Η διπλωματία των σεισμών – Οι ανοιχτοί δίαυλοι Αθήνας – Άγκυρας – Οι σεισμοί στην Τουρκία θα επηρεάσουν τις τουρκικές εκλογές της 14ης Μαίου;

Ο Αρμαγεδώνας που χτύπησε στα σύνορα της Τουρκίας με την Συρία με τους χιλιάδες νεκρούς κάτω από τα συντρίμμια των κτιρίων που κατέρρευσαν σαν χάρτινοι πύργοι, αλλά και των δεκάδων χιλιάδων τραυματιών που διασώθηκαν από τους σεισμούς των 7,8 και 7,7 ρίχτερ, άρχισε να ξυπνάει δειλά – δειλά τις ελπίδες για μια επαναπροσέγγιση Αθήνας – Άγκυρας.

Μετά από τρισήμιση χρόνια με την τουρκική επιθετική ρητορική να βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη, συνομίλησαν σε ανθρώπινο επίπεδο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης όπως και η πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαρόπουλου που επίσης έχει βρεθεί πολλές φορές στο στόχαστρο των Τούρκων αξιωματούχων, με τον Ταγίπ Ερντογάν.

Συλλυπήθηκαν τους πολίτες που έχασαν τους δικούς τους και ζουν τις συνέπειες ενός δράματος που θα κρατήσει καιρό ανοιχτές τις πληγές  και εξέφρασαν την πρόθεση της Ελλάδας να στείλει ότι βοήθεια της ζητηθεί.

Ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας επικοινώνησε με τον ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου και ο υπουργός Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος έστειλε επιστολή δυμπαράστασης στον Χουλουσί Ακάρ. Είχε προηγηθεί η επικοινωνία της επικεφαλής του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού Άννας Μαρίας Μπούρα με τον εξ απόρρητων του Τούρκου προέδρου Ιμπραχίμ Καλίν που οδήγησε στην επικοινωνία Μητσοτάκη – Ερντογάν. Όπως ήταν άμεση και η ανταπόκρισή της γενικής γραμματείας Πολιτικής Προστασίας στην έκκληση του ευρωπαϊκού μηχανισμού για την παροχή βοήθειας στους σεισμόπληκτους.

Η τουρκική πρεσβεία στην Αθήνα ανέβασε στον λογαριασμό της στο Twitter την ανάρτηση του υπουργού Πολιτικής Προστασίας Χρήστου Στυλιανίδη με την φωτό του C130 που μετέφερε την ελληνική αποστολή που αποτελείται από ομάδα 21 πυροσβεστών από την 1η ΕΜΑΚ, δύο διασωστικούς σκύλους και ειδικό διασωστικό όχημα, πέντε γιατρούς και διασώστες από το ΕΚΑΒ καθώς και τον πρόεδρο του ΟΑΣΠ. Η ΕΜΑΚ  ήδη συμμετέχει σε επιχειρήσεις διάσωσης στην πόλη Χατάι. «Σας ευχαριστούμε για την άμεση ανταπόκρισή σας και τα μηνύματα αλληλεγγύης προς την Τουρκία μετά τον καταστροφικό σεισμό που χτύπησε τη χώρα μας» έγραψε η τουρκική πρεσβεία.

Τούρκοι πολίτες στα κοινωνικά δίκτυα ευχαριστούν τον «γείτονα» και επισημαίνουν ότι αντίθετα καθυστέρησαν να δείξουν αλληλεγγύη μουσουλμανικές χώρες όπως το Κατάρ.  Ελλάδα και Ισραήλ ήταν οι δύο πρώτες χώρες που ανταποκρίθηκαν αν και δεν έχουν τις καλύτερες σχέσεις με την Τουρκία.

«Θα θέσουμε τις δυνάμεις μας στη διάθεση της Τουρκίας ανάλογα με το τι θα μας ζητήσουν» είναι η εντολή του πρωθυπουργού. «Θα πρέπει να δούμε και τι άλλο εξοπλισμό, ιατροφαρμακευτικό υλικό, κουβέρτες, σκηνές, μπορεί να μας ζητήσουν οι Τούρκοι ώστε να τις αποστείλουμε στη συνέχεια» όπως τόνισε.

Η διπλωματία των σεισμών είναι σε εξέλιξη. Είναι, όμως, ικανή για να αποτρέψει μια αρνητική εξέλιξη στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και μάλιστα στην διάρκεια μιας δύσκολης προεκλογικής περιόδου του Ερντογάν που μαζί με τον εταίρο του, τον  ακροδεξιό Μπαχτσελί υπολείπονται περίπου 10 μονάδες της αντιπολίτευσης των «έξι» που θα στηρίξουν κοινό υποψήφιο;

Ο όρος «διπλωματία των σεισμών» μπήκε στο πολιτικό μας λεξιλόγιο μετά τον καταστροφικό σεισμό των 7,6 ρίχτερ, σε μια ζώνη 100 χιλιομέτρων γύρω από το  Ιζμίτ (Νικομήδεια) στις 17 Αυγούστου του 1999. Οι νεκροί πλησίασαν τις 18.000 και οι τραυματίες τις 50.000. Και πάλι ήταν τεταμένες οι σχέσεις των δύο χωρών. Είχαν προηγηθεί η κρίση των Ιμίων και ο Οτσαλάν. Η Ελλάδα ήταν από τις πρώτες χώρες που έσπευσε σε βοήθεια των γειτόνων. Με διασωστικά συνεργεία και άλλη βοήθεια σε φάρμακα, τρόφιμα κλπ. Αλλά και με αιμοδοσία που έγινε για τους τραυματίες. Στην αρχή, ο τότε υπουργός Υγείας της Τουρκίας είχε δηλώσει ότι δεν θέλουν «ελληνικό χριστιανικό αίμα». Οι αντιδράσεις όμως των απλών πολιτών ήταν τόσο θερμές για τους Έλληνες γείτονες που υπερίσχυσαν των πάντων. Στις 7 Σεπτεμβρίου του ίδιου χρόνου έγινε ο σεισμός της Πάρνηθας όπου έσπευσαν τουρκικά συνεργεία τα οποία δίπλα στα ελληνικά εργάζονταν για να σωθούν ανθρώπινες ζωές.

Με αφορμή τους σεισμούς ξεκίνησαν νέες προσπάθειες επαναπροσέγγισης των δύο κυβερνήσεων. Αν αυτό συμβεί και τώρα θα φανεί. Κυβερνητικές πηγές εκτιμούσαν στο NEWPOST ότι μέσα σε συνθήκες αλληλεγγύης είναι δύσκολο να επιστρέψουμε στην επιθετική ρητορική και τις απειλές ότι θα έρθουν ξαφνικά ένα βράδυ…

Ο Ερντογάν ανακοίνωσε ότι οι εκλογές θα γίνουν στις 14 Μαίου. Η μεγάλη ζώνη της καταστροφής και η αλυσίδα του ανθρώπινου δράματος δύσκολα δεν θα εξελιχθεί σε λαϊκή δυσαρέσκεια και  ουδείς μπορεί να προβλέψει τι εκλογικές συνέπειες θα έχει.

Σύμφωνα με το άρθρο 119, μπορεί να αναβληθούν οι εκλογές για λόγους που έχουν να κάνουν με πόλεμο, εσωτερικές κρίσεις (στάση κατά του κράτους κλπ) αλλά και για φυσικές καταστροφές. Μάλιστα αρκεί η απόφαση του προέδρου της Τουρκίας, δεν χρειάζεται απόφαση της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης.

Πιο συγκεκριμένα το άρθρο 119, προβλέπει την κήρυξη κατάστασης εκτάκτου ανάγκης, με δυνατότητα αναβολής των εκλογών για έξι μήνες στις εξής περιπτώσεις: «Πόλεμο, ανάδυση μιας κατάστασης που αναγκάζει σε πόλεμο, επιστράτευση, εξέγερση, ισχυρές στασιαστικές πράξεις εις βάρος της μητέρας πατρίδας και της Δημοκρατίας, ανοιχτές πράξεις βίας εσωτερικής ή εξωτερικής προέλευσης που απειλούν το αδιαίρετο της χώρας και του έθνους, ανάδυση ανοιχτών πράξεων βίας που στοχεύουν στην καταστροφή της συνταγματικής τάξης ή των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών, σοβαρή επιδείνωση της δημόσιας τάξης λόγω πράξεων βίας, φυσικές καταστροφές, ξέσπασμα επικίνδυνων πανδημικών ασθενειών ή κάποια σοβαρή οικονομική κρίση».

Η Εθνοσυνέλευση μπορεί να επεκτείνει το καθεστώς της έκτακτης ανάγκης, πέραν του εξαμήνου, για μια περίοδο τεσσάρων μηνών κάθε φορά έπειτα από αίτημα του προέδρου.

Το αγκάθι

Αναλυτές εξηγούσαν στο NEWPOST όμως ότι εάν δεν γίνουν πρόωρες εκλογές, τότε θα υπάρξει πρόβλημα για τον Ερντογάν διότι υπάρχει συνταγματική ασάφεια ως προς το αν μπορεί να διεκδικήσει τρίτη θητεία. Αυτό το δικαίωμα το έχει χωρίς ενστάσεις μόνον εάν πάει σε πρόωρες εκλογές. Επομένως εάν τις αναβάλει ο Ερντογάν θα βρει το πρόβλημα μπροστά του. Εάν πάει σε εκλογές στις 14 Μαΐου θα πρέπει να τους προκήρυξη στα μέσα Μαρτίου οπότε πολύ γρήγορα θα αποκαλυφθούν και οι τελικές αποφάσεις.