Της φυλακής τα σίδερα είναι για τους… ηγέτες (Βίντεο)

Γράφει ο Βαγγέλης Βιτζηλαίος

Από τα κυβερνητικά αεροσκάφη, τις αστραφτερές συναντήσεις και τους δερμάτινους καναπέδες των πολυτελών γραφείων σε ένα κελί με υγρασία και σε ένα προαύλιο με «κοινούς θνητούς» που κάτι έχουν κάνει (πολύ) λάθος στη ζωή τους. Η πτώση των πρώην αρχηγών κρατών που κατέληξαν στη φυλακή είναι επώδυνη και ψυχοφθόρα. Tα πρόσφατα παραδείγματα στην Ευρώπη είναι αρκετά και ηχηρά.

Ο πρώην πρωθυπουργός της Πορτογαλίας (2005-2011) Ζοζέ Σόκρατες είναι η τελευταία περίπτωση πρωθυπουργού που συλλαμβάνεται και φυλακίζεται. Ο πρώην ηγέτης των Σοσιαλιστών, εξαιτίας υπόθεσης διαφθοράς και φοροδιαφυγής, έγινε ο πρώτος πρώην πρωθυπουργός στη 40χρονη ιστορία της Πορτογαλικής Δημοκρατίας που φοράει χειροπέδες.

Η περίπτωση της Γιούλια Τιμοσένκο προκάλεσε κλίμα Ψυχρού Πολέμου με τη Δύση να κατακρίνει το φιλορωσικό καθεστώς Γιανουκόβιτς για την κράτηση της πρώην πρωθυπουργού (2005, 2007-2010) και εκ των συμβόλων της «Πορτοκαλί Επανάστασης» του 2004. 

Φυλακίστηκε το 2011 έχοντας καταδικασθεί σε κάθειρξη 7 ετών για κατάχρηση εξουσίας σε υπόθεση συμφωνίας αγοράς φυσικού αερίου. Τον περασμένο Φεβρουάριο, με την αλλαγή του status quo στο Κίεβο, απελευθερώθηκε προς ικανοποίηση των ΗΠΑ και της Ε.Ε.

Εννέα χρόνια κάθειρξη επιβλήθηκαν τον περασμένο Μάρτιο στον πρώην πρωθυπουργό (2003-2009) της Κροατίας και πρώην αρχηγό της Κροατικής Δημοκρατικής Ένωσης (HDZ), Ίβο Σανάντερ για το πολιτικό σκάνδαλο μεγατόνων «Fimi Media». O Σανάντερ και οι συγκατηγορούμενοί του καταδικάστηκαν για την απόσπαση χρηματικών ποσών από κρατικούς οργανισμούς και επιχειρήσεις μέσω της ομώνυμης εταιρείας μάρκετινγκ. 

Τον περασμένο Ιούνιο, ο πρώην πρωθυπουργός της Σλοβενίας (2004-2008, 2012-2013) και αρχηγός του αντιπολιτευόμενου Σλοβενικού Δημοκρατικού Κόμματος (SDS) Γιάνεζ Γιάνσα κρίθηκε ένοχος για το σκάνδαλο διαφθοράς «Patria» και έτσι καταδικάστηκε σε δύο χρόνια φυλάκιση και καταβολή προστίμου 37.000 ευρώ.

Συγκεκριμένα, δικαστήριο της Λουμπλιάνας αποφάνθηκε ότι πήρε μίζα το 2006 για να διασφαλίσει συμβόλαιο ύψους 278 εκατ. ευρώ για την αγορά τεθωρακισμένων οχημάτων μεταφοράς προσωπικού από την φινλανδική αμυντική βιομηχανία Patria. 

Iδιαίτερα επεισοδιακή ήταν η καταδίκη του πρώην πρωθυπουργού (2000-2004) της Ρουμανίας, Άντριαν Ναστάζε τον Ιούνιο του 2012. Λίγο αφότου ανακοινώθηκε η διετής ποινή κάθειρξης για διαφθορά αυτοπυροβολήθηκε ενώπιον των αστυνομικών.

Καταδικάστηκε διότι 2004, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του, καταχράστηκε περίπου 1,5 εκατ. ευρώ από τα χρήματα που είχαν προσφέρει εταιρείες και επιχειρηματίες που είχαν προσκληθεί να συμμετάσχουν σε συμπόσιο, υπόθεση γνωστή ως «Quality Trophy». Τον περασμένο Ιανουάριο καταδικάστηκε εκ νέου, σε κάθειρξη δύο ετών, με την κατηγορία της εμπλοκής σε υπόθεση δωροδοκίας και σε τρία χρόνια για εκβιασμό.

Δεν λείπουν, πάντως, πρώην πρωθυπουργοί που καταδικάστηκαν σε φυλάκιση αλλά δεν έμειναν ή δεν έχουν μείνει πίσω από κάγκελα.

Ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας, Σίλβιο Μπερλουσκόνι, μπορεί να μην πέρασε το κατώφλι της φυλακής λόγω ηλικίας και συνθηκών, όμως καταδικάστηκε σε τετραετή φυλάκιση το Μάιο του 2013 για φορολογική απάτη του ομίλου του, Mediaset.

Έναν χρόνο μετά, τον περασμένο Απρίλιο, η ποινή του μετατράπηκε σε ετήσια κοινωφελή εργασία στον οίκο ευγηρίας και αποκατάστασης «Αγία Τριάδα» στο Τσεζάνο Μποσκόνε, λίγο έξω από το Μιλάνο.

Τον περασμένο Μάιο ο πρώην πρωθυπουργός του Ισραήλ Εχούντ Ολμέρτ (2006-2009) καταδικάστηκε σε εξαετή φυλάκιση για δωροληψία, στο πλαίσιο της υπόθεσης «Holyland», όταν ήταν δήμαρχος της Ιερουσαλήμ και στη συνέχεια υπουργός Εμπορίου και Βιομηχανίας (1993-2006).

O ίδιος, πάντως, ο πρώτος καταδικασθείς πρώην ηγέτης στη χώρα δεν έχει αρχίσει να εκτίει την ποινή, για το σκάνδαλο με τις πολυτελείς κατοικίες στο Τελ Αβίβ.

Αρκετά χρόνια πιο πίσω, στις αρχές της δεκαετίας του 1990, ο πρώην πρωθυπουργός (1983-1987) της Ιταλίας, Μπετίνο Κράξι κατηγορήθηκε ότι συμμετείχε σε παράνομη χρηματοδότηση κομμάτων αλλά και σε σειρά οικονομικών σκανδάλων (σκάνδαλο Tangentopoli), όπως αποκάλυψε η περίφημη επιχείρηση «Καθαρά Χέρια». Καταδικάστηκε ερήμην σε φυλάκιση 5,5 ετών, επιλέγοντας την αυτοεξορία στην Τύνιδα από το κελί, όπου απεβίωσε το 2000.

• Γιούλια Τιμοσένκο
• Ζοζέ Σόκρατες
• καταδίκη
• Σίλβιο Μπερλουσκόνι
• φυλακή