Όμικρον 2: Η κρυφή… απειλή που δεν ανιχνεύεται – Πιθανόν πιο μολυσματική – Πού έχει εντοπιστεί – Φόβοι και για νέες παραλλαγές

Αγωνία επικρατεί για την υποπαραλλαγή της Όμικρον, ή παραλλαγή Όμικρον 2, που έχει κάνει την εμφάνισή της, σημαίνοντας τον συναγερμό στην επιστημονική κοινότητα, καθώς ένας μέρος της δεν ανιχνεύεται!

Σύμφωνα με τα ΝΕΑ, στη Νορβηγία οι πρώτες εκτιμήσεις θέλουν την Ομικρον 2 να είναι ακόμη πιο μεταδοτική από το αρχικό στέλεχος της Μποτσουάνα, ενώ υπάρχουν υποψίες ότι πιθανόν να είναι ο βασικός ύποπτος για την έξαρση κρουσμάτων σε Δανία και Γαλλία.Και παρότι οι ειδικοί δεν δηλώνουν αιφνιδιασμένοι με την εξέλιξη αυτή – ήδη τους τελευταίους μήνες προειδοποιούν ότι ο πανδημικός ιός και οι μεταλλάξεις του ήρθαν για να μείνουν –, προβληματίζονται για την ικανότητα του SARS-CoV-2 να δημιουργεί ακόμη πιο μολυσματικές εκδόσεις του και μάλιστα με τόσο ταχείς ρυθμούς που κάνουν το κοντινό μέλλον να φαντάζει απρόβλεπτο.

Αναλυτικότερα, μόλις την περασμένη Τετάρτη το Εθνικό Ινστιτούτο Δημόσιας Υγείας στη Νορβηγία επισήμανε στην εβδομαδιαία έκθεσή του ότι η BA.2 κερδίζει γρήγορα έδαφος. Μάλιστα, σύμφωνα με τα δεδομένα που έφερε στο φως της δημοσιότητας, ενώ στη χώρα έως τις 4 Ιανουαρίου είχαν εντοπιστεί μόλις επτά κρούσματα που είχαν μολυνθεί από τη συγκεκριμένη παραλλαγή, στις 19 Ιανουαρίου ο αντίστοιχος αριθμός έχει εκτοξευτεί σε 611.

Οι νορβηγοί επιστήμονες παραδέχονται, εντούτοις, πως η πρόσφατη αυτή απειλή δεν έχει ακόμη αποκωδικοποιηθεί, όμως από τις έως τώρα παρατηρήσεις πιθανόν να είναι ακόμη πιο μολυσματική από την Ομικρον (ΒΑ.1), με ό,τι αυτό συνεπάγεται εάν τελικά επιβεβαιωθούν οι αρχικές αυτές εκτιμήσεις.

 Μάλιστα, σύμφωνα με τους Νορβηγούς, η ίδια υποπαραλλαγή φαίνεται ακόμη να ευθύνεται για την αύξηση κρουσμάτων σε Δανία και Σουηδία. Σε ό,τι αφορά τη Δανία, ο επιδημιολόγος Antoine Flahault, διευθυντής του Institut de Sante Globale του Πανεπιστημίου της Γενεύης, αφήνει ανοιχτό το σενάριο η BA.2 να είναι το στέλεχος που «πρωταγωνιστεί» εκεί. Εν τω μεταξύ ο ειδικός, σε χθεσινές δηλώσεις του σε γαλλικά Μέσα, κάνει ένα βήμα παραπέρα, υπογραμμίζοντας ότι η συγκεκριμένη υποπαραλλαγή «μπορεί να είναι η πηγή και της πολύ πρόσφατης αύξησης των μολύνσεων που παρατηρούμε» και στη Γαλλία. Ο ίδιος, δε, διευκρινίζει πως παρά τις αρχικές προβλέψεις η Γαλλία θα ακολουθούσε με καθυστέρηση δύο εβδομάδων το «μοντέλο» του Ηνωμένου Βασιλείου – όπου ο αριθμός των νέων κρουσμάτων μειώνεται στο μισό κάθε εφτά ημέρες –, αυτό δεν φαίνεται να συμβαίνει στην πράξη.

Εν τω μεταξύ, η BA.2 έχει κάνει την εμφάνισή της, μεταξύ άλλων, και στο Βέλγιο, ωστόσο ο ιολόγος Piet Maes διευκρινίζει με παραστατικό τρόπο πως δεν είναι βέβαιο εάν η υποπαραλλαγή της Ομικρον «παίζει στην ίδια κατηγορία με τη ΒΑ.1», δεδομένου ότι το αρχικό στέλεχος έχει αναδειχθεί πρωταθλητής στη μεταδοτικότητα. «Επίσης, σε αυτό το στάδιο δεν μπορούμε να γνωρίζουμε εάν τα εμβόλια είναι εξίσου αποτελεσματικά» προσθέτει.

Το ερώτημα

Συνεπώς, οι ειδικοί δεν είναι σε θέση να απαντήσουν στο κρίσιμο ερώτημα εάν η άλλη… version της Ομικρον θα μπορούσε να ευθύνεται για πιο σοβαρές νοσήσεις. Είναι σημαντικό, πάντως, να σημειωθεί ότι έως και σήμερα έχει, επίσης, εντοπιστεί σε Καναδά, Ινδία, Σιγκαπούρη και Αυστραλία. Επιπρόσθετα, στο Ισραήλ έχουν ανιχνευθεί επίσης 20 κρούσματα, όμως ο πρώτος συναγερμός είχε σημάνει από το Ηνωμένο Βασίλειο ήδη από τις αρχές Δεκεμβρίου. Τότε, οι βρετανοί επιστήμονες την είχαν ονομάσει «stealth» παραλλαγή, επισημαίνοντας ότι η δυσκολία στον εντοπισμό της την καθιστά σχεδόν «αόρατη». Μάλιστα, απέδωσαν την ικανότητά της αυτή στο γεγονός ότι στερείται μιας συγκεκριμένης γενετικής τροποποίησης που συμβάλλει στον εντοπισμό της.

Πρασσάς: Καμία χαλάρωση

Για τη νέα υποπαραλλαγή μίλησε ο διδάκτωρ Μοριακής Βιολογίας του Πανεπιστημίου του Τορόντο, Γιάννης Πρασσάς, ο οποίος συνέστησε να μην δημιουργηθεί πανικός και φόβος, τονίζοντας πως δεν υπάρχουν ακόμη τα στοιχεία που να δείχνουν πόσο σημαντική είναι και τι ρόλο θα παίξει.

Μιλώντας στον ΣΚΑΪ, εξήγησε ότι με την Όμικρον «φανήκαμε κάπως τυχεροί» καθώς μέσα στους άπειρους συνδυασμούς εξαπλώθηκε το συγκεκριμένο στέλεχος. Πρόσθεσε ότι οι ειδικοί αναμένουν μεταλλάξεις και κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει να εμφανιστούν πιο μολυσματικές εκδόσεις.

«Είναι ένα σενάριο το οποίο είναι πολύ πιθανό να το δούμε στις παραλλαγές που θα προκύψουν, γιατί σίγουρα θα προκύψουν και άλλες παραλλαγές. Και καθώς θα εμβολιαζόμαστε, χτίζουμε την πληθυσμιακή αυτή ανοσία, ο ιός θα ψάχνει διαρκώς τρόπους να ξεγλιστρά από τα αντισώματα», τόνισε ο κ. Πρασσάς.

Αναφορικά με την πορεία της πανδημίας στην Ελλάδα, υπογράμμισε πως «δεν είναι ώρα για χαλάρωση» καθώς ο αριθμός θανάτων από κορωνοϊό θα συνεχίσει να είναι υψηλός έως και τον Φεβρουάριο. Ο καθηγητής πρόσθεσε ότι παρότι δεν έχει τελειώσει ακόμα τίποτα, φαίνεται παράθυρο κανονικότητας μετά το κύμα της Όμικρον γιατί πλέον οι δεξαμενές του ανοσιακά «παρθένου» πληθυσμού στην κοινότητα θα είναι πάρα πολύ μικρές. «Ακόμα και με την Όμικρον οι ανεμβολίαστοι είναι που κατά βάση συρρέουν μαζικά στις ΜΕΘ», τόνισε ο κ. Πρασσάς.

Χαρακτήρισε την Όμικρον «ιστορικό φαινόμενο» από επιδημιολογική σκοπιά καθώς σε αντίθεση με άλλους ενδημικούς ιούς που σε ένα κλασικό τους κύμα μολύνουν περίπου το 10% του πληθυσμού σε περίπου 16 εβδομάδες, η Όμικρον στον μισό χρόνο, περίπου 8 εβδομάδες, μπορεί να μολύνει το 40% του πληθυσμού.

Τι γνωρίζουμε μέχρι στιγμής για την Όμικρον 2

Ο καθηγητής Επιδημιολογίας Γκίκας Μαγιορκίνης, αναφερόμενος χθες στην υποπαραλλαγή της Όμικρον τόνισε ότι αυτή έχει δύο κλάδους. Ο ένας από τους δύο κλάδους ονομάστηκε «κρυφός» γιατί έχει μία μετάλλαξη στη θέση 67 που τον κάνει μη ανιχνεύσιμο από την κλασική μέθοδο.

Φαίνεται ότι πέρα από τη Νορβηγία, ίσως έχει επεκταθεί και σε κάποιες άλλες χώρες. Κατά πόσο αυτός είναι πιο μεταδοτικός δεν είναι ακόμα γνωστό, καθώς δεν υπάρχουν ακόμα αναφορές από άλλες χώρες. Μπορεί τυχαία να επεκταθεί αυτός ο κλάδος. Μέχρι στιγμής στην Ελλάδα δεν έχει υπάρξει καταγραφή του, ανέφερε ο Γκίκας Μαγιορκίνης.

«Τα χαρακτηριστικά της υποπαραλλαγής δεν είναι ακόμα σαφή και δεν έχουμε δεδομένα που να αναφέρουν ότι είναι πιο μεταδοτική ή προκαλεί μεγαλύτερη νοσηρότητα», ανέφερε.

• Γιάννης Πρασσάς
• Όμικρον
• υποπαραλλαγή