Νέο στέλεχος κορωνοϊού: Την Τρίτη οι αποφάσεις της ΕΕ για τη Βρετανία – Τι συζητήθηκε στη σύσκεψη

Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα επιχειρήσει αύριο να εναρμονίσει τα μέτρα που αποφάσισαν οι χώρες μέλη της για να εμποδίσουν τις αφίξεις πολιτών από το Ηνωμένο Βασίλειο, μετά τον εντοπισμό ενός «εκτός ελέγχου» μεταλλαγμένου στελέχους του νέου κορωνοϊού, όπως έγινε γνωστό από υρωπαϊκή διπλωματική πηγή.

Η κατεπείγουσα συνεδρίαση της επιτροπής του μηχανισμού διαχείρισης κρίσεων, που συγκλήθηκε σήμερα στις Βρυξέλλες, επέτρεψε «να καθορίσουμε τις διάφορες επιλογές για το άνοιγμα εκ νέου των συνόρων, συντονισμένα και με ταυτόσημα μέτρα» ανέφερε η πηγή αυτή στο Γαλλικό Πρακτορείο.

Τα μέτρα που συζητήθηκαν σήμερα σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων θα παρουσιαστούν αύριο, Τρίτη, στους μόνιμους πρεσβευτές των χωρών μελών. Οι τελευταίοι θα κληθούν να καταλήξουν σε συμφωνία για τη διάρκειά τους και το εύρος τους.

Τα μέτρα που αποφασίστηκαν την Κυριακή είναι «προληπτικά» και βασικός στόχος τους ήταν να εμποδιστούν τα ταξίδια από το Ηνωμένο Βασίλειο, εξήγησε ο εκπρόσωπος μιας χώρας μέλους. Η διάρκειά τους ποικίλλει, από 48 ώρες (Βέλγιο, Δανία, Γαλλία, Ιρλανδία) μέχρι 10 μέρες (Γερμανία, Φινλανδία, Ολλανδία). Η Βρετανία βρέθηκε σήμερα σχεδόν αποκομμένη από την υπόλοιπη Ευρώπη, αφού πολλές χώρες αποφάσισαν να διακόψουν τις αεροπορικές, οδικές, σιδηροδρομικές ή θαλάσσιες συνδέσεις τους.

«Είχαμε μια σοβαρή πληροφορία, συνεννοηθήκαμε με τις κοντινότερες χώρες και λάβαμε αυτήν την απόφαση. Ο συντονισμός υπάρχει», είπε ο υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Γαλλίας, Κλεμάν Μπον, μιλώντας στο France Inter. «Όπως και πολλές άλλες χώρες, λάβαμε αμέσως μέτρα αυτό το Σαββατοκύριακο για να εμποδίσουμε την ανεξέλεγκτη είσοδο αυτού του μεταλλαγμένου ιού», εξήγησε από την πλευρά του ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας.

«Συνεργαζόμαστε στενά με τις ευρωπαϊκές αρχές για τα επόμενα βήματα, κυρίως για τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν μετά την 31η Δεκεμβρίου. Είναι σημαντικό οι ρυθμίσεις να ισχύουν για όλους και ότι η απαγόρευση εισόδου ή πτήσεων δεν θα μπορεί να παρακάμπτεται μέσω άλλων χωρών της ΕΕ», τόνισε ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας.

Οι χώρες μέλη επισήμαναν επίσης ότι είναι σημαντικό να παραμείνουν ανοιχτά τα σύνορα στον Χώρο Σένγκεν. Ένα άλλο εξίσου σοβαρό θέμα είναι ο επαναπατρισμός των πολιτών τους και των μονίμων κατοίκων κάθε χώρας που θα θελήσουν να επιστρέψουν από το Ηνωμένο Βασίλειο στα σπίτια τους, σημείωσε μια διπλωματική πηγή.

Σε παγκόσμια απομόνωση η Βρετανία

Αποκομμένο από τον κόσμο, το Ηνωμένο Βασίλειο φοβάται το χάος στην τροφοδοσία. Η λίστα των χωρών που διακόπτουν τις συνδέσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο μεγαλώνει, μετά την ανακοίνωση της βρετανικής κυβέρνησης περί εντοπισμού στο βρετανικό έδαφος νέου στελέχους του κορωνοϊού που ενδεχομένως αυξάνει την μεταδοτικότητά του.

Οι περιορισμοί επεκτείνονται σε ορισμένες περιπτώσεις και σε άλλες χώρες που έχουν επιβεβαιώσει την παρουσία του στελέχους για το οποίο κάνει λόγο η κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον.

Γαλλία

Η Γαλλία διέκοψε από τα μεσάνυχτα και για 48 ώρες όλες τις μετακινήσεις προσώπων προερχόμενων από το βρετανικό έδαφος, «περιλαμβανομένων των μεταφορών προϊόντων, μέσω οδικών, αεροπορικών, θαλάσσιων και σιδηροδρομικών οδών». Επιτρέπονται οι χωρίς παρουσία προσώπων μεταφορές.

Γερμανία

Η Γερμανία διέκοψε από τα μεσάνυχτα όλες τις αεροπορικές συνδέσεις τις προερχόμενες από την Βρετανία και την Νότια Αφρική, κατ’ αρχάς μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου. Επίσης, απαγορεύεται η είσοδος στο γερμανικό έδαφος των βρετανών και νοτιοαφρικανών πολιτών με θαλάσσια, οδικά και σιδηροδρομικά μέσα.

Ιταλία

Η Ιταλία, η οποία εντόπισε ένα κρούσμα του νέου στελέχους του ιού, αποφάσισε να διακόψει τις προερχόμενες από το Ηνωμένο Βασίλειο πτήσεις. Απαγορεύεται η είσοδος στην Ιταλία στα άτομα που έχουν διαμείνει στο Ηνωμένο Βασίλειο κατά την διάρκεια των 14 τελευταίων ημερών. Κάθε άτομο που βρίσκεται ήδη στην Ιταλία καλείται να κάνει διαγνωστικό τεστ.

Ισπανία

Η Ισπανία θα απαγορεύσει σε όλους τους ταξιδιώτες από τη Βρετανία εκτός από τους Ισπανούς πολίτες και τους κατοίκους την είσοδο στη χώρα από αύριο Τρίτη. Οι έλεγχοι στα σύνορα με το Γιβραλτάρ, όπου έχει εντοπιστεί τουλάχιστον μία περίπτωση μόλυνσης από το νέο στέλεχος του ιού που προκαλεί την αναπνευστική ασθένεια COVID-19, θα ενισχυθούν, πρόσθεσε η κυβέρνηση σε μια ανακοίνωση. Ανέφερε ακόμη πως η απαγόρευση εισόδου για όσους δεν είναι κάτοικοι της χώρας ελήφθη έπειτα από συντονισμό με τη γειτονική Πορτογαλία που ανακοίνωσε την απόφασή της αργά χθες, Κυριακή.

Ιρλανδία

Η Ιρλανδία διέκοψε από τα μεσάνυχτα τις αεροπορικές συνδέσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο για τουλάχιστον 48 ώρες.

Ολλανδία

Όλες οι επιβατικές πτήσεις που προέρχονται από το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν διακοπεί από τα μεσάνυχτα και μέχρι την 1η Ιανουαρίου.

Τα οχηματαγωγά δεν γίνονται δεκτά στα ολλανδικά λιμάνια, εκτός των πλοίων που μεταφέρουν αποκλειστικά φορτηγά με εμπορεύματα.

Ένα κρούσμα του νέου στελέχους έχει εντοπισθεί στην Ολλανδία.

Νορβηγία, Δανία, Σουηδία

Η Νορβηγία και η Δανία διέκοψαν τις πτήσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο για 48 ώρες. Η Δανία έχει εντοπίσει εννέα κρούσματα του νέου στελέχους στο έδαφός της.Η Σουηδία ανακοίνωσε ότι διακόπτει τις πτήσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο. Επίσημη απόφαση αναμένεται εντός της ημέρας.

Βέλγιο

Το Βέλγιο διέκοψε από τα μεσάνυχτα τις πτήσεις, και τη σιδηροδρομική σύνδεση μέσω του Eurostar, τις προερχόμενες από το Ηνωμένο Βασίλειο για τουλάχιστον 24 ώρες.

Υπόλοιπη Ευρώπη

Η Φινλανδία διέκοψε τις πτήσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο για δύο εβδομάδες. Η Ελβετία διέκοψε τα μεσάνυχτα τις πτήσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο και την Νότια Αφρική μέχρι νεωτέρας. Εσθονία, Λετονία Λιθουανία διέκοψαν τις πτήσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Η Βουλγαρία διέκοψε όλες τις αεροπορικές συνδέσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο μέχρι τις 31 Ιανουαρίου, η Ρουμανία έλαβε την ίδια απόφαση για δύο εβδομάδες από σήμερα το απόγευμα. Η Κροατία διέκοψε τις πτήσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο για 48 ώρες.

Η Βόρεια Μακεδονία διέκοψε τις πτήσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο και επέβαλε απομόνωση 14 ημερών σε όλους όσοι έχουν διαμείνει εκεί το τελευταίο διάστημα. Η Πολωνία θα διακόψει τις πτήσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο από σήμερα τα μεσάνυχτα. Η Τσεχία κάνει το ίδιο από σήμερα το μεσημέρι. Η Ρωσία διακόπτει τις αεροπορικές συνδέσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο.

Καναδάς

Ο Καναδάς αποφάσισε να διακόψει για 72 ώρες τις πτήσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Χονγκ Κονγκ

Το Χονγκ Κονγκ αποφάσισε σήμερα την διακοπή των πτήσεων από το Ηνωμένο Βασίλειο από σήμερα τα μεσάνυχτα. Οποίος φθάνει στην πρώην βρετανική αποικία και έχει διαμείνει στο Ηνωμένο Βασίλειο κατά τις τελευταίες 14 ημέρες μπαίνει σε πιο μακροχρόνια καραντίνα από την προβλεπόμενη μέχρι σήμερα.

Ινδία

Η Ινδία θα διακόψει τις προερχόμενες από το Ηνωμένο Βασίλειο πτήσεις μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου.

Τουρκία

Η Τουρκία διέκοψε τις πτήσεις που προέρχονται από το Ηνωμένο Βασίλειο, την Δανία, την Ολλανδία και την Νότια Αφρική.

Ιράν

Το Ιράν διέκοψε για δύο εβδομάδες τις προερχόμενες από το Ηνωμένο Βασίλειο πτήσεις.

Ισραήλ

Το Ισραήλ ανακοίνωσε την απαγόρευση εισόδου στο έδαφος του ξένων υπηκόων προερχόμενων από το Ηνωμένο Βασίλειο και την Νότια Αφρική. Οι ισραηλινές αρχές ανακοίνωσαν επίσης αυστηρά μέτρα για τους Ισραηλινούς θα επιστρέφουν στην χώρα τους, οι οποίοι θα περιορίζονται σε ξενοδοχεία τα οποία θα τελούν υπό την διαχείριση του στρατού και θα λειτουργούν ως κέντρα καραντίνας.

Σαουδική Αραβία

Η Σαουδική Αραβία διέκοψε χθες όλες τις διεθνείς πτήσεις και έκλεισε τα χερσαία συνοριακά περάσματα και λιμάνια για τουλάχιστον μία εβδομάδα, με πιθανότητα παράτασης για ακόνη μία εβδομάδα των μέτρων.

Όλοι οι επιβάτες που έχουν φθάσει στην Σαουδική Αραβία από τις 8 Δεκεμβρίου από την Ευρώπη και κάθε άλλη περιοχή του κόσμου όπου έχει εντοπισθεί το νέο στέλεχος θα πρέπει να απομονώνονται για δύο εβδομάδες.

Κουβέιτ

Το Κουβέιτ πρόσθεσε το Ηνωμένο Βασίλειο στην λίστα των χωρών «υψηλού κινδύνου» και απαγόρευσε τις πτήσεις.

Νότια Αμερική

Το Σαλβαδόρ απαγόρευσε την είσοδο στο έδαφός του οποιουδήποτε έχει διαμείνει στο Ηνωμένο Βασίλειο ή την Νότια Αφρική τον τελευταίο μήνα. Η Αργεντινή διέκοψε τις προερχόμενες από το Ηνωμένο Βασίλειο πτήσεις. Η Χιλή θα κάνει το ίδιο από αύριο.

Μαρόκο

Το Μαρόκο διέκοψε από χθες τις προερχόμενες από το Ηνωμένο Βασίλειο πτήσεις.

Όλα όσα γνωρίζουμε για το νέο στέλεχος μέσα από οκτώ ερωτήσεις – απαντήσεις

Πώς όμως το νέο αυτό στέλεχος κατάφερε να εξαπλωθεί τόσο πολύ μέσα σε μερικούς μήνες και μάλιστα να γίνει η πιο συνηθισμένη μορφή του κορωνοϊού σε ορισμένες περιοχές της Βρετανίας;

Όπως εξηγεί το BBC, σύμβουλοι της κυβέρνησης δήλωσαν πως πιστεύουν ότι το νέο αυτό στέλεχος είναι πιο μεταδοτικό από άλλα.

Ωστόσο, δεν υπάρχουν ακόμα στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι είναι πιο θανατηφόρο…

Υπάρχουν, όμως, αρκετά ερωτήματα που θα πρέπει να απαντηθούν το επόμενο διάστημα, με σημαντικότερο εάν τα υπάρχοντα εμβόλια μπορούν να καταπολεμήσουν την εν λόγω μετάλλαξη.

Γιατί προκαλεί ανησυχία αυτή η μετάλλαξη;

Είναι γνωστό ότι οι ιοί μεταλλάσσονται τακτικά. Γιατί όμως προκαλεί ανησυχία αυτή η συγκεκριμένη μετάλλαξη;

Υπάρχουν τρεις λόγοι, όπως εξηγεί το BBC:

• Αντικαθιστά ταχύτατα άλλες εκδοχές του ιού
• Έχει μεταλλάξεις που επηρεάζουν μέρος του ιού που ενδεχομένως να έχουν ιδιαίτερη σημασία
• Έχει ήδη αποδειχτεί στο εργαστήριο ότι ορισμένες από αυτές τις μεταλλάξεις αυξάνουν τη δυνατότητα του ιού να μολύνει τα κύτταρα

Τα τρία αυτά στοιχεία δείχνουν ότι η επιστημονική κοινότητα –και η ανθρωπότητα- βρίσκεται αντιμέτωπη με έναν ιό που μπορεί να μεταδοθεί ευκολότερα.

Οι ειδικοί, όμως, δεν είναι ακόμη βέβαιοι… Νέα στελέχη του ιού μπορούν να εμφανιστούν και να ευδοκιμήσουν επειδή έτυχε να «γεννηθούν» στο κατάλληλο μέρος, την κατάλληλη ώρα.

Το Λονδίνο, δηλαδή, όπου μέχρι πριν από μερικές ημέρες είχαν χαλαρώσει τα μέτρα, επιτρέποντας στο μεταλλαγμένο ιό να μεταδοθεί ταχύτερα.

Τώρα, όμως, βρίσκονται σε ισχύ αυστηρότατα μέτρα για την εξάπλωση του κορωνοϊού –προς μεγάλη ενόχληση των Βρετανών.

«Απαιτούνται πειράματα στο εργαστήριο αλλά θέλουμε πραγματικά να περιμένουμε μέρες ή και μήνες για να δούμε τα αποτελέσματα και να λάβουμε μέτρα; Μάλλον όχι υπό αυτές τις συνθήκες» λέει στο BBC o καθηγητής Νικ Λόμαν, μέλος της κοινοπραξίας Covid – 19 στη Βρετανία.

Πόσο ταχύτερα μεταδίδεται;

Η νέα μετάλλαξη εντοπίστηκε για πρώτη φορά τον Σεπτέμβριο. Μέχρι τον Νοέμβριο, το ¼ των κρουσμάτων στο Λονδίνο οφείλονταν σε αυτό το νέο στέλεχος.

Στα μέσα Δεκεμβρίου, το ποσοστό αυτό αυξήθηκε στα 2/3. Φαίνεται, λοιπόν, ότι μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα έχει καταφέρει να κυριαρχήσει –τουλάχιστον στη συγκεκριμένη περιοχή.

Παρότι ειδικοί ερευνητές προσπαθούν ήδη να διαπιστώσουν πόσο ταχύτερα μεταδίδεται το συγκεκριμένο στέλεχος, η αλήθεια είναι πως είναι εξαιρετικά δύσκολο να πει κάποιος με ασφάλεια εάν η αύξηση των κρουσμάτων στη Βρετανία οφείλεται στη μετάλλαξη ή στη συμπεριφορά των πολιτών.

Ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον δήλωσε πως το νέο στέλεχος μπορεί να είναι έως και 70% πιο μεταδοτικό.

Το ποσοστό αυτό ακούστηκε για πρώτη φορά διά στόματος του δρ. Έρικ Βολτζ από το πανεπιστήμιο Ιμπίριαλ την Παρασκευή.

«Είναι πολύ νωρίς για να είμαστε σίγουροι… Από αυτά που βλέπουμε αυτή τη στιγμή φαίνεται πως (σ.σ. το στέλεχος) κινείται πολύ γρήγορα και αναπτύσσεται ταχύτερα από οποιοδήποτε άλλο στέλεχος. Είναι σημαντικό να παρακολουθούμε αυτή την εξέλιξη» τόνισε χαρακτηριστικά ο ειδικός.

Οι γνώμες όμως διίστανται. Άλλοι Βρετανοί ειδικοί παρουσιάζουν πολύ υψηλότερα ή και πολύ χαμηλότερα ποσοστά από το 70%. Θα χρειαστεί να περάσει ακόμη καιρός μέχρι η επιστημονική κοινότητα να είναι βέβαιη για τα αποτελέσματα των ερευνών της επί της μετάλλαξης.

Πόσο μακριά έχει μεταδοθεί;

Οι ειδικοί πιστεύουν πως το νέο στέλεχος είτε εμφανίστηκε για πρώτη φορά σε ασθενή στη Βρετανία είτε εισήχθη στη χώρα και εξαπλώθηκε.

Η μετάλλαξη κυκλοφορεί στις περισσότερες περιοχές της Βρετανίας, πλην της Βόρειας Ιρλανδίας, αλλά εμφανίζεται με μεγαλύτερη συχνότητα στο Λονδίνο στην Νοτιοανατολική Αγγλία και την ανατολική Αγγλία.

Σε άλλες περιοχές τα κρούσματα δεν είναι τόσα πολλά.

Το νέο στέλεχος έχει ταξιδέψει και στη Δανία, την Αυστραλία, την Ολλανδία και την Ιταλία.

Ένα αντίστοιχο στέλεχος εμφανίστηκε και στη Νότιο Αφρική, ωστόσο παρότι μοιράζονται κοινές μεταλλάξεις δεν φαίνεται να σχετίζονται.

Έχει ξανασυμβεί κάτι τέτοιο;

Ναι. Ο ιός που εντοπίστηκε για πρώτη φορά στη Γουχάν της Κίνας δεν είναι ο ίδιος ο κυκλοφορεί πλέον στον πλανήτη.

Η μετάλλαξη D614G εμφανίστηκε στην Ευρώπη τον Φεβρουάριο και πλέον κυριαρχεί στον κόσμο.

Μια άλλη μετάλλαξη, που ονομάστηκε Α222V, κυκλοφόρησε το καλοκαίρι στην Ευρώπη και σχετίστηκε με ταξιδιώτες από την Ισπανία.

Τι γνωρίζουμε για τις νέες μεταλλάξεις;

Μια πρώτη ανάλυση της μετάλλαξης δείχνει πως έχουν γίνει 17 αλλαγές – ορισμένες εκ των οποίων μπορούν να είναι σημαντικές.

Πιο συγκεκριμένα, έχουν καταγραφεί τροποποιήσεις στις «αγκαθωτές» πρωτεΐνες, δηλαδή το… κλειδί του ιού για τα κύτταρα του σώματός μας.

Μια μετάλλαξη, που ονομάζεται N501Y, αλλάζει το πιο σημαντικό κομμάτι των «αγκαθωτών πρωτεϊνών» -την περιοχή δέσμευσης του υποδοχέα. Πρόκειται για το σημείο όπου η ακίδα αυτή κάνει την πρώτη επαφή με τα ανθρώπινα κύτταρα και φαίνεται πως κάνει την είσοδο του ιού σε αυτά πιο εύκολη.

Του δίνει, επί της ουσίας, το πάνω χέρι.

Από πού ήρθε;

Αυτό το νέο στέλεχος είναι εντόνως μεταλλαγμένο. Το πιθανότερο ενδεχόμενο, λοιπόν, είναι να εμφανίστηκε σε ασθενή με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, που δεν κατάφερε να νικήσει τον ιό.

Το σώμα του εν λόγω ασθενούς έγινε πρόσφορο έδαφος για τη μετάλλαξη του ιού.

Είναι πιο θανατηφόρο το νέο στέλεχος;

Δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι το νέο στέλεχος του ιού είναι πιο θανατηφόρο, ωστόσο οι ειδικοί παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις.

Το BBC αναφέρει, όμως, πως η ταχύτητα μετάδοσης του νέου στελέχους μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στα νοσοκομεία.

Και αυτό γιατί εάν κολλάει μεγαλύτερος αριθμός ατόμων, τότε θα χρήζουν νοσηλείας και περισσότεροι ασθενείς.

Τα εμβόλια είναι αποτελεσματικά απέναντι στο νέο στέλεχος;

Όλα δείχνουν πως ναι, τουλάχιστον προσώρας.

• Βέλγιο
• Γαλλία
• Δανία
• Ιρλανδία
• κορωνοϊός