Παγκόσμια Ημέρα Φυματίωσης: Στην Ελλάδα «χάνονται» περιστατικά

Κάθε άλλο παρά “ξεχασμένη” νόσος “από τα παλιά” θεωρείται τα τελευταία χρόνια η φυματίωση.

Στη συνέντευξη τύπου που έδωσε νωρίτερα το ΚΕΕΛΠΝΟ, στο Μουσείο Φυματίωσης του νοσοκομείου “ΣΩΤΗΡΙΑ”, οι ειδικοί επεσήμαναν ότι εξακολουθεί να διαπιστώνεται σημαντική υποδήλωση του νοσήματος, με αποτέλεσμα να μην αποτυπώνεται με σαφήνεια η επιδημιολογική εικόνα της φυματίωσης στη χώρα.

Από τα διαθέσιμα στοιχεία η αύξηση του αριθμού των περιπτώσεων φυματίωσης παρατηρήθηκε σε ασθενείς που ανήκουν σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες (ασθενείς με HIV λοίμωξη, κρατούμενους, χρήστες ουσιών). Τα ποσοστά ασθενών με ανθεκτικές μορφές φυματίωσης (MDR/XDR-TB) έχουν παραμείνει σταθερά και είναι υψηλότερα μεταξύ ασθενών αλλοδαπής εθνικότητας.

“Πολύ σημαντικά προβλήματα όσον αφορά στη φυματίωση στη χώρα αποτελούν η έλλειψη Εθνικού Προγράμματος για τον Έλεγχο της Φυματίωσης, η υποστελέχωση και υποχρηματοδότηση των αντιφυματικών τμημάτων και ιατρείων, των εργαστηρίων, στα οποία πραγματοποιούνται εργαστηριακές εξετάσεις για τη διάγνωση της φυματίωσης, η υποστελέχωση των διευθύνσεων δημόσιας υγείας, η ασυνέχεια στη διαθεσιμότητα ορισμένων αντιφυματικών φαρμάκων, η έλλειψη προγραμμάτων επιβλεπόμενης χορήγησης θεραπείας  (DOT), η οικονομική κρίση και οι δραστικές περικοπές στην υγεία και στα προγράμματα πρόληψης για τις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού (ασθενείς με HIV λοίμωξη, χρήστες ουσιών, φυλακισμένοι, μετανάστες και πρόσφυγες)” υπογράμμισαν οι ειδικοί.

Το ΚΕΕΛΠΝΟ συνεργάζεται με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και κυρίως με την Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία, προκειμένου να συνδράμει στην αντιμετώπιση των προβλημάτων, όσον αφορά στον έλεγχο και την αντιμετώπιση της φυματίωσης στη χώρα. 

Νόσος που θεραπεύεται

Σύμφωνα με τα τελευταία δημοσιευμένα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO) και του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC), το 2015 εκτιμάται ότι σημειώθηκαν παγκοσμίως 10.400.000 νέες περιπτώσεις φυματίωσης, από τις οποίες οι 323.000 στην Ευρώπη.

Παρά το γεγονός ότι υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία, το 2015 η φυματίωση ήταν υπεύθυνη για το θάνατο 1.8 εκατομμυρίου ανθρώπων, 400.000 από τους οποίους ήταν ασθενείς με HIV λοίμωξη, αποτελώντας μία από τις δέκα συχνότερες αιτίες θανάτου παγκοσμίως και το συχνότερο αίτιο θανάτου από λοιμώδες νόσημα, προκαλώντας περισσότερους θανάτους από την HIV λοίμωξη και την ελονοσία.

Πάνω από το 95% των θανάτων από φυματίωση σημειώνεται σε χώρες χαμηλού και μέτριου εισοδήματος, γεγονός που καταδεικνύει την ανάγκη αντιμετώπισης των ανισοτήτων όσον αφορά στην πρόσβαση στη διάγνωση και στη θεραπεία της νόσου. Η φυματίωση ευθύνεται για το 35% των θανάτων των ασθενών με HIV λοίμωξη, αποτελώντας κύριο αίτιο θανάτου σε αυτή την ομάδα πληθυσμού.

Η φυματίωση παρόλα αυτά είναι νόσος που θεραπεύεται. Το διάστημα 2000–2015 σώθηκαν 49 εκατομμύρια  ζωές μέσω της διάγνωσης και της αποτελεσματικής αντιφυματικής θεραπείας.

Δυστυχώς, όμως, εκτιμάται ότι 4.3 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο, δηλαδή το 1/3 των ασθενών με φυματίωση – οι περισσότεροι από τους οποίους ανήκουν σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες – δεν διαγιγνώσκονται και δεν θεραπεύονται, λόγω αδυναμίας πρόσβασής τους σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας. Η αναζήτηση και η θεραπεία των ανθρώπων αυτών αποτελεί βασικό βήμα για την επίτευξη του στόχου της εξάλειψης της φυματίωσης, που έθεσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Οι αξιωματούχοι του ΠΟΥ μίλησαν για μείωση της επίπτωσης και των θανάτων από φυματίωση μέχρι το 2035, κατά 90% και 95% αντίστοιχα, συγκριτικά με το 2015. 

“Είναι φανερό ότι, για να επιτευχθεί η εξάλειψη της νόσου, κανείς δεν πρέπει να μείνει πίσω και όλοι πρέπει να αναλάβουμε δράση, προκειμένου να αντιμετωπιστούν φαινόμενα στιγματισμού, διακρίσεων και περιθωριοποίησης και να ξεπεραστούν τα εμπόδια στην πρόσβαση στη φροντίδα υγείας για τους ασθενείς με φυματίωση” κατέληξαν οι αρμόδιοι επιστήμονες.  

• ΚΕΕΛΠΝΟ
• φυματίωση