Τα 20 βιβλία crime fiction που αποδεικνύουν ότι οι γυναίκες είμαστε… εγκληματικά μυαλά

Είναι ένα από τα παράδοξα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, ότι ακόμα και σε εποχές που οι γυναικείες φωνές ήταν μετρημένες στα δάχτυλα,  η αστυνομική λογοτεχνία αποτελούσε πεδίον δόξης λαμπρόν για τις γυναίκες που αποφάσιζαν να δοκιμάσουν την τύχη τους στη μυθοπλασία. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι η Άγκαθα Κρίστι, γεννηθείσα το 1890, παραμένει έως σήμερα ένας από τους «πυλώνες» του συγκεκριμένου λογοτεχνικού είδους, και μαζί με τις πάνω- κάτω σύγχρονές της, Νάιο Μαρς, Ντόροθι Σέγιερς και Μάρτζερι Άλλιγχαμ, απέδειξε ότι οι γυναίκες, εκτός από το περίφημο ένστικτό τους, διαθέτουν και αστυνομικό δαιμόνιο.

Κατά τους μελετητές του είδους η εξήγηση του φαινομένου δεν είναι άλλη από το γεγονός ότι η αστυνομική λογοτεχνία θεωρούνταν … του σωρού. Μια απόλαυση ακατάλληλη για σοβαρούς ανθρώπους, που δεν προσέδιδε στους δημιουργούς της κύρος –μόνο χρήμα. Αποτελούσε άρα μια διέξοδο για γυναίκες που διέθεταν ασυνήθιστη για την εποχή μόρφωση και κανέναν τρόπο δημιουργικής έκφρασης. 

Όμως, αρκετά με τις φλυαρίες. Αυτά είναι τα 20 βιβλία αστυνομικής λογοτεχνίας, γραμμένα από γυναίκας, που δεν επιτρέπεται να λείπουν από καμία βιβλιοθήκη φίλου του είδους. Και τα 20 κυκλοφορούν στα ελληνικά και θα τα βρείτε στα βιβλιοπωλεία Public σε όλη τη διάρκεια του Νοεμβρίου (Μήνας Αστυνομικής Λογοτεχνίας στο Public) και, φυσικά, ολόκληρο τoν χρόνο. 

1. Agatha Christie, Η δολοφονία του Ρότζερ Άκροϊντ, εκδόσεις Ψυχογιός
Το πιο ειδεχθές ανάμεσα στα εγκλήματα, ο εκβιασμός, μπορεί να έχει μόνο μία κατάληξη: τον φόνο. Όταν ο Ρότζερ Άκροϊντ βρίσκεται δολοφονημένος λίγες ημέρες μετά από τον θάνατο της γυναίκας του από υπερβολική δόση βαρβιτουρικών, ο Ηρακλής δεν έχει άλλη επιλογή από το να αναλάβει δράση.  Ύβρις και νέμεσις στο κορυφαίο από τα έργα της «βασίλισσας του εγκλήματος».

2. Margery Allingham, Ένας τίγρης στην αιθαλομίχλη, εκδόσεις Άγρα
Λιγότερο γνωστή από την Κρίστι, η Άλλιγχαμ είναι ίσως η πιο συναρπαστική εκπρόσωπος της «χρυσής εποχής» της αστυνομικής λογοτεχνίας. Τα έργα της μπορούν να διαβαστούν είτε ως περίτεχνα πλεγμένα μυστήρια είτε ως ηθικές πραγματείες σπάνιας ευφυΐας. Δυστυχώς τα βιβλία της που κυκλοφορούν στη γλώσσα μας είναι μετρημένα στα δάχτυλα του ενός χεριού.

3. Dorothy Sayers, Τα εννέα πένθιμα χτυπήματα, εκδόσεις Άγρα
Στιλάτη πρόζα, δυνατό σασπένς, ένας ντετέκτιβ με ευγενική καταγωγή, ο λόρδος Πήτερ Ουίμζυ, και η αγγλική επαρχία τυλιγμένη σε πέπλο ομίχλης. Ένα κλασικό βιβλίο –το λες και μικρό αριστούργημα- από την πρώτη γυναίκα πτυχιούχο του πανεπιστημίου της Οξφόρδης.

4. P. D. James, Ο φάρος, εκδόσεις Καστανιώτη
Από την συγγραφέα του πασίγνωστου «Τα παιδιά των ανθρώπων» (μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο το 2006 από τον Αλφόνσο Κουαρόν) και διάδοχο της αγίας τριάδας Κρίστι – Άλλιγχαμ, Σέγιερς ένα «αυθεντικά» αστυνομικό μυθιστόρημα με ήρωα τον αστυνόμο Νταγκλίς και θύμα ένα διάσημο συγγραφέα. Κι όλα αυτά σε ένα ιδιωτικό νησί λίγα μίλια από τις ακτές της Κορνουάλης, όπου φιλοξενούνται διεθνείς προσωπικότητες για συσκέψεις μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα.

5. Ruth Rendell, Ο Μινώταυρος, εκδόσεις Μεταίχμιο
Όταν μια νεαρή νοσοκόμα αναλαμβάνει τα καθήκοντά της σε ένα ετοιμόρροπο αρχοντικό στις παρυφές μιας επαρχιακής πόλης, ανακαλύπτει ότι τίποτα –και κανένας- δεν είναι αυτό που δηλώνει. Η συγγραφέας που έφυγε από τη ζωή το 2015 υπογράφει αυτό το διαμαντάκι – θρίλερ και ψυχαναλυτική πραγματεία μαζί- με το ψευδώνυμό της, Μπάρμπαρα Βάιν.

6. Patricia Highsmith, Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου, εκδόσεις Άγρα
Από τη δημιουργό του Ρίπλεϋ, ένα μοιραίο ερωτικό τρίγωνο στην Αθήνα του ’60. Από τη Μεγάλη Βρεταννία ως το Μπραζίλιαν κι από κει ως τα μινωικά ανάκτορα της Κρήτης, τρεις αμερικανοί, ο καθένας με τα δικά του κρυμμένα μυστικά, παρασύρονται σε ένα θανάσιμο στροβιλισμό ερωτικού πάθους, απληστίας και απάτης.

7. Josephine Tey, Η κόρη του χρόνου, εκδόσεις Gutenberg – Γιώργος & Κώστας Δαρδανός
Δύο πρίγκιπες, διάδοχοι του αγγλικού θρόνου δολοφονούνται. Ποιος ήταν ο ρόλος που διαδραμάτισε σε αυτή ο βασιλιάς Ριχάρδος Γ’;  Τα συνταρακτικά γεγονότα που διαδραματίστηκαν τον 15ο αιώνα απασχολούν τον Άλαν Γκραντ, επιθεωρητή της Scotland Yard, ο οποίος βρίσκεται σε αναγκαστική αργία στο νοσοκομείο λόγω σοβαρού ατυχήματος. Η λύση του μυστηρίου θα αιφνιδιάσει τον επιθεωρητή στο πολύκροτο αυτό μυθιστόρημα, γραμμένο το 1951, της κορυφαίας μυθιστοριογράφου, που αποτέλεσε το έναυσμα για όλα τα ιστορικά αστυνομικά μυθιστορήματα που ακολούθησαν. 

8. Sophie Hannah, Έγκλημα με υπογραφή, εκδόσεις Διόπτρα
Γραμμένο το 2014, το «Έγκλημα με υπογραφή» σηματοδοτεί την επιστροφή του Ηρακλή Πουαρό στην ενεργό υπηρεσία, χρόνια μετά από τον θάνατο της Αγκάθα Κρίστι. Πως συνέβη αυτό; Οι διαχειριστές της διαθήκης της Κρίστι αποφάσισαν να εμπιστευτούν το ταλέντο της βραβευμένης ποιήτριας και πεζογράφου η οποία ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση με αίσθημα ευθύνης, πασπαλισμένο με χιούμορ.

9. Sara Paretsky, Ολική αναπηρία, εκδόσεις Γαβριηλίδης
Η κόρη του προέδρου ενός εργατικού συνδικάτου εξαφανίζεται. Στο σπίτι όπου διέμενε βρίσκεται νεκρός ο φίλος της, γιος επιφανούς τραπεζίτη. Την διερεύνηση του εγκλήματος –ένα ή δύο, δεν ξέρει κανείς- αναλαμβάνει η ιδιωτική ντετέκτιβ Β.Ι. Βαρσάβσκι, η οποία σύντομα βρίσκεται αντιμέτωπη με το οργανωμένο έγκλημα. Ο στενός εναγκαλισμός χρήματος, εξουσίας και υπόκοσμου είναι απλά ακαταμάχητος.

10. Gillian Flynn, Αιχμηρά αντικείμενα, εκδόσεις Μεταίχμιο
Μια δημοσιογράφος επιστρέφει στη γενέτειρά της για να καλύψει τις έρευνες γύρω από τις δολοφονίες δύο νεαρών κοριτσιών. Όμως, η επιστροφή ξυπνάει οδυνηρές μνήμες μια παλιάς οικογενειακής τραγωδίας. Πόσο μάλλον, όταν γίνεται φανερό πως οι φόνοι σχετίζονται με την παλιά πληγή. Το πρώτο έργο της Gillian Flynn είναι ένα ψυχολογικό θρίλερ, αντάξιο της μεγάλης αμερικάνικης σχολής, που απέσπασε τα εύσημα ακόμα και του Στίβεν Κινγκ.

11. Kate Atkinson, Ψέματα και μυστικά, εκδόσεις Κέδρος
Τρεις οικογενειακές τραγωδίες. Τρία θύματα, και τα τρία γυναίκες. Τόπος: Το ειδυλλιακό Κέιμπριτζ. Ο Τζάκσον Μπρόντι, πρώην αστυνομικός και νυν ιδιωτικός ντετέκτιβ αναζητά την άκρη του νήματος που συνδέει τις τρεις ιστορίες. Ένα θρίλερ με όλη τη σημασία της λέξης από μια μαστόρισσα του είδους. 

12. Belinda Bauer, Άκου τους νεκρούς, εκδόσεις Bell
Ένας νεαρός φοιτητής της ιατρικής με σύνδρομο Άσπεργκερ προσπαθεί να «ακούσει» τον νεκρό άντρα που βρίσκεται ξαπλωμένος στον πάγκο ανατομίας μπροστά του. Σιγά σιγά ο άντρας αρχίζει να αποκαλύπτει τα μυστικά του. Είναι θύμα δολοφονίας. Όμως κανείς δεν τον πιστεύει. H Belinda Bauer κατέχει τη τέχνη της αποσιώπησης, που εκτοξεύει τις θερμοκρασίες στην κλίμακα του φόβου.

13. Liz Nigent, Τα πρόσωπα του Όλιβερ, εκδόσεις Ψυχογιός
Όταν ο Όλιβερ Ράιαν, νέος, ωραίος και επιτυχημένος, επιτίθεται στην αφοσιωμένη σύζυγό του την οποία αφήνει σε κωματώδη κατάσταση, όλοι προσπαθούν να αντιληφθούν το γιατί. Όμως καθώς η ιστορία του ξετυλίγεται μέσα από την αφήγηση του ίδιου και των ανθρώπων που τον γνώρισαν, αποκαλύπτεται ένα κουβάρι μίσους, οργής και φθόνου που σοκάρει, καθώς και την απίστευτης ικανότητας του ανδρός να χειρίζεται τους ανθρώπους γύρω του. Από τα καλύτερα ψυχολογικά θρίλερ των τελευταίων χρόνων.

14.  Sjöwall Maj, Wahlöö Per, Πρόσχαροι οι πολιτσμάνοι, εκδόσεις Γράμματα
Κατά παρέκκλιση των «προγραμματικών δηλώσεων» του άρθρου, το βιβλίο αυτό οφείλει την ύπαρξή του όχι σε μία συγγραφέα, αλλά σε ένα ζευγάρι. Η Σγιεβάλ και ο Βελέε υπέγραψαν μαζί μια σειρά από αστυνομικά βιβλία με ήρωα τον προϊστάμενο του Τμήματος Ανθρωποκτονιών της Στοκχόλμης, Μάρτιν Μπεκ. Τα βιβλία τους έγιναν ανάρπαστα, πυροδοτώντας την έκρηξη της σκανδιναβικής αστυνομικής λογοτεχνίας, όμως η καριέρα τους τελείωσε σύντομα με τον θάνατο εκείνης το 1975. Χαρακτηριστικά τους: Χιούμορ, ρεαλισμός, πολιτική σκοπιά και κοινωνική ευαισθησία.

15. Karin Fossum, Βουβή κραυγή, εκδόσεις Μεταίχμιο
Η Νορβηγίδα βασίλισσα της αστυνομικής λογοτεχνίας δυναμιτίζει απροκάλυπτα την ειδυλλιακή εικόνα της φιλήσυχης και πολιτισμένης σκανδιναβικής χώρας, αποκαλύπτοντας ένα τοπίο φόβου, βίας, μυστικοπάθειας, προκαταλήψεων και ξενοφοβίας.

16. Åsa Larsson, Ηλιακή καταιγίδα, εκδόσεις Μεταίχμιο
Τι δουλειά έχει το σώμα ενός δολοφονημένου άντρα σε μια εκκλησία την ώρα που έξω το χιόνι ζωγραφίζει λευκό το τοπίο; Το έγκλημα θα αναλάβει να διαλευκάνει η φίλη του θύματος Ρεμπέκα Μάρτινσον, δικηγόρος, και μόνιμη ηρωίδα των μυθιστορημάτων της Όσα Λάρσον, της Σουηδέζας συγγραφέως με τα εκατομμύρια πωλήσεων σε όλο τον κόσμο.

17.  Camilla Läckberg, Η παγωμένη πριγκίπισσα, εκδόσεις Μεταίχμιο
Η τρίτη της χορείας των νέων σκανδιναβών (γυναικών) συγγραφέων που έχουν κάνει κατάληψη στις λίστες των best-sellers παγκοσμίως μας εισάγει στον παγωμένο κόσμο της Φιελμπάκα, ενός χωριού στις σουηδικές ακτές με ένα έγκλημα που φέρνει στην επιφάνεια προσωπικά και κοινά δαιμόνια. Και εδώ τη λύση του μυστηρίου θα δώσει μια γυναίκα, το alter της συγγραφέως, η επίσης συγγραφέας Ερίκα Φαλκ.

18. Αθηνά Κακούρη, Ξιφίρ Φαλέρ,  Βιβλιοπωλείον της Εστίας
Την ώρα που η Ευρώπη βρίσκεται ήδη στη δίνη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, στην «ανέμελη» Αθήνα μια σειρά από τραγελαφικά επεισόδια αναδεικνύουν μυστικά και συνομωσίες που εξυφαίνονται στα σκοτάδια. Ένα από τα πιο γνωστά έργα της πρώτης Ελληνίδας συγγραφέως αστυνομικών μυθιστορημάτων, χαρακτηρίζεται από έντονα ηθογραφική διάθεση και λογοτεχνική χάρη.

19. Χίλντα Παπαδημητρίου, Έχουνε όλοι κακούς σκοπούς, εκδόσεις Μεταίχμιο
Ο πιο rock αστυνόμος της νέας ελληνικής παραγωγής crime fiction είναι αναμφισβήτητα ο Χάρης Νικολόπουλος. Κυκλοθυμικός, αβέβαιος για τον εαυτό του και την αποστολή του, με φισίκ που παραπέμπει περισσότερο σε γιουβαρλάκι, προσπαθεί να εξιχνιάσει την εξαφάνιση ενός δημοφιλούς τραγουδοποιού. Οι έρευνές του θα τον οδηγήσουν σε στούντιο ηχογραφήσεων, προβάδικα, ανάμεσα σε μουσικούς και φανατικούς του βινυλίου. Όμως στο τέλος, την απάντηση θα δώσει η ίδια η μουσική.

20. Ευτυχία Γιαννάκη. Αλκυονίδες μέρες, εκδόσεις  Ίκαρος
Το δεύτερο μέρος της «Τριλογίας της Αθήνας», με πρωταγωνιστή τον Αστυνόμο Χάρη Κόκκινο φωτογραφίζει την Αθήνα της κρίσης, το μαλακό υπογάστριο μιας πόλης που οδηγείται με αυξανόμενη ταχύτητα στην πλήρη αποσύνθεση.  

Οι crime εκδηλώσεις που σας περιμένουν στα Public όλης της χώρας:
Στις 15 Νοεμβρίου στο Public Βόλου όπου συμμετέχουν οι: Ευτυχία Γιαννάκη, Πάνος Ιωαννίδης, Δημήτρης Μαμαλούκας και Κώστας Μουζουράκης.

Στις 16 Νοεμβρίου στις 12:00 το μεσημέρι η εκδήλωση στο Public Βόλου θα είναι αφιερωμένη στους μικρούς φίλους και στην Παιδική Αστυνομική Λογοτεχνία, καθώς οι Πιτσιμπουίνοι, οι ήρωες των παιδικών αστυνομικών βιβλίων της Ευτυχίας Γιαννάκη, λύνουν τα μυστήρια με τη βοήθεια μαθητών του Βόλου. Σε συνεργασία με τις εκδόσεις Ίκαρος, Καστανιώτη, Κέδρος.

Την ίδια μέρα θα καλωσορίσει τους λάτρεις του crime και η Θεσσαλονίκη στο Public Τσιμισκή στις 19:00. Οι συγγραφείς Ανδρέας Αποστολίδης, Πέτρος Μαρτινίδης, Γιάννης Ράγκος θα χαρίσουν αξέχαστες στιγμές μυστηρίου. Σε συνεργασία με τις εκδόσεις Άγρα, Νεφέλη, Καστανιώτη.

Και μια γιορτή περιμένει όλους τους φανατικούς αναγνώστες, επίδοξους ντετέκτιβ της ανάγνωσης, με τελευταία στάση στην Αθήνα στο Public Café Συντάγματος, στις 19 Νοεμβρίου, στις 20:30, όπου αγαπημένοι Έλληνες εκπρόσωποι της αστυνομικής λογοτεχνίας θα μοιραστούν μαζί με το κοινό μια στιγμή αγωνίας με μόλις 100 λέξεις. Συντονιστής σε αυτή τη μεγάλη γιορτή θα είναι ο δημοσιογράφος Γιάννης Μπασκόζος, ενώ η εκδήλωση θα γίνει σε συνεργασία με την ΕΛΣΑΛ (Ελληνική Λέσχη Συγγραφέων Αστυνομικής Λογοτεχνίας), το περιοδικό ΠΟΛΑΡ και τον «Αναγνώστη» σε μια βραδιά γεμάτη εκπλήξεις και φυσικά μπόλικο μυστήριο. Το soundtrack της βραδιάς θα το επιμεληθεί ο Σάκης Τσιτoμενέας.

• αστυνομική λογοτεχνία
• καταστήματα Public