Πιο ευνοϊκή η ρύθμιση για χορήγηση εφάπαξ

Ευνοϊκότερη από την προβλεπόμενη ρύθμιση για το εφάπαξ πρέπει να περιμένουν οι ασφαλισμένοι σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Αυτό τουλάχιστον προκύπτει και από την πορεία των διαπραγματεύσεων που είναι σε εξέλιξη με τα τεχνικά κλιμάκια της τρόικας στο υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.

Σύμφωνα με το τελευταίο σχέδιο, που επεξεργάστηκε το υπουργείο και στο οποίο δεν έχουν διατυπωθεί ενστάσεις από τους ελεγκτές, τα Ταμεία θα χορηγούν εφάπαξ όχι βάσει των ταμειακών δεδομένων του έτους κατά το οποίο υποβάλλονται οι αιτήσεις συνταξιοδότησης των ασφαλισμένων, αλλά βάσει της αναλογιστικής μελέτης στην οποία θα υπολογίζεται ο όγκος των δικαιούχων εφάπαξ βοηθήματος σε βάθος δεκαετίας.

Εάν στον υπολογισμό ληφθεί υπόψη ο όγκος των αιτήσεων για ένα μόνο έτος, ο κίνδυνος απομείωσης του εφάπαξ –ακόμη και σε ποσοστό 70%– είναι κάτι παραπάνω από βέβαιος. Σύμφωνα με το νέο σχέδιο στο τελικό ποσό θα υπολογιστεί η αναμενόμενη έξοδος, για κάθε έτος, από το 2014 μέχρι και το 2024, επομένως το βοήθημα δεν θα υποστεί μεγάλη περικοπή. Και αυτό γιατί ναι μεν το 2014 και το 2015 αναμένεται να είναι «έτη μεγάλης φυγής», αλλά από το 2016 και μετά αναμένεται υποχώρηση της εξόδου, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τον δημόσιο τομέα.

Βάσει της νέας ρύθμισης, για να εξαχθεί ο συντελεστής βιωσιμότητας, τα Ταμεία πρέπει να συμπεριλάβουν δεδομένα (κινητή και ακίνητη περιουσία και αριθμό δικαιούχων) για κάθε έτος και σε βάθος δεκαετίας προκειμένου να προσδιορίσουν το ποσό των εφάπαξ, το οποίο θα αποκλίνει από χρόνο σε χρόνο –δηλαδή δεν θα είναι ένα σταθερό ποσό– αλλά χωρίς τεράστια χάσματα. Υπενθυμίζεται ότι το εφάπαξ των δημοσίων υπαλλήλων έχει ήδη υποστεί δύο περικοπές, με συνέπεια να καταβάλλεται μειωμένο κατά 38% από τα προ Μνημονίου επίπεδα.

Σήμερα το ύψος του εφάπαξ εξαρτάται από τη διάρκεια του ασφαλιστικού βίου και την κατηγορία του υπαλλήλου. Ενδεικτικά, σε 35ετή προϋπηρεσία το εφάπαξ ξεκινά από το ποσό των 29.603 ευρώ για την υποχρεωτική εκπαίδευση και φτάνει στα 39.926 ευρώ για τους έχοντες πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Στην 25ετία, κυμαίνεται από 18.715 ευρώ έως και 25.184 ευρώ αντίστοιχα.

Λιγότερο ευνοϊκές είναι οι ενδείξεις για τους ασφαλισμένους των ΔΕΚΟ, των οποίων οι ασφαλιστικές εισφορές θα μειωθούν στα επίπεδα του ΙΚΑ ενώ θα επιταχυνθεί χρονικά και η μείωση του ποσοστού αναπλήρωσης που είχε θεσμοθετηθεί με τον ασφαλιστικό νόμο Πετραλιά. Πάντως, παράγοντες του υπουργείου Εργασίας διαβεβαιώνουν ότι η μείωση που θα προκαλέσει το μέτρο στις συντάξεις δεν θα είναι μεγαλύτερη από 10 – 20 ευρώ.

Επαναλαμβάνουν ότι στον υφιστάμενο κύκλο συζητήσεων δεν έχει τεθεί (ακόμη) θέμα μείωσης των υψηλών συντάξεων ΔΕΗ, ΟΤΕ, τραπεζών, όπως αναμενόταν πριν ανακοινωθεί το σχέδιο που παρουσίασε ο κ. Γ. Βρούτσης στους επικεφαλής της τρόικας την περασμένη Τρίτη, και δηλώνουν αισιόδοξοι για την αποδοχή του σχεδίου αποπληρωμής ληξιπρόθεσμων οφειλών με 72 μηνιαίες δόσεις.

Ωστόσο, αλλαγές δεν θα υπάρξουν στις προγραμματιζόμενες μειώσεις των επικουρικών συντάξεων που βάσει των μνημονιακών δεσμεύσεων θα ισχύσουν από τον Ιούνιο του 2014.

Πάντως, το βασικό στη διαπραγμάτευση για το ασφαλιστικό είναι όχι μόνο να επιβεβαιωθούν τα στοιχεία που δόθηκαν στην τρόικα και να ποσοτικοποιηθούν τα μέτρα και οι διατάξεις του σχεδίου νόμου πριν εισέλθει στη φάση συλλογής υπογραφών, αλλά να πειστούν τα τεχνικά κλιμάκια ότι πράγματι τόσο ο ηλεκτρονικός έλεγχος όσο και ο συμψηφισμός ασφαλιστικών οφειλών με επιστροφές ΦΠΑ και φόρο εισοδήματος μπορεί να προχωρήσει και στο ΙΚΑ, αλλά και στον ΟΑΕΕ, ο οποίος είχε παντελή έλλειψη ελεγκτικού μηχανισμού.

Αυτό που παραμένει ασαφές είναι εάν η τρόικα θα επιμείνει να γίνει νωρίτερα και σε μεγαλύτερο ποσοστό η νέα μείωση των εργοδοτικών εισφορών. Το υπουργείο Εργασίας έχει προτείνει μείωση 1,3% προς τα τέλη του 2014 και μόνο για τις επιχειρήσεις που εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους στα Ταμεία.

Επίσης, βέβαιο θεωρείται ότι θα υπάρξει συμφωνία και σαφές χρονοδιάγραμμα για την αλλαγή των διατάξεων περί ομαδικών απολύσεων, ενώ όλα δείχνουν ότι από το 2014 ανοίγει και ο δρόμος του θεσμού της προσωρινής εργασίας μέσω «ενοικίασης» και στον δημόσιο τομέα.

• εφάπαξ