός ότι το πλαίσιο του δημόσιου διαλόγου καθορίζεται αποκλειστικά από το πολιτικό παίγνιο. Η αντιπαράθεση για τη «Βόρεια Μακεδονία» σηματοδοτεί την επιστροφή στο προσκήνιο ιδεολογικών προσλήψεων που είχαν μπει σε δεύτερη μοίρα κατά την περίοδο όπου το Μνημόνιο καθόριζε την πολιτική συγκυρία. Φαίνεται ότι η συμφωνία Τσίπρα-Ζάεφ χαράζει νέες διαχωριστικές γραμμές που θα επηρεάσουν τις πολιτικές εξελίξεις.

Η ταύτιση της ΝΔ με την ακροδεξιά

Η κυβέρνηση με αφορμή την απόρριψη της συμφωνίας από τη ΝΔ, επιχειρεί να ταυτίσει την αξιωματική αντιπολίτευση με την ακροδεξιά. Οι αθλιότητες Μπαρμπαρούση από το βήμα της Βουλής έδωσαν την ευκαιρία στον Δημήτρη Τζανακόπουλο να επιτεθεί με βαρύτατους χαρακτηρισμούς στη ΝΔ, κατηγορώντας την ότι στρώνει το χαλί στη Χρυσή Αυγή. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ανέφερε μεταξύ άλλων: «Είναι πλέον φανερό ότι η Νέα Δημοκρατία έχει ανοίξει με τη στάση της το κουτί της Πανδώρας. Έχει απελευθερώσει τα πιο αντιδραστικά αντανακλαστικά ακραίων κύκλων και έχει νομιμοποιήσει το τέρας του εθνικισμού.» Η Νέα Δημοκρατία απάντησε σε εξίσου υψηλούς τόνους: «Η κυβέρνηση από τον πανικό πέρασε στην παράκρουση.»

 

Η επιχείρηση ταύτισης της Νέας Δημοκρατίας με την ακροδεξιά αποσκοπεί στον επαναφορά της αντίθεσης Αριστεράς/Δεξιάς η οποία είχε απολέσει μεγάλο μέρος της σημασίας της κατά τη διάρκεια της μνημονιακής περιόδου, όπου η σύγκρουση Μνημονίου/Αντιμνημόνιου καθόρισε το πολιτικό σύστημα. Σύγκρουση που έκανε εγκάρσια τομή στις πολιτικές δυνάμεις. Η επαναφορά της διαχωριστικής Αριστεράς/Δεξιάς  και μάλιστα στην πλέον ακραία εκδοχή της, συσπειρώνει (ή τουλάχιστον αυτή είναι η φιλοδοξία της κυβέρνησης) τόσο ψηφοφόρους από τα αριστερά, όσο και εκείνους από το Κέντρο που έχουν αναφορά στον ιστορικό χώρο του ΠΑΣΟΚ. Επιχειρείται δηλαδή να επιτευχθεί εκ νέου η «αντιδεξιά συσπείρωση», για να χρησιμοποιήσουμε έναν παλιό όρο του Κώστα Λαλιώτη.

Ενάντια στον εθνολαϊκισμό

Πέρα όμως από το «αντιδεξιό μέτωπο», ο ΣΥΡΙΖΑ προσδίδει αυξημένη ιδεολογική φόρτιση σε αυτή καθαυτή τη συμφωνία με την ΠΓΔΜ. Η φόρτιση αυτή έχει διπλό χαρακτήρα. Από τη  μια μεριά, το σύνολο των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ (κάτι που είναι όντως εντυπωσιακό για ένα κόμμα σχετικά μικρής συνοχής) τη θεωρεί την κατεξοχήν κίνηση που φέρει το περίφημο «αριστερό αποτύπωμα». Μετά από σχεδόν τρία χρόνια όπου η κυβέρνηση εφαρμόζει μια μνημονική πολιτική στην οποία δύσκολα ανιχνεύονται αριστερά στοιχεία, στο ζήτημα της ΠΓΔΜ εφαρμόζεται σχεδόν κατά γράμμα η προγραμματική θέση του ΣΥΡΙΖΑ.

Από την άλλη, η συμφωνία φέρει εξίσου το αποτύπωμα του «αντιλαϊκισμού». Ο συμβιβασμός για το όνομα εκφράζει, κατά την κυβέρνηση, μια ρεαλιστική και μετριοπαθή προσέγγιση για στην εξωτερική πολιτική, σε αντιδιαστολή με τις «ανορθολογικές εθνικιστικές κραυγές». Γι αυτό άλλωστε ορισμένοι πολιτικοί χώρο πέραν του ΣΥΡΙΖΑ την υποστηρίζουν. Στέλεχος του Ποταμιού περιέγραψε στο Newpost την αποδοχή της συμφωνίας από το κόμμα του Σταύρου Θεοδωράκη «ως ιδεολογική επιλογή χωρίς σκοπιμότητες, στην οποία θα επιμείνουμε παρά το όποιο πολιτικό κόστος».

Συνθέτοντας το «αριστερό αποτύπωμα» με τον «αντιλαϊκισμό», διαμορφώνεται ένα κεντροαριστερό ιδεολογικό στίγμα που διαφοροποιεί τον ΣΥΡΙΖΑ από τη ΝΔ και αναιρεί ως ένα βαθμό τη μνημονιακή σύγκλιση των δύο κομμάτων εξουσίας.

Ο λαός της Δεξιάς

Όμως και στον έτερο πόλο του δικομματισμού, η στάση που υιοθετείται για τη συμφωνία, φέρει ιδεολογικό φορτίο. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επέλεξε να ευθυγραμμιστεί με τις βαθιά ριζωμένες αντιλήψεις του «λαού της Δεξιάς», ιδιαίτερα στη Μακεδονία. Υπενθυμίζεται ότι αρχικά η Νέα Δημοκρατία δεν είχε δώσει πλήρη κάλυψη στα συλλαλητήρια και μόνο το βράδυ της 22ης Ιανουαρίου, μετά το πρώτο συλλαλητήριο  της Θεσσαλονίκης, ο  Κυριάκος Μητσοτάκης διέβη τον «Ρουβίκωνα», δηλώνοντας: «H εντυπωσιακή συμμετοχή στο συλλαλητήριο αποδεικνύει την ιδιαίτερα μεγάλη ευαισθησία της κοινωνίας στο θέμα της ονομασίας των Σκοπίων. Σέβομαι και συμμερίζομαι αυτή την ευαισθησία.» Καθόλου τυχαία η Νέα Δημοκρατία επιμένει στο ζήτημα της «μακεδονικής γλώσσας και εθνότητας», ενώ ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει συμφωνία που «να ανταποκρίνεται στο λαϊκό αίσθημα».

 

Όσοι γνωρίζουν καλά τη Νέα Δημοκρατία, υποστηρίζουν ότι η απόρριψη της συμφωνίας έχει τη στήριξη της συντριπτικής πλειονότητας των φίλων της, και όχι μόνο στη Βόρεια Ελλάδα. Απηχεί την αντίληψη που έχει ο κόσμος της για το «εθνικό φιλότιμο», έτσι όπως αυτή διαμορφώθηκε στην ιστορική πορεία της παράταξης. Από αντίστοιχες αντιλήψεις εμφορείται και η Ορθόδοξη Εκκλησία της οποίας ο λόγος έχει βαρύνουσα σημασία για τους πολίτες που στηρίζουν τη Νέα Δημοκρατία. Με την επιλογή του στο ζήτημα της «Βόρειας Μακεδονίας», ο Κυριάκος Μητσοτάκης επανεπιβεβαίωσε τη λαϊκή πατριωτική ταυτότητα της ΝΔ.

Οι νέες διαχωριστικές

Η ιδεολογική επένδυση στις θέσεις των δύο κομμάτων εξουσίας για τη συμφωνία, χαράζει τις νέες διαχωριστικές γραμμές στο πολιτικό σύστημα. Στην πραγματικότητα, έχουμε την επαναφορά με νέους όρους του δίπολου Κεντροαριστερά/Κεντροδεξιά που χαρακτήρισε το πολιτικό σύστημα για δεκαετίες. Είναι προφανές ότι αυτό το δίπολο δεν έχει πλήρως σχηματιστεί –θα χρειαστεί η ολοκλήρωση της ανασύνθεσης των υφιστάμενων κομμάτων. Η διαδικασία όμως έχει δρομολογηθεί.


σχετικα αρθρα