ΥΠΟΙΚ: Βγαίνουν στο «σφυρί» τα περιουσιακά στοιχεία από εγκληματικές δραστηριότητες που έχουν κατασχεθεί

Νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών προβλέπει την  πώληση  κινητών περιουσιακών στοιχείων αξίας άνω των 300.000 ευρώ που προέρχονται από εγκληματικές δραστηριότητες και δεσμεύονται, κατάσχονται ή δημεύονται στο πλαίσιο ποινικής διαδικασίας, όπως είναι έργα τέχνης και άυλοι τίτλοι.

Σε δημόσια διαβούλευση τέθηκε το νομοσχέδιο του Υπουργείου Οικονομικών για τη «Διαχείριση των δεσμευμένων, συμπεριλαμβανομένων και των κατασχεμένων, και των δημευμένων περιουσιακών στοιχείων τα οποία προέρχονται από εγκληματικές δραστηριότητες».

Με νομοσχέδιο, το Υπουργείο Οικονομικών θα είναι σε θέση να πουλάει έργα τέχνης και να νοικιάζει ακίνητα κατασχεμένα από εγκληματικές δραστηριότητες. Επίσης, δίνεται η δυνατότητα στην ΕΤΑΔ να διαχειρίζεται τα δεσμευμένα ακίνητα, αποκλειστικά μέσω της εκμίσθωσης ή παραχώρησης της χρήσης τους έναντι ανταλλάγματος, ενώ αποκλείεται η εκποίηση τους.

Σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ, από την παραχώρηση δημευμένων περιουσιακών στοιχείων επωφελούνται ευπαθείς κοινωνικές ομάδες και δημόσιες υπηρεσίες, καθώς στόχος είναι η κατά περίπτωση διάθεσή τους για κοινωφελείς σκοπούς, για σκοπούς δημοσίου συμφέροντος και για την ικανοποίηση του θύματος, λαμβανομένου υπόψη και του συμφέροντος του υπόπτου ή κατηγορουμένου.

Νέος Φορέας Διαχείρισης

Την εποπτεία της αξιοποίησης των περιουσιακών στοιχείων θα έχει ο Φορέας Διαχείρισης υπό τη Γενική Διεύθυνση του ΣΔΟΕ, ενώ συστήνεται Κεντρικό Μητρώο Διαχείρισης Δεσμευμένων και Δημευμένων Περιουσιακών Στοιχείων ήτοι ενός ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος που θα συμβάλλει στον συντονισμό όλων των υπηρεσιών που εμπλέκονται στην αξιοποίηση τω δεσμευμένων, κατασχεμένων και δημευμένων περιουσιακών στοιχείων.

Για κάθε περιουσιακό στοιχείο καταρτίζεται και τηρείται φάκελος όπου καταχωρίζονται από την αρμόδια αρχή διαχείρισης το είδος των δεσμευμένων ή κατασχεμένων ή δημευμένων περιουσιακών στοιχείων, ανά κατηγορία, όπως ενδεικτικά ακίνητο, τροχοφόρο όχημα, μηχάνημα, πλωτό σκάφος, εναέριο μέσο, μετρητά, τραπεζικός λογαριασμός, θυρίδα, άυλος τίτλος. Η καταχώριση περιλαμβάνει επιπλέον αναλυτική περιγραφή τους βάσει των εξατομικευμένων χαρακτηριστικών τους.

Η αξιοποίηση

Ο Φορέας Διαχείρισης μπορεί να προβαίνει στην αξιοποίηση των δεσμευμένων, συμπεριλαμβανομένων και των κατασχεμένων περιουσιακών στοιχείων, πριν από την έκδοση αμετάκλητης απόφασης που καθορίζει την τύχη τους, να εκποιεί τα κινητά περιουσιακά στοιχεία ελεύθερα από φορολογικές και λοιπές επιβαρύνσεις, πλην Φ.Π.Α. και ειδικού φόρου κατανάλωσης, να διαθέτει τα κινητά περιουσιακά στοιχεία ελεύθερα από φορολογικές και λοιπές επιβαρύνσεις για την κάλυψη των αναγκών των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης της και να εκποιεί ή διαθέτει δεσμευμένα κινητά περιουσιακά στοιχεία μεγάλης οικονομικής αξίας.

Στα κινητά περιουσιακά στοιχεία περιλαμβάνονται: χερσαία, πλωτά ή εναέρια μέσα, έργα τέχνης, άυλοι τίτλοι ή αντικείμενα που αποτελούν πολιτιστικά αγαθά, για τα οποία υπάρχουν υπόνοιες ότι προέρχονται, άμεσα ή έμμεσα, από την τέλεση ποινικών αδικημάτων ή χρησιμοποιήθηκαν ως όργανα για τη διάπραξη αυτών και ενόψει πιθανής δήμευσής τους, όταν προβλέπεται από το ενωσιακό ή το εθνικό δίκαιο η δήμευση ως παρεπόμενη ποινή, και λοιπά κινητά περιουσιακά στοιχεία.

Ως κινητά περιουσιακά στοιχεία μεγάλης οικονομικής αξίας θεωρούνται αυτά των οποίων η εκτιμηθείσα αξία υπερβαίνει το ποσό των 300.000 ευρώ. Η εκποίηση διενεργείται μόνο εάν επιτευχθεί πλειστηρίασμα ίσο ή μεγαλύτερο του 85% της εκτιμηθείσας αξίας. Αν δεν επιτευχθεί πλειστηρίασμα τουλάχιστον ίσο με το 85% της αξίας ύστερα από τρεις δημοπρασίες, είναι δυνατή η εκποίηση των περιουσιακών στοιχείων με αναπροσαρμογή του κατώτατου τιμήματος.

Διαχείριση κινητών περουσιακών στοιχείων

1. Όταν δεσμεύονται ή κατάσχονται κινητά περιουσιακά στοιχεία, η αρμόδια αρχή της περ. α της παρ. 2 του άρθρου 9, η οποία διατάσσει τη δέσμευση ή επιβάλλει την κατάσχεση, κοινοποιεί τη σχετική διάταξη ή έκθεση κατάσχεσης στον Φορέα Διαχείρισης.

2. Με την κοινοποίηση της διάταξης ή της έκθεσης κατάσχεσης ενημερώνεται ο Φορέας Διαχείρισης για το είδος του δεσμευθέντος περιουσιακού στοιχείου και για την υπηρεσία, η οποία έχει ορισθεί ως μεσεγγυούχος αυτού και ευθύνεται για τη φύλαξή του, μέχρι το αμετάκλητο της απόδοσης ή της δήμευσης.

3. Τα κινητά περιουσιακά στοιχεία που δεσμεύονται ή κατάσχονται εκποιούνται μόνο μετά από το αμετάκλητο της απόφασης για τη δήμευσή τους.

4. Κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται η εκποίηση ή η διάθεση των κινητών περιουσιακών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένων των κινητών περιουσιακών στοιχείων μεγάλης οικονομικής αξίας, από τον Φορέα Διαχείρισης, σε συνεργασία με τις υπηρεσίες, οι οποίες είναι υπεύθυνες για τη φύλαξη κατά τη διαχείριση αυτών, εφόσον τηρηθεί η διαδικασία της παρ. 6. Η εκποίηση δύναται να πραγματοποιηθεί, μετά από προηγούμενη ακρόαση του ιδιοκτήτη, εφόσον τα στοιχεία του είναι γνωστά, όταν συντρέχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:

α) Δεν διατάσσεται η άρση της δέσμευσης ή της κατάσχεσης αυτών μετά από την πάροδο διαστήματος έξι (6) μηνών από τη διενέργεια αυτής, και
β) διαπιστώνεται ότι η φύλαξη καθίσταται οικονομικά ασύμφορη ή ιδιαιτέρως δαπανηρή ή υφίσταται κίνδυνος για τη μείωση ή την απώλεια της οικονομικής τους αξίας, λόγω αχρησίας ή των συνθηκών φύλαξης ή άλλων κινδύνων.

5. Τα δεσμευμένα κινητά περιουσιακά στοιχεία είναι δυνατόν να διατίθενται, υπό τις προϋποθέσεις της παρ. 4, είτε δωρεάν, είτε έναντι ανταλλάγματος σε φορείς του δημόσιου τομέα της περ. α) της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4270/2014 (A’ 143), σώματα ασφαλείας, Οργανώσεις Κοινωνίας των Πολιτών (Ο.Κοι.Π) και Κοινωφελείς Φορείς των περ. α και β, αντίστοιχα, του άρθρου 4 του ν. 4873/2021 (Α΄248) για την κάλυψη των λειτουργικών αναγκών τους.

6. Πριν από την εκποίηση ή τη διάθεση των στοιχείων των παρ. 4 και 5, ζητείται η σύμφωνη γνώμη της εισαγγελικής ή δικαστικής αρχής, στην οποία εκκρεμεί η υπόθεση και συντάσσεται έκθεση εκτίμησης της αξίας τους, σύμφωνα με τη διαδικασία της παρ. 10 του άρθρου 24.

7. Το τίμημα ή το αντάλλαγμα από την εκποίηση ή τη διάθεση των περιουσιακών στοιχείων, σύμφωνα με την παρ. 6, κατατίθεται στον δεσμευμένο υπολογαριασμό του δικαιούχου ή της υπόθεσης, ο οποίος τηρείται στο Τ.Π.Δ., σύμφωνα με το άρθρο 11. Στον ίδιο υπολογαριασμό κατατίθενται και πάσης φύσεως πρόσοδοι που προέρχονται από τα περιουσιακά στοιχεία του παρόντος, στο στάδιο της δέσμευσης ή της κατάσχεσης.

8. Αν μετά από την εκποίηση ή τη διάθεση δεσμευμένου ή κατασχεθέντος περιουσιακού στοιχείου διατάχθηκε αμετάκλητα η απόδοσή του στον ιδιοκτήτη, καταβάλλεται σε αυτόν το ποσό που αντιστοιχεί στο τίμημα ή το αντάλλαγμα της εκποίησης ή διάθεσης, το οποίο είναι κατατεθειμένο στον υπολογαριασμό του Τ.Π.Δ., σύμφωνα με το άρθρο 11, μετά από εντολή του Φορέα Διαχείρισης προς το Τ.Π.Δ., κατ’ ανάλογη εφαρμογή των παρ. 8, 9 και 10 του άρθρου 177 του Εθνικού Τελωνειακού Κώδικα για την καταβολή αποζημίωσης στον ιδιοκτήτη λόγω εκποίησης ή διάθεσης κατασχεθέντος μεταφορικού μέσου ή μηχανήματος έργου ή εμπορευματοκιβωτίου για το οποίο διατάσσεται απόδοση με αμετάκλητη δικαστική απόφαση.

• περιουσιακά στοιχεια
• ΥΠΟΙΚ