Καρτ ποστάλ από το μέλλον: Κωνσταντινούπολη 2064 (φωτο γκάλερι)

Όταν οι κάτοικοι της Κωνσταντινούπολης αρχίζουν να μιλούν για πολιτική είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα μιλήσουν και για την πολεοδομική ανασυγκρότηση και για τα μεγάλα έργα. Δύο από τα μεγαλύτερα σχέδια για την πόλη είναι το Kanal İstanbul – ένα τεχνητό κανάλι που θα επιτρέπει να στα πλοία να παρακάμπτουν τον Βόσπορο – και το τρίτο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης. Και τα δύο έχουν δεχθεί σφοδρή κριτική από επιστήμονες, περιβαλλοντολόγους και ντόπιους κατοίκους. Σειρά έχουν και το γιγαντιαίο τζαμί του λόφου Τσάμλιτζα, όπως και αρκετοί ουρανοξύστες που έχουν αλλάξει τον ιστορικό ορίζοντα της πόλης. Σε μικρότερο βαθμό, η εργατική συνοικία στο Ταρλάμπασι όπου υπάρχουν σχέδια για  την κατασκευή πολυτελών κατοικιών.

Ένα παρόμοιο μοτίβο, αλλά με δραματικά διαφορετικό τρόπο προσεγγίζει η έκθεση φωτογραφίας «Fundamentals – Καρτ ποστάλ από το μέλλον, Κωνσταντινούπολη (2014-2064) από τον Ιταλό αρχιτέκτονα Γκαμπριέλε Μπορέττι. Η έκθεση παρουσιάστηκε στην Μπιενάλε της Βενετίας το 2014, αλλά – λόγω της ιδιαίτερης προσέγγισής της – θα παραμένει στην επικαιρότητα για μισό τουλάχιστον αιώνα (sic).

O Μπορέττι απεικονίζει την Κωνσταντινούπολη του σήμερα (2014) και όπως θα είναι πενήντα χρόνια ύστερα από ένα πλήθος ακραίων, αλλά αληθοφανών αλλαγών, φυσικών και τεχνητών. Το φαινόμενο του θερμοκηπίου, λόγου χάρη, έχει μετατρέψει σε μια καρτ ποστάλ τη διάσημη Μεγάλη Οδό του Πέραν (İstiklal Caddesi) σε κανάλι. Σε μια άλλη,  στην ιστορική χερσόνησο δεσπόζει ένα κολοσσιαίος μονόλιθος. Ένα δεύτερο οικιστικό επίπεδο αιωρείται πάνω από γειτονιές της πόλης, ενώ η Αγία Σοφία προστατεύεται από γιγαντιαία τείχη. 

Ένα από τα κυριότερα παράπονα για τη σύγχρονη Κωνσταντινούπολη είναι η έλλειψη πρασίνου, ένδειξη από τη μία της οικονομικής προόδου και των μεγάλων φιλοδοξιών, αλλά και του απερίσκεπτου ελέγχου του ανθρώπου πάνω στο φυσικό περιβάλλον. Οι καρτ ποστάλ από το μέλλον προβάλλουν αυτή τη μεταμόρφωση της πόλης στο μέλλον, καθιστώντας την εμφανή στη σημερινή μας ματιά.

Η ματιά του Μπορέττι είναι κατά βάση φουτουριστική. Απρόσωποι όγκοι, παραλληλεπίπεδα τεραστίων διαστάσεων, συμμετρικά πλέγματα και καθαρή γεωμετρία. Από την άλλη κλασικοί μιναρέδες και χαρακτηριστικά ανατολίτικα παράθυρα. Τα σχήματα δένουν με το υπάρχον οικιστικό περιβάλλον και ενσωματώνονται λειτουργικά σε αυτό, αποτελούν μέρος της καθημερινότητας του μέλλοντος.  

Εδώ μπορείτε να δείτε ολόκληρη την έκθεση

• αρχιτέκτονας
• Μπιενάλε Βενετίας
• φωτογραφία