Ο «γρίφος» του τελευταίου ανασχηματισμού για τον Αλέξη Τσίπρα

Η απόφαση για τον Αλέξη Τσίπρα να προχωρήσει σε ένα τελευταίο δομικό εκλογικό ανασχηματισμό δεν είναι και τόσο απλή  και όλα τα δεδομένα δείχνουν πως οι κινήσεις του θα εξαρτηθούν από πολλούς παράγοντες. Ακόμα και ο χρόνος των εκλογών δεν είναι ανεξάρτητος των τελικών αποφάσεων που θα πάρει. Για ποιον λόγο να αλλάξει το υπουργικό συμβούλιο, αν υπάρχει η πιθανότητα να αιφνιδιάσει με εκλογές μέσα στο φθινόπωρο;

Η αξιολόγηση των υπουργών μέσα από το βαθμολόγιο, όπως είχε δημοσιεύσει το newpost.gr, μπορεί να μην προχώρησε, ωστόσο ο Αλέξης Τσίπρας έχει μια ολοκληρωμένη εικόνα για τους υπουργούς και το έργο που γίνεται, καθώς και για το επίπεδο της συνεργασίας με την κοινοβουλευτική ομάδα και το κόμμα. «Τεστ»  θα αποτελέσουν και τα σημειώματα με τις προτάσεις που περιμένει στο γραφείο του μέσα στον Αύγουστο ενόψει ΔΕΘ, όπου ο κάθε επικεφαλής του χαρτοφυλακίου θα περιγράψει, μεταξύ άλλων, τα περιθώρια παροχών που υπάρχουν.

Προτεραιότητα για τον πρωθυπουργό αυτή τη στιγμή είναι να ξεκαθαρίσει το τοπίο μέχρι τη ΔΕΘ σε σχέση με τις εξαγγελίες για τις οποίες μπορεί να δεσμευθεί, με το βλέμμα στραμμένο κυρίως στις περικοπές των συντάξεων, που θα ισχύσουν από τις αρχές του 2019. Κατά πολλούς, το νέο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ στην μεταμνημονιακή εποχή θα πρέπει να συνοδευτεί και από μια ανανέωση του υπουργικού συμβουλίου, που θα σηματοδοτήσει την «αλλαγή σελίδας» του Μαξίμου. Ένα σχήμα που θα λειτουργεί, πλέον, σε ένα νέο πιο ελεύθερο περιβάλλον υλοποιώντας το δικό του σχέδιο διακυβέρνησης.

Τι νόημα, όμως θα έχει ένας ανασχηματισμός, αν τα βασικά πρόσωπα της κυβέρνησης παραμείνουν ίδια; Αυτό φαίνεται να είναι το ερώτημα που θέτουν πολλά επιτελικά στελέχη. Ευκλείδης Τσακαλώτος, Γιάννης Δραγασάκης, Νίκος Κοτζιάς, Πάνος Καμμένος, Πάνος Σκουρλέτης, Όλγα Γεροβασίλη, Έφη Αχτσιόγλου, Δημήτρης Τζανακόπουλος, Δημήτρης Βίτσας και Γιώργος Σταθάκης κατά πολλούς θεωρούνται αμετακίνητοι και μόνο υπό ειδικές συνθήκες ορισμένοι θα μπορούσαν να αλλάξουν τομέα ευθύνης. Κανείς δεν αμφισβητεί πως στην πορεία προς τις κάλπες το μόνο που δεν θα ήθελε να έχει να αντιμετωπίσει ο Αλέξης Τσίπρας θα ήταν μια ομάδα δυσαρεστημένων κορυφαίων στελεχών.

«Κλειδί» των εξελίξεων για άλλη μια φορά είναι ο υπουργός Οικονομικών και αν ο ίδιος θελήσει να μετακομίσει από την Οδό Νίκης. Κάτι τέτοιο θα προϋπέθετε ως αναγκαία και ικανή συνθήκη να αποκτήσει έναν αναβαθμισμένο ρόλο (αντιπροεδρία, υπουργείο εξωτερικών), που δεν φαίνεται να υπάρχει στον ορίζοντα αυτή τη στιγμή. Και ο ίδιος ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν έχει εκφράσει την επιθυμία να αποχωρήσει από το χαρτοφυλάκιό του με δεδομένο πως στον τομέα του η μεταμνημονιακή εποχή είναι μια πρόκληση για να αλλάξει και την εικόνα του. Το τελευταίο Eurogroup και το «χαστούκι» των εταίρων για το θέμα του ΦΠΑ στα νησιά κατέστησε σαφές πως οι ισορροπίες με τους θεσμούς είναι πολύ ρευστές. Αυτό είναι κάτι που θα «ζυγίσει» ο Αλέξης Τσίπρας στις τελικές του αποφάσεις, ενώ σημαντικός παράγοντας είναι πάντα και η  ιδιότητα του Ευκλείδη Τσακαλώτου ως επικεφαλής της εσωκομματικής αντιπολίτευσης των «53+».

Το σίγουρο είναι πως με τα σενάρια του ανασχηματισμού πριν ή λίγο μετά τη ΔΕΘ να υπάρχουν στο τραπέζι, ο Αλέξης Τσίπρας καταφέρνει να κρατά «ζεστούς» τόσο τους υπουργούς – που δεν θέλουν να χάσουν τη θέση τους – όσο και τους βουλευτές που βλέπουν μπροστά τους την τελευταία τους ευκαιρία για να αποκτήσουν κάποιο χαρτοφυλάκιο. Προτεραιότητα αναμφισβήτητα έχουν όλοι όσοι τους τελευταίους μήνες έχουν βγει μπροστά και έχουν υπερασπιστεί χωρίς αστερίσκους το έργο της κυβέρνησης.

Ένα «ανακάτεμα της τράπουλας» στο υπουργικό συμβούλιο ενδεχομένως να μην είναι εύκολο τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή που οι σχέσεις με τους ΑΝΕΛ βαδίζουν σε ένα «τεντωμένο σχοινί» με αφορμή τη συμφωνία των Πρεσπών. Πολλά περιθώρια ελιγμών δεν έχει ο Αλέξης Τσίπρας με τους  έξι υπουργούς που συμμετέχουν στην κυβέρνηση από τον εταίρο, ενώ εκτιμάται πως εξαιτίας του ονοματολογικού με τη γειτονική χώρα ο Πάνος Καμμένος θα θεωρούσε προσωπική «ήττα» την μετακίνησή του σε άλλο χαρτοφυλάκιο μετά από σχεδόν τέσσερα χρόνια θητείας στο Πεντάγωνο.

Μια αλλαγή στο κυβερνητικό σχήμα θεωρείται ότι είναι καλή αφορμή για να δώσει ο πρωθυπουργός το μήνυμα για άνοιγμα του ΣΥΡΙΖΑ προς τον χώρο της κεντροαριστεράς. Η είσοδος του Φώτη Κουβέλη στο υπουργικό συμβούλιο κατά πολλούς πρέπει να συνοδευτεί και από άλλες κινήσεις προς τον προοδευτικό χώρο ενόψει και των αυτοδιοικητικών εκλογών που θα πραγματοποιηθούν σε δέκα μήνες. Ονόματα, όπως της Λούκας Κατσέλη ή της Μαριλίζας Ξενογιαννακοπούλου, που είχαν ακουστεί σε προηγούμενους ανασχηματισμούς, δεν προχώρησαν και ο Αλέξης Τσίπρας, κατά πολλούς, έχει άλλη μια ευκαιρία να αναδείξει την επιμονή της Κουμουνδούρου στη λογική των συνεργασιών.

• Αλέξης Τσίπρας
• ανασχηματισμός