Παπακωνσταντίνου: Από το υπουργείο Οικονομικών στο εδώλιο του Ειδικού Δικαστηρίου

Γράφει η Αγγελική Κιλιντζόγλου

Πέρασαν 23 χρόνια από το σκάνδαλο Κοσκωτά και το Ειδικό Δικαστήριο ανοίγει και πάλι τις πύλες του για να υποδεχθεί αυτή την φορά τον πρώην υπουργό Οικονομικών Γιώργο Παπακωνσταντίνου.

Η δίκη του πρώην υπουργού αφορά την υπόθεση της λίστας Falciani της γνωστής στο ελληνικό κοινό ως «Λίστα Λαγκάρντ» και αναμένεται να αρχίσει μέχρι τις 11 Φεβρουαρίου 2015.

Ο κ. Παπακωνσταντίνου θα δικαστεί για τα κακουργήματα της νόθευσης εγγράφου και της απόπειρας απιστίας στην υπηρεσία με τις επιβαρυντικές διατάξεις του νόμου περί καταχραστών του Δημοσίου και βρίσκεται αντιμέτωπος ακόμη και με το ενδεχόμενο ισόβιας κάθειρξης.

Η υπόθεση

Όπως αναφέρεται στο βούλευμα όλα άρχισαν τον Μάιο του 2010 όταν ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου ως υπουργός Οικονομικών ενημερώθηκε από την ΕΥΠ για την ύπαρξη της «λίστας Falciani» η οποία περιελάβανε στοιχεία πελατών της τράπεζας HSBC τα οποία καλύπτονταν από το απόρρητο και είχαν στην κατοχή τους οι Γάλλοι.

Ο κ. Παπακωνσταντίνου σε συνάντηση που είχε με την τότε υπουργό Οικονομικών της Γαλλίας Κριστίν Λαγκάρντ της ζήτησε να δοθούν στις ελληνικές αρχές τα στοιχεία που αφορούσαν σε φορολογούμενους στην Ελλάδα.

Κατόπιν αιτήματος δικαστικής συνδρομής έφτασε από το Παρίσι στην Αθήνα η περίφημη  λίστα δηλαδή ένας κλειστός φάκελος με CD με συνοδευτικό έγγραφο και παραδόθηκε «χέρι με χέρι » στον κ. Παπακωνσταντίνου στις 29.9.2010 χωρίς ουδέποτε να πρωτοκολληθεί .

Σύμφωνα με το παραπεμπτικό βούλευμα:

 «Ο κατηγορούμενος Γ. Παπακωνσταντίνου, μόλις παρέλαβε τον κλειστό φάκελο, αποσύρθηκε στο γραφείο του, στο Υπουργείο, όπου, με τη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή (Η/Υ) που υπήρχε εκεί και έφερε ως όνομα χρήστη τις λέξεις “windows user”, αντέγραψε το σύνολο του περιεχομένου του ψηφιακού δίσκου CD, που μόλις είχε παραλάβει, σε φορητή μονάδα αποθήκευσης USB. Όπως διαπιστώθηκε εκ των υστέρων, επρόκειτο για δύο χιλιάδες εξήντα δύο (2.062) ηλεκτρονικά αρχεία (files), που βρίσκονταν σε ηλεκτρονικό φάκελο (folder) με την ονομασία “GREECE”, συνιστούσαν καρτέλες κίνησης λογαριασμών και αντιστοιχούσαν σε ανάλογο αριθμό φυσικών και νομικών προσώπων, τα οποία φέρονταν να έχουν δοσοληψία με την τράπεζα “ΗSBC”, στη Γενεύη της Ελβετίας, κατά το χρονικό διάστημα από τον Οκτώβριο 2005 μέχρι το Φεβρουάριο 2007. Όπως αναφέρεται στην από 9-2-2013 έκθεση εργαστηριακής πραγματογνωμοσύνης, κατά τις πρώτες ώρες της 30-9-2010 και συγκεκριμένα από ώρα 00:28:53 έως 00:54:10, μέσω του Η/Υ που έφερε ως όνομα χρήστη τις λέξεις “windows user”, ανοίχθηκαν προς ανάγνωση και κλείσθηκαν χωρίς αποθήκευση 24 από τα αρχεία, που υπήρχαν γραμμένα στο CD. Το άνοιγμα των αρχείων αυτών δεν έγινε τυχαία, αλλά με εντολή αναζήτησης αρχείων δια της χρήσεως των λέξεων “Papandreou”, “Papaconstantίn” και “Kozani”, πράγμα το οποίο προκύπτει από το ότι στα αρχεία, που έχουν ανοιχθεί, απαντώνται οι λέξεις αυτές».

Η διαδρομή της λίστας και το σβήσιμο το αρχείων

Έχοντας την λίστα στα χέρια του ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου επέλεξε μερικά από τα ονόματα με τις μεγαλύτερες καταθέσεις και τα παρέδωσε σε πρόχειρο χαρτί στον τότε Ειδικό Γραμματέα του ΣΔΟΕ Γιάννη Καπελέρη προκειμένου να “διερευνήσει το οικονομικό τους προφίλ”.

Το καλοκαίρι του 2011, λίγο πριν παραιτηθεί από Υπουργός Οικονομικών, ο Γ. Παπακωνσταντίνου παρέδωσε το σύνολο της λίστας στο νέο επικεφαλής του ΣΔΟΕ, Ι. Διώτη σε μορφή USB stick και όχι το CD που ο ίδιος είχε παραλάβει από την Γαλλία.

Ο κ. Διώτης με τη σειρά του παρέδωσε το αρχείο στον τότε υπουργό Οικονομικών Ευάγγελο Βενιζέλο, ο οποίος όμως δήλωσε ότι δεν παρέλαβε το αρχείο σε CD, αλλά σε μορφή “στικάκι” USB.  Τελικά το αυθεντικό CD χάθηκε.

Όταν  ο κ. Παπακωνσταντίνου εμφανίστηκε ενώπιον του Συμβουλίου εξέφρασε τη λύπη του για την απώλεια του ψηφιακού δίσκου, αρνήθηκε την εκ μέρους αυτού καταστροφή του, υποστήριξε ότι ποτέ δεν χάθηκε κάτι άλλο από το γραφείο του, είπε ότι δεν μπορούσε να θυμηθεί σε ποιον από τους υπαλλήλους είχε δώσει προς φύλαξη το CD, αλλ’ ότι έτρεφε προς όλους την ίδια εμπιστοσύνη και, τελικά, απέδωσε την απώλεια στο γεγονός ότι ο ψηφιακός δίσκος δεν έφερε κανένα διακριτικό γνώρισμα ούτε και συνοδευόταν από κάποιο έγγραφο. Ως εκ τούτου, είπε, κάπου θα παράπεσε, προφανώς κατά την αποχώρησή του από το Υπουργείο.

Εν τέλει στις 21.12.1012, έπειτα από ενέργειες του τότε υπουργού Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα ένα νέο CD φτάνει από τους Γάλλους στην Ελλάδα. Πρόκειται για πιστό αντίγραφο αυτού που είχε χαθεί, όπως διαβεβαιώνουν οι Γάλλοι. Τότε διαπιστώθηκε ότι από την λίστα λείπουν τρία αρχεία και αφορούν τους συγγενείς του κ. Παπακωνσταντίνου
 

Σύμφωνα με το βούλευμα: «Η απουσία των εν λόγω τριών αρχείων από το “Π1-USB” υποδηλώνει ότι αυτά διαγράφηκαν μετά την αντιγραφή του περιεχομένου του πρώτου CD στο USB που δημιούργησε ο κατηγορούμενος Γ. Παπακωνσταντίνου και πριν από τη μεταγραφή του περιεχομένου του εν λόγω USB, στη φορητή μονάδα αποθήκευσης USB που δημιούργησε ο Ι. Διώτης. Αυτό προέκυψε εργαστηριακώς, διότι στο “Π1-USB” δεν υπάρχουν ίχνη των ως άνω τριών αρχείων. Τέτοια ίχνη δεν θα μπορούσαν να έχουν απαλειφθεί, εάν η διαγραφή των τριών αρχείων είχε γίνει μετά τη μεταγραφή τους στο “Π1-USB”. Εξ αυτού συνάγεται ότι το περιεχόμενο του USB που δημιούργησε ο κατηγορούμενος Γ. Παπακωνσταντίνου νοθεύθηκε από πρόσωπο, το οποίο είχε λόγο να μην υπάρχουν τα ως άνω τρία αρχεία μεταξύ αυτών, που είχαν υποκλαπεί από την τράπεζα «ΗSBC» και είχαν περιέλθει στις ελληνικές αρχές, ως περιεχόμενο του πρώτου CD».  

Η παραπομπή του πρώην τσάρου της οικονομίας

Μετά την δημοσιοποίηση της υπόθεσης για την ύπαρξη της λίστας με Έλληνες φοροφυγάδες συστάθηκε προανακριτική επιτροπή η οποία συνεδρίαζε επί έξι μήνες. Έπειτα από δεκάδες επεισοδιακές συνεδριάσεις και καταθέσεις των εμπλεκόμενων προσώπων αποφασίστηκε η άσκηση ποινικής δίωξης σε βάρος του πρώην υπουργού, Γιώργου Παπακωνσταντίνου. 

Σε συνεδρίαση της η Ολομέλεια της Βουλής εξέτασε το πόρισμα της Προανακριτικής Επιτροπής και αποφάσισε την παραπομπή του πρώην υπουργού Οικονομικών, Γιώργου Παπακωνσταντίνου για τρία αδικήματα, δύο σε βαθμό κακουργήματος, της απιστίας στην υπηρεσία και της παράβασης καθήκοντος και ένα σε βαθμό πλημμελήματος, της νόθευσης εγγράφου.

 
Τη σκυτάλη έλαβε το Δικαστικό Συμβούλιο από το οποίο με εισήγησή του ο αντεισαγγελέας Αρείου Πάγου κ. Πλιώτας ζήτησε να δικαστεί ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου και για τα τρία αδικήματα που τον βάραιναν, ενώ ζήτησε επίσης στο εδώλιο να καθίσουν και οι τρεις συγγενείς του, δηλαδή η εξαδέλφη του πρώην υπουργού, Ελένη Παπακωνσταντίνου, ο σύζυγός της Συμέων Σικιαρίδης και ο Ανδρέας Ρωσσώνης.

Τελικά στα μέσα της εβδομάδας που πέρασε η απόφαση βγήκε και οι δικαστές του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου του Αρείου Πάγου με ψήφους 4 προς 1 παρέπεμψαν τον κ. Παπακωνσταντίνου σε δίκη στο Ειδικό Δικαστήριο για την απαλοιφή των ονομάτων τριών συγγενών του με καταθέσεις 1,2 εκατ. ευρώ από τη λίστα Λαγκάρντ. Ωστόσο τον απήλλαξαν από το αδίκημα της παράβασης καθήκοντος, ενώ απαλλάχτηκαν και οι τρεις συγγενείς του –Ελένη Παπακωνσταντίνου, Συμεών Σικιαρίδης και Ανδρέας Ρωσσώνης– που βαρύνονταν με το αδίκημα της ηθικής αυτουργίας.

Οι δικαστές αποφάνθηκαν πως ο πρώην υπουργός Οικονομικών ενήργησε μόνος του προκειμένου να προστατέψει την πολιτική του εικόνα και να βοηθήσει τους συγγενείς του.

Σύμφωνα με το βούλευμα «το πρόσωπο, που επέφερε τη νόθευση, είναι ο κατηγορούμενος Γ. Παπακωνσταντίνου, ο οποίος, με την ενέργειά του, αφενός απέβλεπε στην αποφυγή βλάβης της πολιτικής του εικόνας ως υπουργού Οικονομικών, η οποία θα μπορούσε να επέλθει με την αποκάλυψη ότι συγγενείς του αναφέρονταν ως δικαιούχοι λογαριασμών στη λίστα Falciani και αφετέρου επεδίωκε την εξυπηρέτηση των συγγενών του, με την αποτροπή φορολογικού ελέγχου εις βάρος τους».
 

Το Ειδικό Δικαστήριο

Βάσει του νόμου περί ευθύνης υπουργών, η δίκη θα πρέπει να ξεκινήσει εντός διμήνου, εκτός και αν υπάρξουν εκλογές οπότε θα σημειωθεί σύντομη αναβολή. Εντός δεκαημέρου το βούλευμα θα επιδοθεί στον κ. Παπακωνσταντίνου και στον πρόεδρο της Βουλής Ευάγγελο Μεϊμαράκη, ο οποίος σε δημόσια συνεδρίαση θα κληρώσει από τον Αρειο Πάγο 13 τακτικά και 6 αναπληρωματικά μέλη για τη συγκρότηση του Ειδικού Δικαστηρίου. Στην ίδια συνεδρίαση θα κληρωθεί ο εισαγγελέας του Ειδικού Δικαστηρίου από τα μέλη της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου.

Πρόεδρος του Ειδικού Δικαστηρίου θα είναι ο ανώτερος σε βαθμό από τα μέλη του Αρείου Πάγου ή ο αρχαιότερος σε περίπτωση ομοιοβαθμίας. Ο πρόεδρος της Βουλής θα αποστείλει στον πρόεδρο του Ειδικού Δικαστηρίου το πρακτικό της Ολομέλειας με τα ονόματα των τακτικών και αναπληρωματικών μελών του Ειδικού Δικαστηρίου. Μετά ο πρόεδρος του Ειδικού Δικαστηρίου θα κληθεί να προσδιορίσει σε διάστημα από 40 έως 60 ημέρες την ημερομηνία της δικασίμου.

Ο πρώην υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου έχει το δικαίωμα από το νόμο να μην παραστεί στο Ειδικό Δικαστήριο αλλά να δικαστεί σαν να είναι παρών, με την εκπροσώπηση τριών δικηγόρων.

• Γιώργος Παπακωνσταντίνου
• δικαστήριο
• λίστα Λαγκάρντ