Ελευθερία του Τύπου: Ο Γάλλος «πολίτης Κέην» τεστάρει τις «αντοχές» των ευρωπαϊκών μέσων ενημέρωσης

Η εξαγορά πληθώρας εκδόσεων από τον υπερσυντηρητικό δισεκατομμυριούχο Vincent Bolloré θα τον έκανε «απόλυτο άρχοντα» των ευρωπαϊκών μέσων ενημέρωσης τη στιγμή ακριβώς που η Ένωση επιδιώκει όσο τίποτα να προστατεύσει τον πλουραλισμό τους και να διασφαλίσει την Ελευθερία του Τύπου.

Οι Βρυξέλλες θέλουν η υπερσυγκέντρωση των μέσων ενημέρωσης να γίνει μείζον ζήτημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όμως ο Γάλλος δισεκατομμυριούχος Vincent Bolloré αποφασίζει να θέσει υπό αμφισβήτηση αυτή την επιθυμία.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόκειται να αποφασίσει μέχρι το βράδυ της Τετάρτης εάν θα ξεκινήσει μια εις βάθος έρευνα για την εξαγορά του κορυφαίου γαλλικού εκδοτικού ομίλου Lagardère από τη Vivendi, τον όμιλο μέσων ενημέρωσης που ανήκει στον αμφιλεγόμενο μεγιστάνα των μέσων ενημέρωσης Vincent Bolloré. Η συμφωνία δέχεται έντονη κριτική από νομοθέτες και οικονομολόγους που προειδοποιούν ότι η ελευθερία του Τύπου και των μέσων ενημέρωσης στη Γαλλία βρίσκεται σε κίνδυνο και καλούν τις Βρυξέλλες να παρέμβουν.

Η είσοδος των γραφείων της Lagardere στο Παρίσι

Ο Bolloré – που ξεκίνησε την καριέρα του ως επιχειρηματίας αναλαμβάνοντας το εργοστάσιο χαρτιού της οικογένειάς του και τώρα είναι ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους της Γαλλίας – έχει γίνει ένας αμφιλεγόμενος χαρακτήρας εν μέρει λόγω των συντηρητικών πολιτικών του τάσεων και μιας σειράς εξαγορών στη βιομηχανία των μέσων ενημέρωσης. Η αυτοκρατορία του εκτείνεται από τα logistics στην Ευρώπη και την Αφρική μέχρι τα βιντεοπαιχνίδια στην Ασία και την Ωκεανία.

Το Group Vivendi του Bolloré συγκεντρώνει πρακτορεία επικοινωνίας, εκδοτικούς οίκους, κουτσομπολίστικα περιοδικά και τηλεοπτικά κανάλια που έχουν επικριθεί για τη διάδοση ακροδεξιών ιδεών και τη συμβολή στην άνοδο του ακροδεξιού προεδρικού υποψηφίου Eric Zemmour. Πιο πρόσφατα, το κανάλι C8 του Bolloré δέχτηκε πυρά, μεταξύ άλλων από τις γαλλικές ρυθμιστικές αρχές, επειδή άφησε έναν δημοφιλή τηλεοπτικό παρουσιαστή να προσβάλει ένα μέλος του κοινοβουλίου που επέκρινε τον Bolloré κατά τη διάρκεια της εκπομπής του.

Η προτεινόμενη συμφωνία θα τον καταστήσει ως τον πλήρη ιδιοκτήτη του κορυφαίου εκδότη της Γαλλίας, Hachette, καθώς και των έντυπων εφημερίδων Paris Match και Journal du Dimanche καθώς και ραδιοφωνικών σταθμών συμπεριλαμβανομένου του Europe 1. Η προσπάθειά του να πάρει τον πλήρη έλεγχο του Τύπου και της Lagardère – μια ομάδα στην οποία ήδη έχει πλειοψηφικό μερίδιο – έχει πυροδοτήσει ανησυχίες στη Γαλλία από αριστερούς πολιτικούς αλλά και μεταξύ των συμμάχων του Γάλλου προέδρου Εμμανουέλ Μακρόν.

Γραφείο του Ομίλου Vivendi στη Νίκαια της Γαλλίας

Όλα τα βλέμματα είναι πλέον στραμμένα στους αξιωματούχους ανταγωνισμού της ΕΕ που πρέπει να αποφασίσουν εάν θα εκκαθαρίσουν τη συμφωνία ή θα επεκτείνουν την έρευνά τους, γεγονός που εγείρει την προοπτική ενός πιθανού βέτο.

«Είναι ένας κίνδυνος για τη δημοκρατία», είπε ο David Cormand, Γάλλος Πράσινος βουλευτής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο οποίος, μαζί με μερικούς από τους Γάλλους συναδέλφους του, προέτρεψε την Επιτροπή να μπλοκάρει τη συμφωνία.

Η ομάδα των νομοθετών, συμπεριλαμβανομένου ενός ευρωβουλευτή από την ομάδα Renew του Μακρόν, υποστηρίζει ότι η έγκριση της ΕΕ θα οδηγήσει τις Βρυξέλλες να απορρίψουν την προσπάθειά τους να γίνουν ο φύλακας της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης στην ήπειρο. Αυτή είναι η φιλοδοξία του Ευρωπαϊκού Νόμου για την Ελευθερία των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης που προτάθηκε τον Σεπτέμβριο, ο οποίος πρέπει ακόμη να επιτύχει πολιτική συμφωνία. Ακόμη και αν τεθεί σε ισχύ, δεν θα δώσει στην Επιτροπή νέες εξουσίες να μπλοκάρει συμφωνίες στο όνομα του πλουραλισμού των μέσων ενημέρωσης.

«Το EMFA δεν στοχεύει ως τέτοιο να αποτρέψει τη συγκέντρωση ιδιοκτησίας των μέσων ενημέρωσης – η πρόταση δεν θέτει κανένα όριο για τις συγκεντρώσεις στην αγορά των μέσων ενημέρωσης ή για μέτρα εθνικής αγοράς μέσων», δήλωσε εκπρόσωπος της Επιτροπής. Το κείμενο θα καθορίζει τρόπους αξιολόγησης των επιπτώσεων των συμφωνιών στον πλουραλισμό των μέσων ενημέρωσης και τη συντακτική ανεξαρτησία μέσω μιας διαδικασίας «χωριστής από αυτή που γίνεται βάσει των κανόνων ανταγωνισμού».

Ένας άλλος αξιωματούχος της Επιτροπής τόνισε ότι «η διατήρηση της πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητα των κανόνων ανταγωνισμού της ΕΕ. Οι αναθεωρήσεις συγχωνεύσεων της ΕΕ αφορούν αποκλειστικά τις επιπτώσεις στον ανταγωνισμό των προτεινόμενων συναλλαγών. Η επιβολή του ανταγωνισμού συμβάλλει έμμεσα στον πλουραλισμό των μέσων ενημέρωσης», φέρεται να δήλωσε ο αξιωματούχος.

Η πολιτική του Bolloré ανησυχεί μερικούς πολιτικούς περισσότερο από την ισχύ του στην αγορά, δήλωσε ο Patrick Eveno, ιστορικός μέσων ενημέρωσης στο Πανεπιστήμιο Paris Panthéon-Sorbonne.

Ένας αφοσιωμένος και πιστός Καθολικός, ο Bolloré έχει κατηγορηθεί ότι παραβίασε την ανεξαρτησία των δημοσιογραφικών αιθουσών για να πιέσει για ιστορίες που να ευθυγραμμίζονται με τις απόψεις του. Δημοσιογράφοι από το εβδομαδιαίο ειδησεογραφικό περιοδικό Paris Match, που ήδη ανήκει εν μέρει στον Bolloré, επέκριναν τις επιλογές σύνταξης, συμπεριλαμβανομένης της τοποθέτησης ενός ριζοσπάστη καρδινάλιο στην πρώτη σελίδα του περιοδικού. Δημοσιογράφοι από το Le Journal du Dimanche – επίσης υπό τον έλεγχο της Vivendi – επέκριναν ανοιχτά τον διορισμό νέου αρχισυντάκτη, κατηγορούμενος ότι ήταν πολύ κοντά στον Bolloré.

Σύμφωνα με το Eveno, ο Bolloré επέβαλε μια σαφή γραμμή σύνταξης στα μέσα που ανέλαβε και πίεσε για «ένα πολιτικό όραμα στην υπηρεσία της ακροδεξιάς και των δικών της επιχειρηματικών συμφερόντων».

«Δεν είναι πρόβλημα συγκέντρωσης, αλλά η πολιτική τοξικότητα του Bolloré στα δημοσιογραφικά γραφεία», είπε ο Eveno.

• Γαλλία
• ελευθερία του Τύπου
• Ευρώπη
• μέσα ενημέρωσης