…Και τώρα, επιχείρηση Κάιρο

Είναι καλή η Συμφωνία με την Ιταλία κι ας ενίσταται ο Κοτζιάς. Πρόκειται για προϊόν δημιουργικού συμβιβασμού: η Ελλάδα υποχώρησε στο θέμα των δικαιωμάτων αλιείας, καθώς και στο όριο της ζώνης, αλλά αυτά που κέρδισε είναι απείρως πιο σημαντικά.

Πρώτον, με την Συμφωνία Οριοθέτησης Θαλασσίων Ζωνών πιστοποιείται καθαρά ότι τα νησιά έχουν δικαίωμα(επήρεια) σε υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ. Ετσι, δημιουργείται θετικό προηγούμενο για τη χώρα μας, με δεδομένο ότι η Τουρκία αμφισβητεί το δικαίωμα αυτό.

Δεύτερον, η Συμφωνία, εμπεριέχοντας το Τριεθνές με την Αλβανία, πιέζει εξ αντικειμένου την γείτονα να προχωρήσει με την Ελλάδα σε Συμφωνία για ανάλογη οριοθέτηση. Υπενθυμίζεται ότι οι συζητήσεις με την Αλβανία βρίσκονταν σε προχωρημένο στάδιο, αλλά είχε υπαναχωρήσει στο παρά πέντε, κατόπιν πιέσεων από την Τουρκία, όπως εικάζεται.

Τρίτον, εξαιρετικής σημασίας γεγονός είναι η στάση του ΣΥΡΙΖΑ και της αντιπολίτευσης εν γένει. Επιδοκιμάστηκε η Συμφωνία με την Ιταλία και διαμορφώνεται κλίμα πολύτιμης συναίνεσης στα εθνικά.

Επόμενο βήμα για την ελληνική διπλωματία είναι η Συμφωνία με την Αίγυπτο. Βήμα αναγκαίο, προκειμένου να διεμβολιστεί το Τουρκο-Λιβυκό μνημόνιο. Αναγκαίο, αλλά δύσκολο βήμα παρά τις εξαιρετικές σχέσεις της χώρας μας με το σημερινό καθεστώς.

Δύσκολο, γιατί η Αίγυπτος, ενώ αναγνωρίζει ότι τα νησιά έχουν δικαίωμα σε υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ, θεωρεί ότι τα μικρά νησιωτικά συμπλέγματα όπως π.χ. το Καστελόριζο, δεν διαθέτουν πλήρη επήρεια. Αυτός είναι ο λόγος που καθυστερεί επι τόσα χρόνια η επίτευξη Συμφωνίας, παρά τις επανειλημμένες επαφές και διαβουλεύσεις.

Η επικείμενη επίσκεψη του κ. Δένδια στο Κάιρο(18.6.2020) είναι αποφασιστικής σημασίας, προκειμένου να αρθούν τα εμπόδια και να επιτευχθεί Συμφωνία Οριοθέτησης Θαλασσίων ζωνών.

Είπαμε. Δύσκολο εγχείρημα, αβέβαιη προοπτική. Επισημαίνεται πάντως ότι δεν αποκλείεται να υπάρξει μερική Συμφωνία, αν δεχθούμε να εξαιρεθεί το Καστελόριζο. Και παρ΄ότι η πιθανή εξαίρεση συνιστά αρνητικό προηγούμενο, ενδεχόμενη Συμφωνία, έστω και μερική, είναι σημαντική.

Η Τουρκία είδε με ανησυχία την Ελληνο-Ιταλική Συμφωνία. Και δεν αποκλείεται να προτείνει στην Αίγυπτο να υπογράψει μαζί της Συμφωνία Οριοθέτησης, δίνοντας μεγαλύτερα ωφελήματα σε σύγκριση με τις δικές μας προτάσεις. Ενδέχεται, δηλαδή, να δελεάσει την Αίγυπτο προσφέροντας ευρύτερη υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ.

Παρά τις κάκιστες τα τελευταία χρόνια σχέσεις μεταξύ Αιγύπτου και Τουρκίας, το Κάιρο δεν επιθυμεί να καταστεί στοιχείο της ελληνοτουρκικής διαμάχης. Αν ληφθεί υπόψιν το ότι ο Ερντογάν δεν διστάζει να απευθύνεται ακόμη και σε χώρες με τις οποίες οι σχέσεις είναι τεταμένες, τότε ενδεχόμενη προσφορά της Τουρκίας θα αποτελεί επι πλέον πρόβλημα στις συζητήσεις του κ.Δένδια στο Κάιρο.

Στα θετικά των ημερών συγκαταλέγεται και η δήλωση του εκπροσώπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ότι τα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ. Επανέλαβε, δηλαδή, ο εκπρόσωπος σχετικές δηλώσεις του Τζέφρι Πάιατ και του Υφυπουργού Εξωτερικών Φράνκ Φάνον.

Τις θετικές αυτές εξελίξεις σκίασε το συμβάν με την ελληνική φρεγάτα που παρακολουθούσε πλοίο, το οποίο πιθανώς μετέφερε οπλισμό απο την Τουρκία στην Λιβύη. Μετέχοντας στην ευρωπαϊκή «Επιχείρηση Ειρήνη», η φρεγάτα «Σπέτσαι» πήρε εντολή από τον Ιταλό επικεφαλής της επιχείρησης να στείλει ελικόπτερο για έλεγχο στο πλοίο. Οπερ και εγένετο.

Τότε, παρενέβη τουρκική φρεγάτα που συνόδευε (μαζί με άλλες δύο) το πλοίο και είπε ότι αυτό βρίσκεται υπο την προστασία της Τουρκικής Δημοκρατίας. Κατόπιν αυτού, η ελληνική φρεγάτα αποχώρησε, αλλά τα ερωτηματικά για την απαράδεκτη στάση των Ευρωπαίων παραμένουν.

Απαράδεκτη, γιατί σιώπησαν μετά την τουρκική πρόκληση, η οποία εκθέτει πλήρως την «Επιχείρηση Ειρήνη». Υποτίθεται ότι αποστολή της επιχείρησης αυτής είναι ο έλεγχος και δι΄αυτού η αποτροπή μεταφοράς οπλισμού στη Λιβύη.

Δεν χρειάζεται να ξαναπούμε ότι η Τουρκία συνεχίζει να εκδιπλώνει ακάθεκτη τα σχέδια της για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Κατά τούτο, η Συμφωνία με την Ιταλία και η «επιχείρηση Κάιρο» του Νίκου Δένδια αποκτούν ιδιαίτερη σημασία.

Όπως, βέβαια, και η εκπεφρασμένη αποφασιστικότητα της χώρας μας να υπερασπιστεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα.

• ΑΟΖ
• Κάιρο