Οι συνθήκες στις ελληνικές φυλακές στη δίκη Γριβέα – Βάτσικα

Η κατάσταση και οι συνθήκες κράτησης στις ελληνικές φυλακές ήταν το βασικό θέμα της δεύτερης μέρας της συνεδρίασης στο πρωτοβάθμιο δικαστήριο εκδόσεων του Ουεστμίνστερ όπου εκδικάζεται η υπόθεσης του ζεύγους Γριβέα.

Το βρετανικό δικαστήριο μετά το πέρας της ακροαματικής διαδικασίας, αύριο και κατά πάσα πιθανότητα μέχρι το απόγευμα, θα αποφανθεί αν θα πρέπει να εκδοθούν στην Ελλάδα, όπως έχουν ζητήσει με ευρωπαϊκό ένταλμα, οι ελληνικές αρχές, στο πλαίσιο της υπόθεσης του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου.

Η σημερινή κατάθεση

Σήμερα κατέθεσε ως εμπειρογνώμων ο αναπληρωτής καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Κωνσταντίνος Τσιτσελίκης, ο οποίος ειδικεύεται σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Μεταξύ άλλων ανέφερε ότι οι συνθήκες κράτησης στις ελληνικές φυλακές παραβιάζουν σε πάρα πολλές περιπτώσεις τα ανθρώπινα δικαιώματα των κρατουμένων και συνιστούν βασανιστήριο σύμφωνα με το άρθρο 3 της ΕΣΔΑ (Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων των Ανθρώπων). Αναφορά έκανε και στις καταδικαστικές για την Ελλάδα αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για τις «απάνθρωπες συνθήκες κράτησης στις ελληνικές φυλακές (Κορυδαλλός, Ιωάννινα, Λάρισα, Τρίπολη)», όπως χαρακτηριστικά τόνισε.
 
Όπως και ο κ. Αναγνωστόπουλος χθες, έτσι και ο κ. Τσιτσελίκης αμφισβήτησε τη γραπτή εγγύηση που κατέθεσε το ελληνικό υπουργείο Δικαιοσύνης για την τοποθέτηση σε συγκεκριμένο χώρο των υπό έκδοση κατηγορουμένων. Σημειώνεται ότι το υπουργείο Δικαιοσύνης, με έγγραφο του προς τις βρετανικές αρχές, έχει εγγυηθεί ότι αν τελικά το ζεύγος Γριβέα εκδοθεί στην Ελλάδα και κριθεί προφυλακιστέο, θα κρατηθεί σε πτέρυγες που πληρούν τις προϋποθέσεις κράτησης, όπως αυτές ορίζονται από τα διεθνή στάνταρ. Ο κ. Γριβέας στην πτέρυγα 6 και η κα Βάτσικα στις γυναικείες φυλακές αντίστοιχα, διευκρινίζεται.
 
Ο κ. Τσιτσελίκης υποστήριξε στο δικαστήριο πως ο υπουργός Δικαιοσύνης δεν έχει τη νομική δεσμευτικότητα της εν λόγω εγγύησης καθώς, όπως επισήμανε, «η τοποθέτηση κρατουμένων σε συγκεκριμένους χώρους είναι αρμοδιότητα αποκλειστικά και μόνο του συμβουλίου της φυλακής». Μάλιστα, όπως τόνισε, το έγγραφο αυτό «εμμέσως πλην σαφώς παραδέχεται πως οι υπόλοιπες πτέρυγες των φυλακών, όπως και άλλες φυλακές στην Ελλάδα, παραβιάζουν τις συνθήκες κράτησης και τα ανθρώπινα δικαιώματα των κρατουμένων». Γεγονός που όπως σημείωσε είναι «πρωτοφανές για ένα κράτος», να παραδέχεται δηλαδή την ακαταλληλότητα των φυλακών του.
 
Από τη μεριά του, ο εισαγγελέας προσπάθησε επανειλημμένα κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας να αποδείξει πως από τη στιγμή που το υπουργείο έχει δεσμευτεί για τον τόπο κράτησης των εκζητουμένων, ακόμη και αν δεν έχει την τυπική δικαιοδοσία, έχει τη δυνατότητα να κάνει πράξη τη δέσμευσή του. «Το έχει κάνει και σε άλλες περιπτώσεις κρατουμένων – δημόσιων προσώπων, όπως πρώην υπουργοί, επιχειρηματίες κ.λπ.» είπε ο εισαγγελέας που εκπροσωπεί την ελληνική πλευρά. Παράλληλα, προσπάθησε να αμφισβητήσει την αξιοπιστία του μάρτυρα και να αποδείξει στο δικαστήριο ότι κάποια πράγματα στην έκθεση του είτε είναι ελλιπή είτε ορισμένες φορές διατυπωμένα καθ’ υπερβολή.
 
Με τη σειρά του ο κ. Τσιτσελίκης αναφέρθηκε, επίσης και στην έκθεση της Επιτροπής για την Αποτροπή Βασανιστηρίων ( CPT) του Συμβουλίου της Ευρώπης, η οποία δεν έχει δοθεί ακόμη στη δημοσιότητα, καθώς την μπλοκάρει η ελληνική πολιτεία, όπως τόνισε. «Για τα τελευταία 10 χρόνια όλες οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δίνουν την έγκριση τους για τη δημοσιοποίηση των εκθέσεων της CPT, αφού προτιμούν να έχουν μια κακή έκθεση δημοσιευμένη παρά καθόλου» είπε ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
 
Ο κ. Τσιτσελίκης ανέφερε επίσης ως μεγάλο πρόβλημα την έλλειψη προσωπικού στις φυλακές. Εξήγησε πως δεν υπάρχουν τα απαραίτητα μέσα για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των κρατουμένων, όπως δεν υπάρχει και το απαραίτητο προσωπικό για να μεταφέρουν τους φυλακισμένους στο νοσοκομείο, όταν χρειάζεται. «Έχουμε περιπτώσεις που φυλακισμένοι έχουν πεθάνει επειδή δεν υπήρχε το απαραίτητο προσωπικό για να τους βοηθήσει» είπε.
 
Τέλος, υποστήριξε πως υπάρχουν ήδη δύο παρόμοιες υποθέσεις για τις οποίες τα βρετανικά δικαστήρια αρνήθηκαν να εκδώσουν και μάλιστα κατάδικους στην Ελλάδα, λόγω των συνθηκών κράτησης στις ελληνικές φυλακές.

Τι περιλαμβάνει η αυριανή μέρα

Το δικαστήριο θα συνεδριάσει εκ νέου αύριο, στις 10 το πρωί τοπική ώρα, με την αγόρευση του εισαγγελέα και του συνηγόρου υπεράσπισης.

Ο δικαστής της έδρας είπε πως αν αύριο δεν υπάρξουν περιπλοκές στην εξέλιξη της υπόθεσης, κατά πάσα πιθανότητα, θα βγάλει την απόφαση του μέχρι αργά το απόγευμα και θα την κοινοποιήσει μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σε όλους τους ενδιαφερομένους.

Και οι δύο πλευρές, τόσο ο συνήγορος υπεράσπισης όσο και η εισαγγελία έχουν δικαίωμα, μέσα σε εφτά μέρες, να κάνουν έφεση, οπότε είναι σχεδόν βέβαιο πως η υπόθεση θα εκδικαστεί σε δεύτερο βαθμό μέσα στο φθινόπωρο.

• Κυριάκος Γριβέας
• Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο
• φυλακές